مجله امريكايي فوربس از درآمد نجومي مديربرنامه‌هاي فوتبال گزارش مي‌دهد
مرد آرام رومانيايي در صدر
رسول مجيدي
بهرام رادان، بازيگر شناخته‌شده سينماي ايران چندي پيش در مصاحبه‌اي گفت: «آن موقع‌ها مديربرنامه مثل فحش بود. وقتي مي‌رفتي دفتري و مي‌گفتي مديربرنامه دارم، به آنها بر‌مي‌خورد.
نخستين باري كه جرات كرديم در فيلمي از مديربرنامه استفاده كنيم، در فيلم گيلانه بود.» 5 سال پيش مديربرنامه‌هاي مهتاب كرامتي هم به روزنامه ما، «اعتماد» گفته بود: «فقط مهتاب كرامتي و بهرام رادان در ايران مديربرنامه دارند.» با اين همه تاريخ ورود مديربرنامه‌ها به فوتبال هنوز مشخص نيست. اينكه چه كسي نخستين بار مديربرنامه اختيار كرده يا چه كسي براي نخستين بار حرفه مديربرنامه بودن را براي خودش انتخاب كرده.
در فوتبال البته خيلي‌ها مديربرنامه‌ها را با گفتن صفت دلال تحقير مي‌كنند اما واقعيت اين است كه آنها يكي از اجزاي مهم فوتبال حرفه‌اي در سرتاسر دنيا هستند. فوتباليست‌ها در سرتاسر دنيا از قشرهاي پايين به اين صنعت مي‌آيند. عموما با تحصيلات كم و ابتدايي. آنها كمترين آشنايي با قوانين حقوقي و مسائل مالي را دارند و اگر مديربرنامه نداشته باشند جلوي بندهاي فراوان قراردادهايي كه باشگاه‌هاي بزرگ جلوي‌شان مي‌گذارند، كم مي‌آورند. باشگاه‌ها عمدتا از تيم وكلايي حرفه‌اي سود مي‌جويند و آنها خيلي راحت مي‌توانند قراردادهاي يكطرفه به نفع باشگاه تنظيم كنند. در اين بين فوتباليست‌ها با داشتن مديربرنامه، هم بهترين انتخاب‌ها را مي‌كنند و هم قراردادهاي بهتري مي‌بندند. طبعا قسمتي از قراردادشان را هم به مديربرنامه‌هاي‌شان واگذار مي‌كنند.
نرخ رايج مديربرنامه‌ها از قرارداد بازيكنان در دنيا چيزي حدود 10 درصد است. برخي از مديربرنامه‌هاي فوتباليست‌هاي بزرگ حالا خودشان وارد باشگاه سلبريتي‌ها هم شده‌اند. آنها حسابي مورد توجهند. هم آخرين اخبار از بازيكنان تحت قراردادشان را دارند و هم ثروت‌شان افسانه‌اي شده. كمتر فوتبال دوستي است كه اسم خورخه مندس، يا مينو رايولا را نشنيده باشد. آنها مديربرنامه بازيكنان بزرگي مثل كريستيانو رونالدو و زلاتان ايبراهيموويچ هستند. تابستان كه فصل نقل و انتقالات آغاز مي‌شود، اسم آنها بر صدر اخبار مي‌آيد و قدرت هركاري را دارند. اما كدام يك از آنها در سال جاري (2017) موفق‌تر بوده و قراردادهاي بهتري را بسته‌اند؟ مجله فوربس امريكا در جديدترين رتبه‌بندي‌اش در اين زمينه، به اين سوال پاسخ داده.
5- ولكر اشتروت/ كميسيون: 34 ميليون دلار
او احتمالا معروف‌ترين ايجنت آلماني فوتبال دنياست. 5 بازيكن بزرگ اين كشور يعني توني كروس، ماركو رويس، بنديكت هوودس، عمر توپراك و گونزالو كاسترو تحت قرارداد او هستند. وقتي در سال 2013 ماريو گوتزه از دورتموند به بايرن رفت، خيلي‌ها در شمال آلمان شگفت زده و حتي عصباني شدند. اما اشتروت با زرنگي تمام موفق شد ستاره دورتموند را با 37 ميليون يورو به بايرن ببرد. او در جريان انتقال توني كروس از بايرن به رئال هم نقش شاياني داشت و موفق شد با مهارت تمام، اين بازيكن را راهي پايتخت اسپانيا كند و البته پول خوبي هم به جيب زد. او در سال 2017 مجموعا قراردادهايي بالغ بر 6/342 ميليون دلار بسته كه طبق قانون فيفا 10 درصد آن يعني 34 ميليون دلارش به حساب شخصي‌اش واريز شده. او رسما 88 مشتري (بازيكن) دارد.
