دليل اصلي افزايش قيمت مسكن
مهدي سلطان محمدي
دربازار مسكن سيكلهاي نسبتا منظمي برقرار است، هر5 سال يكبار شاهد تغييراتي در بازار هستيم كه تقريبا نيمي از آن رونق و نيمي ديگر ركودي است. دليل ايجاد اين سيكلها هم تاخيرهاي 3 سالهاي است كه براي تامين تقاضا از طرف عرضهكنندگان نياز است. طبيعي است كه وقتي در شرايط ركودي هستيم به دليل پايين بودن بازدهي سرمايهگذاري تمايلي به ساخت و ساز براي عرضهكنندگان نخواهد بود، اما پس از مدتي موجوديهاي بازار به پايان ميرسند و در كنار كاهشي كه در ميزان عرضه به وجود آمده است تقاضاي بالقوه در بازار بيپاسخ ميماند. در اين شرايط تقاضا بر عرضه فزوني خواهد يافت و نتيجه آن افزايش در قيمت خواهد بود. از طرفي اين افزايش قيمت سيگنالي براي جذب و تشويق سرمايهگذاران به بازارهاي مربوط است ولي از لحظه دريافت سيگنال از طرف اين اشخاص تا طي مراحل تهيه مسكن، اخذ مجوزها و گرفتن پروانهاي ساخت و ساز، زماني 3 ساله نياز است كه طي اين دوره در بازار مسكن، سطح تقاضا بالاتر از ميزان عرضه خواهد بود و قيمتها را بيش از پيش متاثر ميكند.
مسكن در كشور ما از اواسط سال 92 تا اواخر 95 در شرايط ركودي قرار داشت كه همين دليل اصلي كاهش چشمگير ساخت و ساز در آن دوران بوده است. در طول سال 96 موجوديهاي اين بازار به مرور از طريق تقاضاي بالقوه در بازار جذب شدند و اين عدم تناسب بين ميزان عرضه و سطح تقاضا موجب شده است متقاضيان مسكنهاي پرتقاضا نتوانند به تناسب نياز خود در بازار مسكن پاسخ داده شوندكه نتيجه آن چيزي نيست جز افزايش در قيمتي كه در بازار قابل رويت است. در چنين شرايطي نظارت بر قيمتها را ميتوان براي بازار مسكن تجويز كرد ولي اعمال كنترلهاي قيمتي بر بازار كه با ماهيت آن در تضاد است فقط مكانيسمهاي آن رابا مشكل مواجه ميكند. از طرفي ما در حال حاضر در بازار مسكن دو نوع سامانه داريم، يكي از آنها مربوط به حجم معاملات مسكن است. اين سامانه وضعيت بازار را به صورت مشخص در اختيار مردم و متقاضيان قرار ميدهد و به خاطر تضمينهايي كه براي خريدار و فروشنده ايجاد ميكند مورد استقبال قرار گرفته است و معاملات و سطح قيمتي را كه در تعامل با خريدار و فروشندگان اين بازار ايجاد ميشود نشان ميدهد.
كارشناس بازار مسكن