آمارهاي ۱۲ ماه منتهي به شهريور امسال نشان ميدهد
دولت به بانكها بدهكارتر شد
گروه اقتصادي |بانك مركزي در تازهترين گزارش خود به ارايه آمارهاي 12 ماهه منتهي به شهريور ماه سال جاري و رابطه مالي بين بانك مركزي و شبكه بانكي پرداخته است. بر اين اساس و طبق نماگرهاي بانك مركزي، در ۱۲ ماه منتهي به شهريور امسال بدهي بانكها به بانك مركزي با 5/22 درصد رشد به 68 هزار و 169 ميليارد تومان و بدهي بخش دولتي به بانكها با 9/33 درصد رشد به 92 هزار و 963 ميليارد تومان رسيده است. براساس جديدترين آمارهاي بانك مركزي مجموع داراييها و بدهيهاي بانكها و موسسات اعتباري در پايان شهريور ماه به يك تريليون و 431 هزار و 54 ميليارد تومان رسيد كه نسبت به اسفند سال گذشته 4/7 درصد و در مقايسه با شهريور پارسال 5/25 درصد رشد داشته است. در دوره شش ماهه اول امسال، مجموع داراييهاي خارجي بانكها با 7/52 درصد افزايش 215 هزار و 886 ميليارد تومان، اسكناس و مسكوك با 7/52 درصد رشد 8 هزار و 639 ميليارد تومان، سپرده نزد بانك مركزي با 5/3 درصد كاهش 73 هزار و 85 ميليارد تومان (سپرده ديداري 2/76- درصد، سپرده قانوني 7/8 درصد)، بدهي بخش دولتي با 6/22 درصد افزايش 92 هزار و 963 ميليارد تومان، بدهي بخش غيردولتي با 7 درصد رشد 541 هزار و 243 ميليارد تومان و ساير داراييها با 7/5 درصد افزايش 293 هزار و 603 ميليارد تومان است. در بخش بدهيها، در شش ماهه اول امسال بدهي بخش غيردولتي با 3/11 درصد افزايش 624 هزار و 494 ميليارد تومان بوده كه سپرده ديداري با 6/5 درصد رشد 90 هزار و 541 ميليارد تومان، سرمايهگذاري مدتدار 489 هزار و 184 ميليارد تومان، سپرده قرضالحسنه با 7/0 درصد افزايش 33 هزار و 87 ميليارد تومان و ساير با 6/13 درصد رشد 11 هزار و 681 ميليارد تومان است. همچنين بدهي بانكها به بانك مركزي در شش ماهه اول امسال با 5/14 درصد افزايش 68 هزار و 169 ميليارد تومان رسيده كه اين رقم در مقايسه با شهريور سال گذشته 5/22 درصد رشد نشان ميدهد. وامها و سپردههاي بخش دولتي با 3/15 درصد رشد در شش ماهه اول و 2/54 درصد افزايش در 12 ماه منتهي به شهريور امسال به 36 هزار و 252 ميليارد تومان رسيده كه تمام اين منابع توسط دولت دريافت شده و شركتهاي دولتي سهمي نداشتهاند. وامها و سپردههاي ارزي در شش ماهه اول با 5 درصد و در 12 ماه منتهي به شهريور با 9/16 درصد رشد به 177 هزار و 76 ميليارد تومان رسيده است. بدهي دولت به بانكها و بدهي بانكها به بانك مركزي دو متغير مهم و اصلي اين نماگر است كه متاسفانه رشدهاي قابل توجهي داشتهاند.
رشد 1/19 درصدي داراييهاي بانكهاي تجاري
همچنين اين گزارش در بخش ديگري به موضوع جزييات دارايي و بدهي بانكهاي تجاري پرداخته است. اين شاخصها نشان ميدهد كه داراييهاي بانكهاي تجاري رشد 1/19 درصدي را تجربه كردهاند. در ۱۲ ماه منتهي به شهريورماه امسال، دارايي بانكهاي تجاري با 1/19 درصد رشد به ۲۲۴ هزار و ۱۹۴ ميليارد تومان رسيده كه بدهي بخش دولتي با 7/20 درصد رشد و ۲۵ هزار و ۶۶۱ ميليارد تومان، بخشي از اين دارايي را تشكيل ميدهد. بر اساس اين گزارش داراييهاي خارجي با 9/56 درصد رشد 22 هزار و 487 ميليارد تومان، اسكناس مسكوك با 5/19 درصد افزايش 3 هزار و 992 ميليارد تومان، سپرده نزد بانك مركزي با 3/11 درصد رشد 14هزار و 605 ميليارد تومان (سپرده قانوني 5/12 درصد، سپرده ديداري 4- درصد)، بدهي بخش دولتي با 7/20 درصد افزايش 25 هزار و 661 ميليارد تومان، بدهي بخش دولتي با 7/9 درصد رشد 88 هزار و 871 ميليارد تومان، ساير داراييها با 6/29 درصد رشد 50 هزار و 751 ميليارد تومان برآورد شده است. در بخش بدهيها سپردههاي بخش غيردولتي با 8/14 درصد رشد، 126 هزار و 210 ميليارد تومان بوده است. بدهي به بانك مركزي با رشد 4/36 درصدي به 8 هزار و 87 ميليارد تومان رسيده كه آمار 6 ماهه اول امسال حكايت از رشد 7/203 درصدي دارد كه رقم بسيار نگرانكنندهيي است. همچنين وامها و سپردههاي بخش دولتي با 7/105 درصد افزايش 11 هزار و 832 ميليارد تومان، حساب سرمايه با 7/15 درصد كاهش، 8 هزار و 934 ميليارد تومان، وامها و سپردههاي ارزي با 7/37 درصد افزايش 14 هزار و 659 ميليارد تومان، ساير بدهيها با 7/24 درصد افزايش 36 هزار و 644ميليارد تومان و جمع كل بدهيها با 1/19 درصد رشد 224 هزار و 194 ميليارد تومان بوده است. لازم به ذكر است مجموع بدهي بانكهاي تجاري در 6 ماهه اول امسال 4/2 درصد كاهش داشته است.