4- مينو رايولا/ حق كميسيون: 5/43 ميليون دلار
اسم رايولا را در تابستان امسال حتما زياد شنيده‌ايد. او براي خيلي‌ها منفورترين مديربرنامه حال حاضر فوتبال است. كسي كه ممكن است هر لحظه با انتقال بازيكن‌هاي بزرگش به تيمي، آنها را خوشحال و تيم اوليه را با شوك مواجه كند. او آژانسي به نام خودش را مديريت مي‌كند و در حال حاضر 55 مشتري دارد. مشتري‌هايي كه خيلي‌هاي‌شان ستاره هستند. فوربس درباره او نوشته: «روش رايولا مشخص نيست اما او عمدتا فوتباليست‌هايي را جذب مي‌كند كه هم مهارت‌هاي بالايي دارند و هم شهرت فراواني. » زلاتان ايبراهيموويچ، ماريو بالوتلي، پائول پوگبا، روملو لوكاكو، متيودي، ميختاريان و وراتي از جمله مشهورترين بازيكنان او هستند. رايولا تابستان امسال با انتقال لوكاكو به منچستر، داغ بزرگي بر پيشاني هواداران چلسي نشاند. چرا كه تا لحظه آخر آنها روملو را آبي پوش مي‌دانستند اما مذاكرات پنهاني رايولا او را به منچستر فرستاد. جالب اينجاست كه او در اين سال‌ها ستاره‌هاي فراواني را به يونايتد برده. از ميختاريان بگيريد تا پوگبا. با اين همه فرگوسن، اسطوره منچستر يك‌بار درباره او گفته بود: «از رايولا اصلا خوشم نمي‌آيد.» احتمالا فرگوسن از اينكه رايولا پوگبا را با 105 ميليون يورو از تورين راهي منچستر كرد، اصلا دل خوشي ندارد. رايولا در سال 2017 قراردادهايي به ارزش 7/434 ميليون دلار بست كه 5/43 ميليون دلارش براي خودش بود.
3- جانات بارنت/ كميسيون: 4/53 ميليون دلار
نخستين موكل اين پيرمرد 67ساله، يكي از اسطوره‌هاي كريكت دنيا بود؛ برايان لارا. او مدت‌ها تنها مديربرنامه او بود تا اينكه آژانس استلار را راه انداخت. بارنت در حالا حاضر 116 بازيكن در ليگ‌هاي مختلف دنيا را ياري مي‌كند. گرت بيل كه تا مدت‌ها گران‌ترين فوتباليست دنيا بود را بارنت راهنمايي مي‌كند. آدام لالانا را هم همچنين. بارنت البته نسبتا در همه ليگ‌ها حضور دارد و خودش را به فوتبال محدود نكرده. خيلي‌ها در دنيا او را به اين دليل مي‌شناسند كه لنوكس لوييز را وارد بوكس حرفه‌اي كرد. بارنت امسال قراردادهايي به ارزش 534 ميليون دلار بست كه 4/53 ميليون دلارش به خودش رسيد.
2- خورخه مندس/ كميسيون: 9/76 ميليون دلار
خيلي‌ها مندس را موفق‌ترين مديربرنامه فوتبال دنيا مي‌دانند. اصلا خيلي‌ها از ديدن نامه مندس در رتبه دوم اين ليست يكه خوردند و انتظار داشتند او نفر اول ليست باشد. مندس پرتغالي بين سال‌هاي 2010 تا 2015 در مراسم گلوب‌ساكر براي 6 سال پياپي به عنوان بهترين ايجنت دنياي فوتبال شناخته شد. مهم‌ترين مشتري او كسي نيست جز كريستيانو رونالدو كه اين سال‌ها بارها به عنوان بهترين بازيكن دنيا برگزيده شده. مندس البته 101 فوتباليست ديگر را هم تحت قرارداد خودش دارد. از جمله، آنخل دي‌ماريا، خامس رودريگز، ديگو كاستا، برناردو سيلوا و همچنين ژوزه مورينيو. درآمد مندس در سال 2017، 9/76 ميليون دلار بود كه به واسطه قراردادهايي بالغ بر 769 ميليون دلار به دست آمد.
1- كنستانتين دميتراسكو/ كميسيون: 8/107 ميليون دلار
دميتراسكو را حتي فوتبال‌دوست‌هاي افراطي هم كمتر مي‌شناسند. مردي كه حالا در صدر بهترين مديربرنامه‌هاي ورزشي دنيا ايستاده. او تنها 87 بازيكن را تحت قرارداد دارد اما مساله اينجاست كه بيشتر آنها ستاره‌هاي رو به رشد و آينده‌دار هستند. بازيكناني از جمله ادينسون كاواني، فيليپه كوتينيو، داگلاس كاستا، نمانيا ماتيچ، ديميتري پايت، انگولو كانته، رافائل واران و اوليويه ژيرو.
فوربس روش كاري او را جالب توصيف مي‌كند: «دميتراسكو ترجيح مي‌دهد از روش تاجرانه به ماجرا نگاه كند. باشگاه‌ها هم ترجيح مي‌دهند با چنين ايجنت بي‌سروصدايي كار كنند» بازيكنان او هيچكدام جزويست پردرآمدهاي فوتبال جهان نيستند اما هيچكدام‌شان هم ارزان نيستند.
اين مرد رومانيايي امسال يك ميليارد و صدميليون دلار قرارداد براي بازيكنانش بسته كه 8/107 ميليون دلارش به حساب خودش واريز شد. او امسال يكي از جنجالي‌ترين انتقال‌هاي تابستان را رقم زد؛ انتقال ناگهاني ماتيج از چلسي به يونايتد.
در پايان بد نيست به اين اشاره كنيم برخي از بزرگ‌ترين فوتباليست‌هاي دنيا مانند مسي و نيمار، مديربرنامه حرفه‌اي ندارند و پدرشان كارهاي آنها را جلو مي‌برد.