دوگانه جهانگيري و روحاني با برنامه‌ترين نامزدها
سعيد ليلاز
تحليلگر مسائل اقتصادي
در ميدان انتخابات بيش از هر چيز توجه‌ها معطوف به برنامه‌هايي است كه نامزدها ارايه مي‌دهند. در ميان برنامه‌هاي تبليغاتي مناظره‌هاي تلويزيوني بيش از هر چيز اين فرصت را پديد مي‌آورد تا نامزدها در مقابل انتقاد رقبايشان برنامههايشان را تبيين و از آن دفاع كنند. در مناظره ديروز مي‌توان با قاطعيت گفت كه محور جهانگيري و روحاني در ارايه برنامه‌هاي آينده نه تنها بهتر بود بلكه تنها كساني بودند كه حرف قابل توجهي در زمينه برنامه داشتند. اما اگر بخواهيم جانب انصاف را نگه داريم بايد به اين موضوع اشاره كنيم كه آقايان هاشمي طبا و ميرسليم و حتي آقاي رييسي از جهت ارايه برنامه بهتر از آقاي قاليباف بودند. در خلال مناظره به خوبي روشن شد كه آقاي قاليباف تنها برنامه‌اش حمله به دولت است. اين در حالي است كه ساير كانديداها تلاش كرده بودند تا به جاي اينكه فقط حمله به دولت را در دستور كار قرار دهند، راهكار و برنامه‌هاي دولت مد نظرشان را ارايه كنند. ما در خلال مناظره شاهد بوديم كه حتي نامزدهايي كه ميانه‌اي با دولت ندارند به اين مساله اشاره كردند و در موردش تذكر دادند. آنچه كه پس از پايان مناظره اول روشن شد اين بود كه استراتژي آقاي قاليباف اين بود كه فضاي مناظرات را به فضاي مناظرات سال 88 تبديل كند. در اين ميان اما به اين مساله توجه نكرده است كه تاكتيك و استراتژي كه در پيش گرفته است كهنه و يك بار پيش از اين توسط سايرين به كار گرفته شده و نتيجه مطلوبي براي كشور و جامعه به همراه نداشته است. به بيان ديگر چنين تاكتيك‌هايي براي مردم كهنه شده است و مخالفان آقاي قاليباف هم خوشبختانه در دام اين تاكتيك نيفتادند و اجازه ندادند تا فضا به آن سمت سوق پيدا كند. به نظر مي‌رسد آقاي قاليباف تصور مي‌كند با پر رنگ كردن بحث فقير و غني مي‌تواند توجه راي‌دهندگان را به سمت خود جلب كند اما نبايد اين نكته را دور از ذهن نگاه داشت كه در درجه اول و با توجه به اتفاقات سال‌هاي گذشته و تجربياتي كه جامعه ايران پشت سر گذشته است چنين استراتژي ديگر در جامعه ايران جواب نخواهد داد و حتي اگر فرض را بر اين بگيريم كه جامعه تحت تاثير چنين فضايي قرار بگيرد و در ميدان انتخابات درگير مساله فقير و غني شود قطعا نمي‌تواند آقاي قاليباف را به عنوان نماينده قشر محروم و به قول خودش 96 درصدي بداند و اينگونه ژست‌ها با كارنامه و مديريت چندين ساله آقاي قاليباف چندان تناسبي ندارد. به بيان روشن‌تر قاليباف نمي‌تواند خود را به عنوان نماينده قشر محروم جامعه معرفي كند. به باور من آقاي قاليباف بازنده مسلم مناظره ديروز بود و اين بازندگي از تغيير زود به زود تاكتيك‌هاي او در هر انتخابات نشات مي‌گيرد. امروز بحث فقير و غني را تاكتيك خود قرار داده است و در سال‌هاي گذشته گاه بر ارزش مداري مانور مي‌داد و گاه بر تكنوكرات بودن و حتي خلبان بودنش و همين تغييرات بي‌شك سبب شكست‌هاي او در انتخابات گذشته هم بود و اين‌بار هم شكست او در نخستين مناظره انتخاباتي را رقم زد. آقاي قاليباف به جاي تبيين برنامه‌هايش فقط به دولت حمله كرد، گويي تنها برنامه‌اش در انتخابات حمله به دولت است. در مقابل ساير نامزدها تلاش كردند تا كم و بيش از وقت خود براي ارايه برنامههايشان استفاده كنند و آقاي قاليباف در اين زمينه از ساير رقبايش عقب افتاد. اما دوگانه جهانگيري و روحاني نسبت به ساير كانديداها بهتر توانستند برنامههايشان را ارايه دهند.