تركيب پختگي و خامي

جشنواره موسيقي فجر براي سومين سال پياپي بخش موسيقي تلفيقي را در جدول حفظ كرده است؛ بخشي كه به همت يك روزنامه‌نگار (امير بهاري) پايه‌گذاري شد. بخشي كه در عمل تركيبي از گروه‌هاي راك و تلفيقي است. البته سال گذشته اين تركيب داراي ناهمگوني‌ فراوان بود براي مثال حجت اشرف‌زاده هم در اين بخش جاي داشت يا كاوه آفاق كه جدا از ژانرش هميشه در دسته پاپ قرار مي‌گرفت وارد بخش تلفيقي شد. سال اول اجراها در سالن ارسباران و با تركيب دو گروه در يك سانس برگزار شد و در دوسال بعد برج آزادي به درستي جايگزين شد. سابقه و فضاي برج آزادي بسيار مناسب براي اين نوع موسيقي و به ويژه راك است.
امسال هم با اعلام جدول بسياري از گروه‌هاي حاضر در اين بخش انتقاد كردند اما بايد گفت بدون در نظر گرفتن هر نوع بحث كيفي حداقل توازن در اين انتخاب‌ها وجود دارد. اگرچه برخي مانند رامين‌بهنا به دليل مراحل دريافت مجوز و بي‌احترامي دانستن اين روند از شركت در جشنواره خود داري كردند اما با اين حال گروه‌هايي مانند داماهي، بمراني، گره، دال و اميد نعمتي در جشنواره حاضر هستند.
از سوي ديگر هم گروه‌هاي جوان و بعضا تازه‌كاري مانند داتار و گام در جشنواره حضور دارند و پروژه‌هاي جديد مانند ابراهيم علوي هم در جشنواره رونمايي شد. پروژه جديد مهيار عليزاده هم كه پيش از اين در شنبه‌ها اجرا شده بود در روزهاي پاياني وارد جدول اين بخش شد. پس توازن از نظر حضور گروه‌هاي جديد و باسابقه رعايت شده است.
اما بايد پرسيد چند گروه جنوبي (موسيقي جنوب) براي يك بخش نياز است؟ چهار گروهِ داماهي، جالبوت، كماكان و ابراهيم علوي براي اين بخش كه موسيقي كل كشور را در برمي‌گيرد بدون شك زياد است. گروه‌هايي كه حتي عضو مشترك دارند. به نظر مي‌رسد دست‌اندركاران انتخاب گروه‌هاي اين بخش بسيار تحت تاثير جريان و ميزان بليت‌فروشي رويداد شب‌هاي جنوب قرار گرفتند.
اما در چهار اجراي اول اين بخش چه گذشت؟
اولين اجرا مربوط به گروه جالبوت بود. گروهي كه بيشتر اعضايش از بندرعباس به تهران مهاجرت كردند تا موسيقي را به شكل جدي دنبال كنند. اجراي اين گروه با بهترين كيفيت (در حدِ جشنواره فجر و نه يك فستيوال باكيفيتِ خصوصي در ايران) برگزار شد. صدا‌برداري گروهي هفت نفره دشوار است و صدا هم داراي ضعف‌هايي مانند كم بودن ميزان گيتار باس يا لِول نبودن صداي گيتار كلاسيك وجود داشت كه البته قابل چشم‌پوشي است. ريتم‌ها اصولا از بندر وام گرفته شده بود و گويش هم جنوبي بود. سبك موسيقي اين گروه تركيبي از محلي، فانك، راك و لاتين است. اجراي اين گروه به‌شدت سرزنده و هماهنگ بود.
اجراي دوم مربوط به ابراهيم علوي (با گيتار و عود) با همراهي گيتار و كاخن بود. اين اولين اجراي مستقل ابراهيم علوي بود. قطعات باكلام اكثرا سروده ابراهيم منصفي بودند. موسيقي علوي برعكس قسمت اول آرام و كم تحرك بود. علوي در يك قطعه تكنوازي عود انجام داد كه براي مخاطبان بسيار تاثيرگذار بود.
اجراي سوم با اجراي گروه گام شروع شد. گروهي 10 نفره و پرجمعيت كه فرم قطعات‌شان تا حدي شبيه به آثار گروه دال بود. از طرفي پرتعداد بودن‌شان يادآور گروه اوان بود كه دوسال پيش در جشنواره حضور داشتند و بسيار ضعيف ظاهر شدند و چند وقتي است كه فعاليتي ندارند. خواننده‌اي بسيار توانمند كه بازهم مي‌تواند پيشرفت كند در كنار 9 ساز كه اصولا كاركردشان مشخص نبود موسيقي دلچسبي ارايه ندادند. به نظر مي‌رسيد سازهاي بادي و كمانچه و ويولن به راحتي قابل حذف باشند.
اجراي چهارم هم گروه متعلق به گروه داتار بود. گروهي كه تنظيم تمام قطعات‌شان را نيما رمضان انجام داده بود. موسيقي گروه پاپ راك بود و هيچ نكته جديدي در آن ديده نمي‌شد. خواننده گروه بسيار تحت تاثير كيان پورتراب بود اما هيچ كدام از ظرافت‌هايي كه كيان در كارش دارد را رعايت نكرد. درامر گروه هم فاقد ديدگاهي به ديناميك صدا در قطعات بود و تمام قطعات را با بيشترين قدرت اجرا مي‌كرد. گيتاريست اصلي گروه يعني طاها مظاهري بسيار دقيق و درست وظايفش را انجام داد اما در ميان صداهاي ديگر گم شد.