گزارش «اعتماد» از اسب‌هاي معتاد مسابقات اسبدواني گنبد كاووس
كورس خودسر
از درگيري لفظي سردار آزمون با خليلي تا دوپينگ، قمه‌كشي، تيراندازي، گاوبندي و داستاني كه ادامه دارد
وحيد جعفري
آبان ماه سال گذشته بود كه با مسعود خليلي، رييس فدراسيون سواركاري به گفت‌وگو نشستيم و در خصوص مسائل مختلف از جمله برگزاري كورس اسبدواني در استان گلستان صحبت كرديم. همان زمان خليلي بابت مشكلاتي كه در برگزاري كورس در اين منطقه به دليل دخالت‌هاي بي‌موردي كه وجود دارد، اشاره و ابراز نگراني كرد. در واقع براي رييس فدراسيون سواركاري قابل پيش‌بيني بود كه اگر شرايط به همين منوال ادامه پيدا كند در ادامه چه اتفاقاتي در كورس‌هاي گلستان به خصوص كورس گنبد خواهد افتاد؛ اما خب همان وقت هرچه تذكر و هشدار داد، كسي به خرجش نرفت تا اينكه خبر رسيد درگيري در كورس گنبد كاووس بالا گرفته و كار به جايي رسيده است كه فردي با تفنگ شكاري شليك كرده و چند نفر از جمله دو مامور نيروي انتظامي راهي بيمارستان شده‌اند. خليلي مي‌گفت اهالي منطقه با اين تصور كه پول هنگفتي از برگزاري مسابقات به جيب كميته برگزاري مسابقات مي‌رود، خود خواستار برگزاري مسابقات هستند؛ اما توجهي به اين موضوع ندارند كه كار ساده‌اي نيست و نه از نظر نيروي انساني و نه از نظر نرم افزاري امكانات و توان اين كار را ندارند. آنها خواستار برگزاري مسابقات به هر قيمتي هستند و وقتي هم كه در مورد دوپينگ و مسائلي از اين دست از آنها مي‌پرسيم مي‌گويند تست‌ها را در همين آزمايشگاه شهر آزمايش مي‌كنيم. خليلي همان زمان خيلي سربسته اعلام كرد كه اگر گلستاني‌ها با همين دست فرمان به پيش بروند دير يا زود دچار مشكل خواهند شد؛ اما با اين حال به نگارنده گفت: «چند وقتي است كه اداره ورزش و جوانان استان گلستان اصرار دارد كورس اين استان را خود برگزار كند؛ اما خب اشكالاتي در اين زمينه وجود دارد. اول اينكه فدراسيون متولي برگزاري كورس در كشور است نه بخش ديگري و ديگر اينكه امكانات و نيروي انساني لازم براي اين كار را ندارند، البته ما خوشحال مي‌شويم كه خود استان كورس را برگزار كند، حمايت هم مي‌كنيم، چرا كه باري از روي دوش فدراسيون برداشته مي‌شود و تنها خواهش من اين است كه مسابقات را به درستي و با كيفيت سابق برگزار كنند تا مشكلي پيش نيايد كه حواشي آن دامن فدراسيون و سواركاري كشور را بگيرد.» اما همان‌طور كه خليلي پيش‌بيني كرده بود دوستان در گنبد نتوانستند كورس را به درستي و با كيفيت سابق برگزار كنند!
پاي امام جمعه را وسط كشيدند
حتما مي‌دانيد كه شرط‌بندي در ورزش حرام است؛ اما نه در مسابقات كورس و اسبدواني و اينكه چرا در اين رشته حرام نيست قصه درازي دارد كه بماند براي بعد، چرا كه در اين گزارش تصميم داريم به كورس اسبدواني در استان گلستان بپردازيم، استاني كه سه كورس مهم با نام‌هاي گلستان، آق قلا و گنبد در فصل‌هاي مختلف در آن برگزار مي‌شود و اين مسابقات تاثير بسزايي در زندگي مردم اين منطقه چه از نظر مالي و چه از نظر فرهنگي دارد. در واقع مي‌توان اسب و اسبداري را بخشي از فرهنگ مردم اين استان دانست. آنجا هستند خانواده‌هاي فقيري كه شايد كل دارايي‌شان يك اسب باشد؛ اسبي كه روي آن شرط‌بندي مي‌كنند تا شايد با پيروزي‌اش خرج زندگي درآيد، از همين رو اسب را مي‌توان همه‌چيز اين خانواده‌ها دانست و نمي‌توان انتظار داشت كه به سادگي با قوانيني كه براي اين مسابقات در نظر گرفته مي‌شود كنار بيايند، در واقع آنها به روش‌هاي سنتي مسابقات بيشتر تمايل دارند و اين چيزي نيست كه قوانين بين‌المللي اسبدواني و فدراسيون مي‌گويند. در اين بين هم هستند افراد سودجو و منفعت‌طلبي كه به هر قيمتي مي‌خواهند برنده باشند، دوپينگ، ورود به بحث داوري و گاوبندي مي‌كنند تا اسب‌شان زودتر از خط پايان عبور كند و وقتي هم كه فدراسيون مانع آنها مي‌شود، دست به دامان امام جمعه شده و مي‌گويند چون فدراسيون انصاف را در برگزاري مسابقات رعايت نمي‌كند، پس بايد خودمان دست به كار شده و با روش خودمان مسابقات را برگزار كنيم كه آخرش هم مي‌شود، درگيري، تيراندازي و...
