وزير كشور تغيير نسلي، سبك زندگي و تكنولوژي را عوامل سه گانه اعتراض‌هاي اخير دانست
تغييرات ناگزير
نيروهاي انتظامي بدون اينكه به «سركوب خشن» متوسل شوند، از پس مديريت ناآرامي‌هاي اخير برآمدند و اكنون نوبت مسوولان امر در سطوح ديگر است تا با درك درست از نارضايتي‌ها، ريشه‌يابي و تلاش براي جلب رضايت عمومي مانع از تكرار اتفاقات تلخ دي ماه شوند. به گفته بسياري از تحليلگران مسائل سياسي بي‌توجهي به مطالبات جامعه موجب افزايش ميزان نارضايتي شده و يك آتش زير خاكستر مي‌سازد. دستور حسن روحاني، رييس‌جمهور به وزير كشور براي بررسي مسائل اخير و ارايه گزارشي پيرامون آن نشان داد كه دولت به عنوان بخش تاثيرگذاري از حاكميت قصد ندارد ساده از كنار موضوع گذشته و همه‌چيز را گردن سوءاستفاده‌گران داخلي و خارجي اندازد. نحوه مواجهه وزارت كشور و گزارشي كه رحماني‌فضلي ارايه كرد نيز حكايت از وجود نگاهي عميق داشت. او در گزارش خود به رييس‌جمهور از «تغيير نسل»، «تغيير سبك زندگي» و «تغييرات تكنولوژيكي» به عنوان عوامل بروز ناآرامي‌هاي اخير نام برد. بررسي‌‌هاي كارشناسان در وزارت كشور به تغييرات سه‌جانبه‌اي رسيده است كه به نظر نمي‌توان مانع از شكل‌گيري آن شد. نه گذر زمان و شكل‌گيري نسل جديد موضوعي است كه بتوان مقابل آن ايستاد، نه بستن درها و ذهن‌ها به روي دنيا هم تا امروز كه ناممكن بوده. از همين رو وقت آن است كه مسوولان در بخش‌هاي مختلف از حاكميت واقعيت‌هاي موجود را درك كرده و نيازها و مطالبات نسل جوان امروز را درك كنند. نسلي كه با شعارهاي دهه‌هاي قبل به هيجان نيامده و بيش از هر چيز دغدغه اشتغال، رفاه اجتماعي و آزادي‌هاي مدني دارد. نسلي كه به فراخور عصر ارتباطات به صورت مداوم خود، شرايط زندگي و محيط پيراموني‌اش را با ديگر كشورهاي دنيا مقايسه كرده و انتظار دارد با شيبي هر‌چند كند مسير پيشرفت و ترقي را طي كند. اين خواسته‌ها و مطالبات موضوعي نيست كه بتوان ناديده‌اش گرفت يا با اجبار و ايجاد محدوديت به سوي ديگر هدايتش كرد. رحماني فضلي نيز در گزارش خود با اشاره به اينكه «نسل بعد از انقلاب، باورها، انتخاب‌ها، سلايق و... متفاوتي دارد كه بايد به آنها بپردازيم» تاكيد مي‌كند: «برخي فهم و درك اين موضوعات را ندارند و بر باورهايي اصرار دارند كه پاسخگوي مطالبات نسل فعلي نيست. اسلام ديني پويا‌ست و در هر شرايطي قابليت پاسخ به مشكلات را دارد.»
مقابله با تكنولوژي
نسل جديد و مطالبه‌گر امروز به شيوه‌هاي مختلف با دنيا ارتباط دارد و در بزنگاه‌هاي مختلف از تكنولوژي موجود براي رسيدن به مقاصد خود بهره‌گيري مي‌كند. فصل انتخابات كه باشد شبكه‌هاي اجتماعي را به محل دفاع يا نقد كانديداهاي موجود تبديل مي‌كند و اگر اعتراضات به كف خيابان برسد، با انتشار فراخوان، خبر، عكس، ويديو و... براي رسيدن به هدف خود مي‌كوشد. آن‌طور كه رحماني‌فضلي گفته است در جريان ناآرامي‌هاي اخير بعد از ايجاد محدوديت روي شبكه اينترنت شاهد كاهش 50 درصدي حضور مردم در خيابان‌ها بوديم. نكته قابل تامل اينجا‌ست كه ايجاد محدوديت در بلندمدت موثر نيست و مشكلي را حل نمي‌كند. تجربه ناموفق ايجاد محدوديت براي استفاده از دستگاه ويديو، ماهواره، شبكه‌هاي اجتماعي همچون توييتر و... مصداق اين مدعا‌ست. از سوي ديگر برخورد دوگانه مسوولان با تكنولوژي و ارتباطات به سبك جديد از نظر نسل جديد پذيرفته نيست. نسل مطالبه‌گر امروز نمي‌پذيرد كه برخي در زمان انتخابات از شبكه‌هاي اجتماعي فيلتر شده براي تبليغات به نفع كانديداي محبوب خود استفاده كنند اما تا متوجه چند شعار عليه خود در خيابان شدند اينترنت را قطع كرده يا شبكه‌‌اي را مسدود كنند.
ضرورت پذيرش تغيير
جامعه امروز به واسطه گذر زمان، تحصيل علم و تجربه سبك جديدي از زندگي را برگزيده و انتظار دارد كه دولت و ديگر اركان حاكميت ملزومات زندگي به آن سبك را فراهم كنند يا دست كم آن را به رسميت بشناسند. دولت و حكومت موفق در اين شرايط بايد تغييرات را ديده و متناسب با آن تصميماتي را اتخاذ كنند زيرا به نظر نمي‌رسد كه ايستادگي و مقابله با اين جنس از تغييرات، نتيجه مطلوبي داشته باشد. رحماني‌فضلي، وزير كشور نيز وقتي از محتواي گزارش خود به رييس‌جمهور صحبت مي‌كرد به همين امر اشاره داشت. او با اشاره به نقش تغيير سبك زندگي در پيش‌آمدهاي اخير گفت: «سبك زندگي تمام رفتارهاي ما را تحت تاثير قرار مي‌دهد و ما بايد ببينيم به عنوان يك ايراني مسلمان با چه سبك زندگي قصد ادامه دادن به زندگي‌مان را داريم. تغييرات تكنولوژيكي نيز در سال‌هاي اخير بسيار پرشتاب بوده است. از 10 سال گذشته به اين سمت تغييرات به سرعت اتفاق افتاده‌اند به طوري كه سرعت اين تغييرات با 50 يا 100 سال گذشته قابل مقايسه نيست... ما در مقابل تغييرات و تحولات عظيم نيازمند تغيير در همه عرصه‌هاي زندگي هستيم. اگر بخواهيم تغييرات اجتماعي را مديريت كنيم بايد پيشاپيش آنان حركت كنيم. اين مديريت بايد ساماندهي و هدايت شده باشد وگرنه در مقابل آن منفعل خواهيم بود.»