آمانو و صالحي در جلسه آژانس بينالمللي انرژي اتمي تاكيد كردند
برنامه هستهاي ايران، شفافترين در جهان
گروه ديپلماسي
علياكبر صالحي طي سخنراني در جلسه عمومي آژانس بينالمللي انرژي اتمي ضمن انتقاد از «درخواستهاي عجيب و غيرقابل توجيه» ايالات متحده امريكا از آژانس بينالمللي انرژي اتمي تاكيد كرد كه فعاليتهاي هستهاي ايران «در نهايت شفافيت شامل بازرسيهاي متعدد و دسترسي تكميلي به سايتهاي هستهاي كشور انجام ميشود.» اشاره صالحي به تحركات اخير مقامات امريكا براي زير سوال بردن توافق هستهاي و توانايي آژانس در راستيآزمايي فعاليتهاي ايران بود. طي هفتههاي گذشته مقامات دولت امريكا و اسراييل چندين بار ضمن زير سوال بردن كارآيي توافق هستهاي به شايعهسازي و شبههافكني در مورد برنامه هستهاي ايران روي آوردهبودند. نيكي هيلي، نماينده دايم ايالات متحده امريكا در سازمان ملل متحد، كمتر از يك ماه پيش در سفري به وين كه هدف از آن تحت فشار قرار دادن آژانس بينالمللي انرژي اتمي براي سختگيريهاي بيشتر در مورد برنامه هستهاي ايران عنوان شدهبود از مديركل آژانس خواستهبود كه «خواستار دسترسيهاي بيشتر» در ايران شود. وزير خارجه و مشاور امنيت ملي دولت ايالات متحده هم طي روزهاي گذشته ايران را به زير پاگذاشتن برجام متهم كردهبودند. يوكيا آمانو كه در سخنراني افتتاحيه خود بار ديگر بر «رعايت كامل تعهدات ايران بر اساس آژانس» تاكيد كرد و گفت: «ايران اكنون تحت شديدترين نظام راستيآزمايي هستهاي قرار دارد.» با وجود تاكيد آژانس بينالمللي انرژي اتمي بر اجراي كامل تعهدات ايران و شفافيت كامل و نظارت بيسابقه بر برنامه هستهاي ايران، ريك پري، وزير انرژي ايالات متحده امريكا كه يكي از سخنرانان جلسه ديروز بود در اظهارات خود در مورد ايران گفت: «ما رصد كردن ضعيف و اجراي ناقص توافق هستهاي با ايران را قبول نخواهيم كرد.» هر چند كه اين مقام امريكا در اظهارات خود روشن نكرد كه آيا معتقد است در حال حاضر نظارت آژانس ضعيف است يا نه؟ با اين حال ادامه داد: «ايالات متحده امريكا به آژانس توصيه ميكند كه از تمام اختياراتش براي راستيآزمايي همه اقدامات هستهاي ايران بر اساس تعهداتش بر مبناي برجام استفاده كند.» علياكبر صالحي كه در شصت و يكمين جلسه عمومي آژانس بينالمللي انرژي اتمي سخنراني ميكرد، گفت: «همه طرفهاي توافق هستهاي بايد انسجام آن را حفظ كرده و به آن متعهد باشند. همه طرفها بدون استثنا، بايد در اين زمينه پاسخگو بوده و هر يك از طرفها بايد صادقانه به تعهدات خود پايبند باشد تا اين توافق، بيعيب، در مسير درست و عملياتي باقي بماند.» معاون رييسجمهور تاكيد كرد: «امريكا در آژانس با درخواستهاي عجيب و غيرقابل توجيه در مورد راستيآزمايي برنامه صرفا صلحآميز كشور، فراتر از توافق برجام و مذاكرات جمعي آن و مفاد دقيقا تعريفشدهاش... با هدف تضعيف توافق هستهاي و جلوگيري از منافع مشروع ايران از اجراي كامل و بدون محدوديت آن صورت ميپذيرد، مخالف متن و روح برجام است.» صالحي تاكيد كرد نگرش دولت امريكا آشكارا خصمانه است و گفت: «سياستهاي تخريبي و اقداماتي كه [امريكا انجام ميدهد] با هدف تضعيف توافق هستهاي و جلوگيري از منافع مشروع ايران از اجراي كامل و بدون محدوديت آن صورت ميپذيرد.» صالحي اضافه كرد: «موفقيت آژانس در اين چالش مهم و حياتي به نفع همگان خواهد بود و موجب افزايش اعتبار بينالمللي اين نهاد خواهد شد اطمينان داريم كه آژانس و همچنين مديركل آن، در مقابل چنين درخواستهاي غير قابل قبولي مقاومت خواهند كرد.»
يوكيا آمانو، مديركل آژانس نيز كه به عنوان نخستين سخنران در اين جلسه سخنراني ميكرد، ضمن تاكيد و تاييد مجدد رعايت مفاد توافق هستهاي از سوي ايران گفت: «ايران در حال حاضر تحت شديدترين و قابل اعتمادترين نظام راستيآزمايي هستهاي در جهان قرار دارد.» آمانو در جمع نمايندگان كشورهاي عضو آژانس بينالمللي انرژي اتمي تاكيد كرد: «تمامي تعهدات هستهاي ايران بر اساس برجام تاكنون رعايت شده است.» آمانو در جلسه ديروز با اجماع از سوي نمايندگان 168 دولت عضو آژانس بينالمللي انرژي اتمي براي دوره چهارساله سوم تا سال 2021 در مقام خود به عنوان مديركل ابقا شد. آمانو در سخنراني خود گفت: «آژانس همچنين به راستيآزمايي عدم استفاده از مواد هستهاي اعلام شده توسط ايران در قراردادهاي امنيتي ادامه خواهد داد و به بررسي وجود مواد و اقدامات هستهاي اعلام نشده ادامه ميدهد.» روز يكشنبه يك رسانه اسراييلي در گزارشي مدعي شدهبود «يك شخصيت اطلاعاتي غربي» اخيرا «اطلاعاتي از يك تاسيسات مخفي هستهاي» در اختيار آژانس بينالمللي انرژي اتمي قرار دادهاند. روزنامه صهيونيستي هاآرتص در اين گزارش مدعي شدهبود كه مقامات امريكا قرار است آژانس را براي بازديد از اين تاسيسات مخفي تحت فشار بگذارند. در واكنش به اين گزارش يك سخنگوي آژانس اعلام كرد: «گزارش منتشر شده به درستي اقدامات پادماني آژانس را پوشش نميدهد... همانگونه كه مديركل آژانس، يوكيا آمانو تاكيد كرده است، آژانس بينالمللي انرژي اتمي از تاريخ آغاز اجراي برجام تاكنون دسترسيهاي تكميلي زيادي به تاسيسات ايران داشته است و پيش از اينكه هر نتيجهگيري در مورد گمانهزنيها داشته باشد، بررسيهاي لازم را انجام داده است.» به نوشته اين سخنگوي آژانس: «بر اساس توافق آژانس و ايران، آژانس بينالمللي انرژي اتمي دسترسيهاي كافي به فعاليتهاي هستهاي ايران دارد و توانايي آژانس براي راستيآزمايي استفاده صلحآميز از مواد هستهاي بهشدت افزايش پيدا كرده است.» اين مقام آژانس تاكيد كرده است: «در حال حاضر ما در ايران توانايي اين را داريم كه از همه تاسيسات و مكانهايي كه به عنوان دسترسي تكميلي مشخص كردهايم، بازديد كنيم.»