رابطه تيراندازي با محل تيراندازي
محمد صالح نيكبخت
خبر كشته شدن چند نفر در امريكا بر اثر تيراندازي يك زن جوان ايراني باعث شد تا موجي از اظهارنظرهاي متفاوت در رسانهها به وجود آيد؛ موجي كه بسياري از رسانههاي داخلي از آن به عنوان نمادي از افزايش جرمخيزي در بين زنان ياد كردهاند. اما به نظر ميرسد قبل از هرگونه اظهارنظري بايد نگاهي علمي و به دور از احساسات به اين موضوع و ريشهيابي آن داشت. اصولا مطابق علوم جزايي، جرمشناسي و روانشناسي جرايم، معمولا جرايم ارتكابي به دو عنصر اصلي وابسته هستند؛ يكي خود متهم و شرايط روحي و رواني و اجتماعي و گذشته وي و ديگري محيط زندگي شخص و شرايط اجتماعي آن محيط. در خصوص اقدام اين بانوي ايراني در كشور امريكا، بايد ابتدا سابقه رابطه وي با دفتر يوتويوپ و كاركنان آن، مشخص شود. به طور كلي ميتوان گفت در هر جرمي، به نوعي شخص متهم ضرر و زياني مادي يا معنوي ديده است. در پرونده ياد شده به نظر ميرسد اين بانوي ايراني به نوعي به شركت يوتيوپ ارتباط داشته است و از سوي اين مجموعه يا حداقل يكي از كاركنان يا مديران آن دچار ضرر و زيان شده است، چرا كه همانطور كه در اخبار هم گفته شده وي به صورت خاص به فرد مشخصي تيراندازي نكرده بلكه هدف وي، شخصيت حقوقي خود شركت بوده است. به هر تقدير تمام اين موارد بايد در جريان تحقيق در پرونده وي، از سوي دادستانهاي مربوطه، مورد بررسي قرار گيرد ولي در مجموع ميتوان گفت در اين مورد هم حتما انگيزهاي براي ارتكاب اين جرم وجود داشته است كه هنوز چندان مشخص نيست. از سويي برخي رسانهها و به خصوص رسانههاي خارجي و نژادپرستان كشورهايي مانند آلمان و امريكا و... تلاش دارند اينگونه حوادث را به عنوان دليلي براي افزايش ميل بانوان ايراني و مسلمان و آسيايي و آفريقايي به جرمخيزي بدانند. درحالي كه اصلا چنين چيزي نميتواند درست باشد، كما اينكه بعد از روي كار آمدن ترامپ بارها شاهد اقدامات نژادپرستانه وي بوده و هستيم كه يكي از اصليترين آنها دستور ممانعت از ورود شهروندان 7 كشور به امريكا بود و البته صدها حوادث ديگري كه هر روز توسط مجرمان در اين كشور اتفاق ميافتاد و متهمان آن نه ايراني هستند و نه مسلمان و نه آفريقايي يا آسيايي! به هر تقدير بايد منتظر بررسيهاي بعدي و ريشهيابي علل بروز اين حادثه و انگيزه بانوي يادشده بود تا بعدها بتوان تحليل دقيقتري در اين زمينه ارايه داد. در عين حال ضمن آنكه از كوچكترين نشانههاي ابراز خشونت نبايد به سادگي گذشت اما در وقوع جرم بستر و جامعه بروز و ظهور آن جرم بسيار اهميت دارد و صرف آنكه مرتكب جرم چه مليت و مذهبي دارد نميتوان به تحليل واقعي رسيد. همچنين بايد توجه داشت در تحليل و ريشهيابي يا چرايي بروز يك جرم حتما به پرونده شخصيت فرد مرتكب نياز هست و بايد ديد اين فرد از منظر روانشناسي چه وضعيتي داشته است.
ادامه در صفحه
03