نشست پرحاشيه جشنواره تئاتر فجر برگزار شد
فرهاد مهندسپور: نبايد ميآمدم
نشست رسانهاي سيوششمين جشنواره بينالمللي تئاتر فجر با اعتراف تلخ فرهاد مهندسپور همراه شد. اين مدرس دانشگاه در اظهارات خود به اين نكته اشاره كرد كه «بعضي افراد در خانواده تئاتر زيراب يكديگر را ميزنند و اين جريان نه تنها او كه مديركل هنرهاي نمايشي را نيز به ستوه آورده است.» دبير جشنواره تئاتر فجر همچنين در اين نشست گفت: «خيلي زود فهميدم كه پذيرش اين سمت اشتباه بود و نبايد ميآمدم.»
نشست رسانهاي سيوششمين جشنواره بينالمللي تئاتر فجر روز گذشته 23 ديماه در حالي برگزار شد كه طبق انتظار بيشتر زمان جلسه پرسش و پاسخ خبرنگاران و دبير جشنواره به حواشي حاصل از طراحي پوستر اين دوره گذشت. گرچه فرهاد مهندسپور دبير اين رويداد به همراه اصغر دشتي، قائممقام و آروند دشتاراي دبير بخش بينالملل در نشست حضور يافته بود ولي حجم انتقادها از سيامك فيليزاده –طراح پوستر- موجب شد مهندسپور هم در اين باره توضيح دهد. فيليزاده درباره دلايل طراحي پوستر جشنواره با استفاده از ايموجيهاي فضاي مجازي و پيامرسانهاي موبايلي گفت: «در ستاد جشنواره تئاتر فجر جلساتي حرفهاي برگزار كرديم و به اين ايده اجرايي رسيديم. اين طراحي جزو نگاه و تجربه من است و يكي از شروطم اين بود كه طرح پوستر بايد ساده باشد. شعار جشنواره «جشن گفتوگوي تئاتر» است و بر اساس حال امروز جامعه ما كه گفتوگوها در فضاي مجازي شكل ميگيرد، پوستر جشنواره تئاتر فجر را طراحي كردم.»
او با بيان اينكه قصد داشته پوستر را طوري طراحي كند كه جشنواره حس بصري به مخاطب ارايه دهد و از حركت به سوي تايپوگرافي فاصله بگيرد، افزود: «طراحي پوستر يك جشنواره با يك تئاتر متفاوت است.» بعد از اين اظهارات نقدهاي متعددي به پوستر جشنواره سيوششم تئاتر فجر وارد شد و خبرنگاران تاكيد كردند به هيچوجه از توضيحات ارايه شده قانع نشدهاند. دبير سيوششمين جشنواره بينالمللي تئاتر فجر نيز در پاسخ به پرسش خبرنگار اعتماد درباره عدول از بعضي معيارهاي فراخوان منتشر شده گفت: «يكي از اصليترين هدفها در برپايي اين دوره جشنواره تئاتر فجر حضور گروهها با بيشترين تنوع بود.» مهندسپور تاكيد كرد انتظارش از خودش بيشتر بوده ولي وجود بعضي مسائل موجب شده تا ايدههاي ابتدايياش را كنار بگذارد. او بيان كرد: «در هشت، نه ماه گذشته تلاش كردم عاقل باشم چون به نظرم تصور اينكه ميتوانم كاري در اين جا انجام دهم سادهلوحانه بود، آن هم به دليل فشارهاي زيادي است كه وجود دارد. ما در برگزاري جشنواره از فراخوان عدول كرديم و البته تنها جايي كه عادلانه عدول كردم اين بود كه بخش ايران به دو قسمت تقسيم شود و فكر ميكردم تغيير در آن چيزي كه خودم پيش از اين نوشته بودم بهتر است. ضمن اينكه با توجه به فشارهاي زيادي كه وجود داشته تغييرات ميتوانست خيلي بيشتر باشد به طوري كه مهار از دستمان خارج شود و اين شرايط براي من كه سالها از بدنه اجرايي تئاتر دور بودم متفاوتتر بود و خيلي زود متوجه شدم كه نبايد ميآمدم.»