داستان اسب دوپينگي سردار آزمون
اين داستان آنقدر دامنه‌دار بود كه حتي چندي پيش پاي «سردار آزمون» ستاره گنبدي تيم ملي فوتبال ايران هم به آن باز شد. سردار كه خود از مالكان اسب است در برنامه زنده راديويي بر سر دوپينگي بودن اسبش «سريك» با مسعود خليلي، رييس فدراسيون درگيري لفظي پيدا كرد. سردار مدعي بود كه فدراسيون به دروغ مي‌گويد اسبش دوپينگي است و خود با خرج شخصي تست سريك را براي آزمايش به خارج خواهد فرستاد كه البته بعد مشخص شد حق با فدراسيون است و همان‌هايي كه خواستار برگزاري كورس به اين شكل در استان گلستان هستند، سردار را جلو انداخته‌اند تا مثل همان بار كه پاي امام جمعه را پيش كشيدند، فدراسيون را تحت فشار قرار دهند. جالب‌تر اينكه در همان گفت‌وگوي راديويي مشخص شد كه بسياري از مربيان و افرادي كه در كورس‌هاي گلستان فعاليت مي‌كنند، اعتياد دارند و نبايد به اين افراد اعتماد كرد و اسب‌ها را به آنها داد. جالب‌تر اينكه گفته مي‌شود بر اثر همين موضوع بسياري از اسب‌هايي كه در كورس‌هاي گلستان حضور دارند نيز معتاد هستند!
خليلي: با يك داروي 5 هزاري اسب را آماده مي‌كنند
مسعود خليلي درباره كورس گنبد گفته است: «خيلي از اسب‌هاي شركت داده شده در كورس دوپينگي هستند. همين مساله باعث شده طي يك سال، يك سال و نيم گذشته شكايت زيادي به ما (فدراسيون)، وزارت ورزش و حتي سازمان بازرسي از طرف كساني كه سرمايه آنها در سواركاري در حال نابودي است شود. اسب مسابقه ارزش زيادي دارد و بعضا قيمت آن ۴۰۰ ميليون تومان است اما در اين رقابت‌ها يك اسب ۲۰ ميليوني را شركت مي‌دهند با يك داروي ۵ هزار توماني آن را براي حضور در كورس رقابت آماده مي‌كنند و به نوعي اسب را دوپينگ مي‌كنند. همين اسب در رقابت هم مقام مي‌آورد. اين موضوع باعث شده سرمايه اسبدواني در كشور و انگيزه براي پرورش و نگهداري آن از بين برود. رييس فدراسيون سواركاري در پاسخ به اين پرسش كه چرا فدراسيون به اين معضل به‌طور مستقيم ورود پيدا نمي‌كند و مانع از برگزاري مسابقات كورس پاييزه گنبد نمي‌شود تصريح كرد: سال گذشته نماينده فدراسيون را به محل برگزاري رقابت‌ها فرستاديم اما او را برگرداندند. اصلا نمي‌دانيم اين مسابقات دقيقا توسط چه كسي مديريت مي‌شود هر چه هست غيرقانوني است و باعث انحلال سواركاري ايران مي‌شود، هيچ كس هم پاسخگوي ما نيست. بارها به صورت مكتوب اين موضوع را به اداره ورزش استان گلستان اعلام كرده‌ايم اما نتيجه نگرفته‌ايم.
درگيري قماربازان
نور‌وردي توسلي، رييس هيات سواركاري گنبد كاووس كه از درگيري بين قماربازان پيش از برگزاري مسابقات اسبدواني گنبد‌كاووس خبر داده بود، اظهار داشت: سوءاستفاده برخي افراد از محوطه وسيع اسبدواني و اجراي بازي‌هاي غيرقانوني و شرط‌بندي در محوطه مجموعه سواركاري در روزهاي برگزاري مسابقات اسبدواني مساله جديدي نيست و سال‌هاست كه اين معضل گريبانگير و حاشيه‌ساز براي مسابقات قانوني اسبدواني است. بارها در سال‌هاي گذشته شاهد دعوا و مرافعه كوچك و بزرگ افرادي كه شرط‌بندي‌هاي غيرقانوني در حاشيه اسبدواني ترتيب مي‌دهند، بوده‌ايم ولي اين مساله هرگز به مسابقات اسبدواني مربوط نبوده و برخي افراد سودجو و تاس‌باز آن را برگزار مي‌كنند كه نياز به رسيدگي جدي مسوولان و انتظامات شهرستان دارد. روز پنجشنبه نيز بين دو گروه از قماربازان شهر تاتار و گنبد اختلاف پيش آمده و اين موضوع باعث درگيري با انواع سلاح سرد (قمه، چوب و چماق) شده است. متاسفانه دو نفر از ماموران وظيفه‌شناس در خلال انجام وظيفه از بازو و كتف توسط فردي كه با تفنگ شكاري تيراندازي كرده زخمي شدند و چند تن از اشرار و قماربازان كه در مركز درگيري بودند زخمي شدند و بلافاصله توسط آمبولانس به بيمارستان مطهري انتقال يافتند و خوشبختانه با اينكه يكي از مجروحين به سختي زخمي بود توانست از اين مهلكه جان سالم در ببرد. حال عمومي ماموران انتظامي و افراد مجروح خوب است و طي پيگيري‌هاي پليس آگهي شهرستان گنبد كاووس تاكنون ۵ نفر دستگير شده‌اند و تلاش براي شناسايي و دستگيري فردي كه تيراندازي كرده و متواري شده است، ادامه دارد.