روزنامه‌نگاري هوشمند؛ تهديد دموكراسي يا كمك حال روزنامه‌نگاران؟
همكار ربات من
نويسنده: استفان بتشون
مترجم: كوثر سليماني
من ربات نيستم. در كرانه درياچه‌اي در جنوب آلپ نشسته‌ام و به فاصله‌اي دور خيره شده‌ام، جايي كه خاكستري متمايل به سبز درياچه با طوسي روشن‌هاي مه غليظ و خاكستري تيره‌هاي رعب‌آور ابرهاي باران‌زا درهم آميخته و تار مي‌شوند. دلم مي‌خواهد آب‌تني كنم و به جاي اينكه با لغات كشتي بگيرم، تلاش مي‌كنم طيف پر تنوع رنگ طوسي را كه از پنجره اتاق كلبه ساحلي‌ام خودنمايي مي‌كند، نام‌گذاري كنم. و در حيرت از قدرت شاعرانه هواشناسان كه براي گفتن اين واقعيت كه هوا ابري است چه لغت‌هايي كه در برندارند. يا شايد آنها هم ربات‌هايي هستند كه گزارش‌هاي هواشناسي را مي‌نويسند؟
از دو يا سه سال پيش، گزارش‌هاي بسياري با مضمون «ربات‌هايي كه متن روزنامه‌نگاري مي‌كنند و به جاي روزنامه‌نگاران مي‌نويسند» در رسانه‌ها منتشر مي‌شود. با تركيبي از ترس و تحسين، روزنامه‌نگاران هر روز در حال نزديك‌تر شدن به پديده «همكارِرباتم» هستند. حتي برخي معتقدند كه اين متن‌ها توسط خود ربات‌ها نوشته شده‌اند زيرا نه تنها بسيار به هم شبيه هستند بلكه همه از پرداختن به شرح جزييات عملكرد داخلي ربات‌ها خودداري كرده و بيشتر به بررسي امكانات و محدوديت‌هاي آنها پرداخته‌اند.
شركت نوپاي «ناراتيو ساينس» مي‌گويد كه وب‌سايت «فوربز» گزارش‌هاي سالانه خود را با خلاصه‌هايي اتوماتيك توليد شده، تامين مي‌كند. در صحبت يك خبرنگار مجله وايرد با يكي از بنيانگذاران اين شركت در سال 2011 گفته مي‌شود كه در 15سال آينده حدود 90 درصد از تمامي متون روزنامه‌نگاري توسط ربات-نرم‌افزارها توليد مي‌شود و اگر تا قبل از سال 2020 يك ربات-خبرنگار برنده جايزه مشهور پوليتزر شود نبايد تعجب كنيم. در كنار ناراتيو ساينس به اتوماتيد اينسايت نيز بسيار اشاره مي‌شود، شركت امريكايي تازه تاسيسي كه از جولاي براي آژانس‌هاي خبري آسوشيتدپرس گزارش عملكرد سالانه تهيه و جمع‌بندي مي‌كند. در نهايت كواكبوت، اين ربات-نرم‌افزار كه توسط يك روزنامه‌نگار لس‌آنجلس تايمز تهيه شده براساس اطلاعات سازمان زمين‌شناسي ايالات متحده توسط حسگرهاي از پيش توليد شده حساس به لرزه، هشدارهاي آماده‌باش در مقابل زمين‌لرزه را به عموم مخابره مي‌كند.
در بين مولفين اين دست متن‌ها در مورد ربات‌خبرنگاران به ندرت با افراد بدگمان مواجه مي‌شويد. اين موضوع دير يا زود نظر همه را به خود جلب خواهد كرد كه توليد متن‌هاي روزنامه‌نگاري به طور گسترده‌اي مي‌تواند به صورت خودكار و تحت تسلط ربات‌ها انجام شود. روزنامه‌نگاران خوب قطعا نبايد از اين پيشرفت بيم داشته باشند زيرا با انجام كارهاي روتين توسط ربات‌ها از كارهاي روزمره روزنامه‌نگاري رها مي‌شوند و بي‌شك زمان بيشتري براي انجام كارها و ايده‌هاي خلاقانه به دست مي‌آورند. اما يكي از جامعه‌شناسان در زمينه تكنولوژي به نام اونگي موروزو با اين نظر مخالف است و منتقد حضور ربات‌هاي روزنامه‌نگار است. او معتقد است كه كنسرسيوم‌هاي عظيم هدايتگر ربات-خبرنگارها، كه منحصرا با اخبار سفارشي تغذيه مي‌شوند، مي‌توانند خطر جدي‌اي براي دموكراسي باشند.ترقي مداوم تكنيك‌ها و دانش رايانه‌اي سبب شده كه ما پيوسته انتظارات و اميدهاي متهورانه‌تري را طلب كنيم اما آيا ممكن است يك ربات مقاله‌اش در مورد ربات‌ها را با «من» شروع كند؟ در كلبه ساحلي، كيلومترها دورتر از دفتر تحريريه، خيره به لغات مابين كاغذ‌ها با متن‌هايي از ربات- خبرنگارها، يك آن به نظرم مي‌رسد كه انگار اين مقاله روزنامه نه تنها در مورد پيشرفت زبان رايانه‌ها نيست بلكه در اصل مي‌تواند در مورد يك تغيير در درك روزنامه‌نگاري يا تنگناي جايگاه متن‌هاي خبري و شايد هم صحت و سرعت اطلاعات خبري باشد.
منبع: nzz