زنان راه‌شان را انتخاب كردند
معصومه ابتكار
از جمله روندهاي عمومي در جهان معاصر توجه به جايگاه و حقوق زنان بوده است، ولي با وجود تلاش‌هاي صورت‌گرفته و تحولات قابل‌توجه هنوز در بسياري زمينه‌ها زنان و جايگاه آنان دچار چالش‌ها و تهديدات است؛ هنوز فقر رنگي زنانه دارد و هنوز در درگيري‌هاي مسلحانه و خشونت‌ها، زنان و كودكان بيشترين آسيب‌ها را مي‌بينند. فردا ولادت باسعادت حضرت زهرا سلام‌الله است و در تلاقي تاريخ ميلادي و هجري، امروز 8 مارس روز جهاني زن. شايد اين دو مسير تاريخي از زواياي متفاوتي به زن نگريسته باشند، اما در آنها مشتركات مهمي وجود دارد كه به ذات و ماهيت انساني زن بازمي‌گردد. زنان ركن عشق و عاطفه با توان بالايي در راهبري خانواده و جامعه در مسير خير و زيبايي هستند. زندگي و سيره حضرت زهرا سلام‌الله مويد اين تعريف از نقش زن است؛ فاطمه در كودكي؛ فاطمه در كنار پدر، فاطمه در كنار همسر؛ فاطمه در حق‌طلبي اجتماعي و سياسي پس از رحلت پدر؛ فاطمه در مسجد مدينه وقتي وجدان جامعه را با خطبه فدكيه مي‌لرزاند؛ فاطمه پس از رحلت كه مزاري ندارد و فاطمه‌اي كه فاطمه است. زندگي آن بانو، خود نشان اين است كه بشريت در مسير تعالي و پيشرفت راهي دراز و موانع و سختي‌هاي بسياري پيش رو دارد كه البته هيچ يك نبايد سبب نااميدي و خستگي شود. زنان ايراني به خصوص با ظهور انقلاب اسلامي، تلاش كردند تا در فراز و نشيب‌هاي زندگي، شخصيت دختر گرامي پيامبر اسلام را الگو قرار دهند و ريشه انتخاب روز زن و روز مادر نيز برخاسته از همين تمايل و تفكر در ميان زنان بوده است. حضور زنان و دختران ايراني در تحولات سياسي، اجتماعي، علمي و فرهنگي خوشبختانه بارز بوده و آنان همواره نشان داده‌اند كه خواهان مشاركت موثر و عادلانه در روندهاي مختلف هستند. بانوان ايراني در اين مسير اگر چه فراز و نشيب‌هايي داشته‌اند اما روند رو به جلويي را تجربه كرده به‌طوري كه امروز در همه زمينه‌ها صداي آنها شنيده مي‌شود و مطالبات‌شان مدنظر قرار مي‌گيرد. وضعيت آنها در زمينه‌هايي مانند آموزش و بهداشت براساس آمارهاي ارايه‌شده از سوي سازمان‌هاي مسوول جهاني بهبود قابل‌توجه داشته و در زمينه‌هاي اجتماعي و سياسي نيز همواره تلاش كرده‌اند تا بتوانند نقش و سهم خود را به دست آورند. چنانچه به كسب علم توجه فراوان نشان داده و ركورد ورودي به دانشگاه‌هاي كشور را شكستند. البته هنوز به نسبت آنچه آموختند در جايگاه‌هاي مناسب مديريتي قرار نگرفتند تا جامعه بتواند از علم آنها به ميزان كافي بهره‌مند شود. اما اين موضوع نيز بالاخره ديده شد و پس از ايجاد زيرساخت‌ها و سوابق لازم امروزه روند خوبي را طي مي‌كند. اولين‌بار در دولت اصلاحات، زنان به هيات دولت راه يافتند و در همان دوران با تصويب قانون شوراها، هزاران زن در شوراهاي شهري و روستايي كشور به عرصه چنين مشاركتي پا گذاشتند. تداوم آن روند اينك فقط در روستاهاي كشور به حضور حدود 2500 دهيار زن منجر شده كه در اقصي نقاط نقش مهمي را در توسعه جوامع محلي ايفا مي‌كنند.
در مورد فعاليت‌هاي مدني، اگرچه ايران از ديرباز شاهد وجود موسسات غيردولتي خيريه و مردم نهاد بوده، اما توجه ويژه به اين تشكل‌ها در دهه هشتاد توانست ميداني جديد براي بهره‌مندي جامعه از توانايي زنان باز كند. همچنين فضاي آزاد رسانه‌اي در دولت‌هاي اصلاحات و اعتدال به تقويت حضور زنان خبرنگار و طرح مسائل زنان كمك كرده و رشد احزاب همراه حضور زنان و احزابي با اهداف ارتقاي وضعيت زنان از پديده‌هاي اين دوره بوده است. حالا علاوه بر اينكه زنان اميدآفرين ما در عرصه‌هاي علمي، هنري و ورزشي درخشيده و از مدال‌آوران جهاني به حساب مي‌آيند، موضوع بهره‌مندي از توان مديريتي آنان نيز عملياتي شده و شاهد بيشترين حضورشان در مناصب سياسي هستيم. طي ماه‌هاي گذشته 7 معاون وزير و 46 مديركل زن به اين عرصه اضافه شده‌اند. البته اين رويكرد پس از دوره‌اي وقفه، در دولت يازدهم مورد توجه قرار گرفت و سبب شد تا شاهد به‌كارگيري زنان فرماندار و بخشدار در استان‌ها به پيشتازي سيستان‌وبلوچستان باشيم. فقط در سازمان حفاظت محيط زيست دولت يازدهم از نيروي دو معاون، دو مشاور و هشت مديركل زن برخوردار بوديم كه يكي از آنها مديركل حفاظت محيط زيست استان سيستان و بلوچستان بوده است. حالا زنان ايراني پرتوان و اميدوار به نقش‌آفريني موثر خود در خانواده و جامعه معتقدند و اين راهي است كه انتخاب كرده‌اند.