دبير تئاتر فجر درباره گستردگي جدول جشنواره تئاتر فجر و حجم زياد آثار هم اينطور توضيح داد: «بزرگ و مهم نگه داشتن جشنواره تئاتر فجر از اين جهت اهميت دارد كه اين رويداد ميتواند به يك قطب فرهنگي در منطقه تبديل شود. البته با وجود اينكه حدود ۲۰۰ اجرا در جشنواره هستند، عده زيادي هنوز از نبود آثار خودشان گله دارند.»
كنار گذاشتن بخش مسابقه و اصولا حذف نگاه رقابتي يكي ديگر از موارد مطرح شده در اين نشست بود كه مهندسپور در اين باره اظهار كرد: « نظر من اين است كه مسابقه براي تئاتر كاري احمقانه است چون آن را دون شأن تئاتر ايران و جشنواره بزرگي مثل تئاتر فجر ميدانم. در اين باره فقط محمد رضاييراد، جلال تهراني و حسن معجوني بودند كه به صراحت گفتند فقط اجرا در جشنواره برايشان كافي است؛ در صورتي كه امتياز حضور در بخش مسابقه را داشتند. اما اي كاش ميدانستيد چه تعداد تماس براي حضور در بخش مسابقه دريافت كرديم.»
دبير جشنواره تئاتر فجر در اين باره توضيح داد: «متاسفانه گويا عدهاي همچنان بر اين باورند كه داشتن اعتبار در تئاتر ايران با گرفتن تنديس به وجود ميآيد و اجراي عمومي و ملاقات با تماشاگر آنها را ارضا نميكند. حتي بعضي ميگفتند ميخواهيم به خارج از ايران مهاجرت كنيم و تنديس و جايزه جشنواره تئاتر فجر امكاناتي را برايمان فراهم ميكند، درحالي كه ابدا چنين نيست. » دبير اين دوره پس از طرح پرسشي درباره كيفيت آثار تاكيد كرد «تلاش كرده است درباره كيفيت آثار مته به خشخاش نگذارد و به حضور جوانترينها و مسنترينها توجه كرده است نه اينكه چه اثري ارايه ميكنند. » او ادامه داد: «من در نظر داشتم يك بخش عامهپسند در جشنواره امسال بگنجانم اما همين واژه عامهپسند براي خيليها برخورنده بود.» او در ادامه به برخي فشارهايي كه وجود داشته اشاره كرد: «آنچه در اين دور از جشنواره بر آن تاكيد داشتم اين بود كه گفتوگو ميان اهالي تئاتر صورت گيرد. بر همين مبنا بايد از خيلي تصميمات خود صرفنظر ميكردم چرا كه نميخواستم به تئاتريها پشت كنم. اين در حالي است كه در اين مدت ديدهام كه چه وضعيتي وجود دارد.» مهندسپور با اشاره به اينكه در گذشته خيلي مهدي شفيعي (مديركل هنرهاي نمايشي) را نميشناخته اما در اين مدت ديدارهاي زيادي با او داشته است، افزود: «متاسفانه تئاتريها زيراب يكديگر را پيش مديركل ميزنند و او از تمام اين چيزها خسته است و ميگويد به چه كسي ميتواند اعتماد كند. حتي با اينكه ميداند حضور در اين جشنواره براي من هيچ نفعي ندارد اما با اين حال گاهي در صورتش ميبينم كه به من هم اعتماد ندارد و اين ناشي از همين فشارهايي است كه به او وارد ميشود، من اين را بهطور انساني درك ميكنم.»
نكته قابل توجه ديگر مطرح شده در نشست رسانهاي دبير جشنواره تئاتر فجر اين بود كه بخشي از بودجه برگزاري اين دوره «فقط هفت روز پيش» به دست دبير رسيده و او بسياري از كارها را بدون اينكه اعتباري داشته باشد، پيش برده است. در اين نشست همچنين اعلام شد كه فراخوان جشنواره سيوهفتم نيز نوشته شده است. براساس اعلام دبير جشنواره، اين فراخوان در مواردي دچار تغييرات زياد شده كه البته اجرايي شدن آنها در حالهاي از ابهام قرار دارد.