موضع‌گيري جديد احمدرضا درويش در تلويزيون درباره «رستاخيز»
نوراني كردن چهره حضرت عباس(ع) شدني نيست
الهام نداف
با پيچيده‌تر شدن وضعيت «رستاخيز» احمدرضا درويش، كارگردان اين فيلم، ترجيح داد بار ديگر اتفاقات پيش آمده درباره آخرين اثر خود را در رسانه ملي مرور كند. او در برنامه «چهل چراغ» مقابل محمدرضا شهيدي‌فرد توضيح داد مساله هاله نور در يك برخورد غير تخصصي از ناحيه وزير وقت ارشاد مطرح شد؛ اتفاقي كه به لحاظ فني براي «رستاخيز» عملي نيست.
اما نخستين بار علي جنتي، وزير ارشاد دولت يازدهم جرقه نوراني كردن چهره حضرت عباس(ع) را زد: «قطعا اگر فيلم «رستاخيز» بخواهد در اكران عمومي در اختيار مردم قرار گيرد بايد به نحوي عمل كند كه اين نگراني رفع شود و در خصوص چهره حضرت ابوالفضل (ع) يا بايد اين صحنه‌ها حذف شده يا به گونه‌اي هاله‌اي از نور روي آن قرار گيرد كه چهره حضرت ابوالفضل (ع) كاملا مشخص نباشد و اين قداستي كه ايشان دارند، حفظ شود.» جنتي همان روزها تاكيد كرد بيش از 90 درصد فيلم «رستاخيز» قبل از تشكيل دولت يازدهم ساخته و آماده شده است و ارشاد به دغدغه و نگراني‌هاي مراجع احترام مي‌گذارد.
حالا بعد از گذشت چهار سال از اظهارات وزير وقت فرهنگ و ارشاد اسلامي، درويش در برنامه‌اي پر بيننده، از غيرتخصصي بودن اين اظهارات گفت، انتقادي كه مطرح كردن آن از رسانه ملي، با سياست‌هاي تلويزيون در تضاد است: «وقتي روايتي داستان‌گونه و با نگاه درام و با زبان سينما صورت بگيرد، حذف چهره شخصيت يك تناقض مهم است. ما نمي‌توانيم مجموعه آلام و احساسات و عواطف دروني يك انسان را بدون نمايش چهره‌اش بروز دهيم.»
اين نخستين بار نيست كه درويش در برنامه‌اي تلويزيوني از مشكلات عدم اكران «رستاخيز» مي‌گويد. او پيش از اين در برنامه «هفت» شبكه سه و برنامه‌اي در شبكه چهار سيما حاضر شد و از چرايي اكران نشدن «رستاخيز» گلايه كرد. موضوعي كه در ظاهر به بهانه نمايش چهره حضرت عباس (ع) اتفاق افتاد و سبب توقيف فيلم شد. كارگردان اما در تازه‌ترين اظهارات خود به اين نكته اشاره كرد مشكل «رستاخيز» فراتر از گمانه‌زني‌هاي رسانه‌اي است.
علاوه بر اين اختلاف، مشكلات مالي هم در بحراني‌تر شدن وضعيت اكران «رستاخيز» موثر بود. حقي كه به دليل به تعويق افتادن اكران فيلم، از سوي تقي عليقلي‌زاده، تهيه‌كننده فيلم از مسوولان ارشاد مطالبه شد و در نهايت آن طور كه در رسانه‌ها عنوان شد دو طرف بر سر اين موضوع به نتيجه رسيدند. درويش كه در مورد مسائل مالي تا اينجا سكوت كرده بود، در برنامه «چهل چراغ» براي نخستين بار موضع خود را اعلام كرد: «من اقدامات و تلاش دوستان جديد ارشاد را تقدير مي‌كنم اما مساله اين است آن چيزي كه راجع به ارقام خسارت گفته مي‌شود چندان اساس محكمي ندارد و آنچه سازندگان فيلم انجام دادند از حيث تهيه‌كنندگي و سرمايه‌گذاري واقعا مجاهدت بوده است. به خصوص شركاي خارجي فيلم كه در كشورهاي خود در اقليت به سر مي‌برند اما شيعه و شيفته اهل بيت هستند. تلاش‌هايي شد تا بخشي از تعهدات تهيه‌كننده ايراني فيلم از طريق روش حقوقي جبران شود اما درباره نمايش فيلم نه تنها به تصميمي نرسيدند بلكه رسما اعلام كردند كه نمايش داخلي فيلم امكان پذير نيست اما نمايش خارجي فيلم «رستاخيز» مي‌تواند انجام شود كه اين مساله هم پرسش‌هاي زيادي را به دنبال دارد.»
كارگردان «رستاخيز» ميان صحبت‌هاي خود به غيراخلاقي و غيرقانوني بودن رفتار متوليان فرهنگي با سرمايه‌گذاران و سازندگان اين فيلم اشاره كرد؛ رفتاري كه نتيجه آن از ميان رفتن اعتماد سرمايه‌گذاران بخش خصوصي و تصميم‌گيري احمدرضا درويش است و به موجب آن تا زمان اكران «رستاخيز» او فيلم ديگري نمي‌سازد: «شايد فيلمسازي من اصلا مهم نباشد و سينماي ايران منزلت خود را دارد. اما آيا براي مسوولان كشور اين مساله اهميت دارد؟»
اين پرسش درويش سال‌هاست از سوي مديران فرهنگي بي‌پاسخ مانده است. كارگردان «رستاخيز» نخستين كارگردان معتبر سينماي ايران نيست كه با صداي رسا اعلام كرده تا روشن شدن تكليف فيلمش، پشت دوربين قرار نمي‌گيرد. اين اتفاق در سي سال اخير در مورد ديگر فيلمسازان هم افتاده است و ظاهرا اين ضايعه بزرگي براي مديران فرهنگي نيست.