ليكو
ليكو يكي از قالب‌هاي شعري رايج، بين بلوچ‌زبانان ايران و افغانستان و پاكستان است. ليكو، تك بيتي موزون و داراي قافيه است كه مضموني عاشقانه دارد. ليكو‌ها در رهگذر تاريخ پررنج مردمان بلوچ به شكل خلق‌الساعه سروده شده‌اند و به شكل سينه به سينه، به
نسل‌هاي بعد رسيده‌اند.
نكته جالب توجه درباره اين قالب شعر محلي، تفاوت معنايي و شادي‌بخش بودن است. يعني مساله‌اي كه با زندگي واقعي مردمان سرزمين‌هاي يادشده تفاوت‌هاي زيادي دارد. بسياري از پژوهشگران حوزه ادبيات، ليكو را به لحاظ معنايي، در رديف قالب هايكو‌هاي ژاپن قرار داده‌اند.
چشمانت خمار است
باغ انار است
اي كبوترك، دلبندم
نازنينم! بيا لحظه‌اي بخند
وقت عصر است
به سرتو سوگند ياد مي‌كنم
به آرزوي ديدارت
به زيارت مي‌روم
در شب آرام
آواز قدم‌هاي ترا مي‌شنوم
بيا كه آن طرف دريا برويم
مانند مرغابي پرواز كن
اگر در خوابي، راحت باش
چون بيداري مرا ياد كن!
دلم بسيار دغدغه دارد
پيران مددم نمايند
ستارگان چشمانت پيكان تير را مانند
چون بر من اصابت كنند؛ نابود مي‌شوم
ابروان دم شاه مار مانندت
چون خنجر براني در جان منند
دامن پيرهني را كه ميدوزي، منقش ساز
و من آزرده دل را راضي كن!
ابرها در آسمان پخش گرديده‌اند
عزيز من آيينه قاب طلايي در دست دارد
ابر‌هاي آسمان! تيمارداري‌ام كنيد
كه درد عزيزان بيمارم كرده است
نامه بفرست كه تا خودم بخوانم
و از حال دل تو باخبر گردم