رشد ۶۷ درصدي بدهي دولت
در ادامه اين گزارش و در بخش بدهي بخش دولتي به بانكهاي تخصصي آمده است كه طي 12 ماه منتهي به شهريور ماه امسال بدهي بخش دولتي به بانكهاي تخصصي با 9/65 درصد افزايش به 27 هزار و 563 ميليارد تومان رسيده كه 27 هزار و 418 ميليارد تومان بدهي دولت و 144 ميليارد تومان بدهي شركتها و موسسات دولتي است. بر اساس آمارهاي منتشر شده از وضعيت بانكها و موسسات اعتباري در شهريور ماه 1393 مجموع دارايي بانكهاي تخصصي در شهريور ماه امسال با 4/13 درصد افزايش نسبت به شهريور سال گذشته به 305 هزار و 515 ميليارد تومان رسيده است. بر اين اساس داراييهاي خارجي با 5/16 درصد كاهش 40 هزار و 815 ميليارد تومان، اسكناس مسكوك با 8/13 درصد رشد 603 ميليارد تومان، سپرده نزد بانك مركزي با 7/25 درصد افزايش 6 هزار و 590 ميليارد تومان (سپرده قانوني 6/27 درصد رشد، سپرده ديداري 5/14 درصد افزايش)، بدهي بخش غيردولتي با 2/15 درصد افزايش 149 هزار و 844 ميليارد تومان و ساير داراييها با 4/4 درصد كاهش 29 هزار و 286 ميليارد تومان برآورد شده است. نكتهيي كه در اين آمارها به چشم ميخورد رشد شديد بدهي بخش دولتي به بانكهاي تخصصي است به طوري كه اين رقم با 9/65 درصد افزايش در 12 ماه منتهي به شهريور ماه امسال به 27 هزار و 563 ميليارد تومان رسيده است. اين متغير در 6 ماهه اول امسال 1/35 درصد رشد داشته است. نكته جالب توجه رشد 1/67 درصدي بدهي دولت به بانكها در اين چارچوب است. در حالي كه بدهي شركتها و موسسات دولتي منفي 2/29 درصد بوده است. در بخش بدهيها مجموع بدهيهاي بانكهاي تخصصي با 4/13 درصد افزايش در 12 ماه منتهي به شهريور امسال 305 هزار و 515 ميليارد تومان گزارش شده كه سپردههاي بخش غيردولتي با 1/25 درصد 66 هزار و 892 ميليارد تومان بخشي از اين بدهيها را تشكيل ميدهد. در بخش سپردههاي بخش غيردولتي سپرده ديداري 1/14 درصد، سرمايهگذاري مدتدار 8/35 درصد، قرضالحسنه منفي 6/15 درصد و ساير 3/24 درصد رشد داشته است. بدهي بانكهاي تخصصي به بانك مركزي در شهريور ماه با 9/18 درصد افزايش نسبت به شهريور سال گذشته و 9/0 درصد رشد در 6 ماهه اول امسال به 55 هزار و 248 ميليارد تومان رسيده است. وامها و سپردههاي بخش دولتي با 2/21 درصد رشد 14 هزار و 795 ميليارد تومان، حساب سرمايه با 6/3 درصد افزايش 13 هزار و 336 ميليارد تومان، وامها و سپردههاي ارزي با 1/25 درصد كاهش 29 هزار و 700 ميليارد تومان، ساير بدهيها با 9/10 درصد افزايش 74 هزار و 730 ميليارد تومان رسيده است.
۸۱ درصد سهم شبهپول
بر اساس گزارش بانك مركزي؛ حجم نقدينگي در پايان شهريورماه امسال با 1/29 درصد رشد نسبت به شهريور سال گذشته ۶۵۳ هزار و ۸۱۶ ميليارد تومان، شبه پول ۵۳۳ هزار و ۹۵۲ ميليارد تومان و پول ۱۱۹ هزار و ۸۶۳ ميليارد تومان برآورد شد. مجموع اسكناس مسكوك در دست اشخاص در پايان شهريور ماه امسال با 5/12 درصد كاهش نسبت به اسفند و 4/4 درصد رشد نسبت به شهريور سال گذشته به 29 هزار و 322 ميليارد تومان رسيده است. حجم كل نقدينگي با 9/9 درصد رشد در 6 ماهه اول امسال و 1/29 درصد رشد در 12 ماه منتهي به شهريور 653 هزار و 816 ميليارد تومان اعلام شده است. از اين ميزان 533 هزار و 952 ميليارد تومان شبه پول (پول انواع سپردههاي قرضالحسنه، پسانداز مسكن و سپردههاي مدتدار يك تا چند ساله) و 119 هزار و 863 ميليارد تومان پول بوده است. رشد شبه پول در 12 ماه اخير 8/34 درصد و 6 ماهه اول امسال 3/12 درصد بوده است. همچنين رشد پول در 12 ماهه اخير 8/8 درصد و در 6 ماهه اول امسال نيم درصد گزارش شده است.، با توجه به اينكه رقم ضريب فزاينده مدتي پيش 8/5 اعلام شد، در صورت عدم تغيير اين ضريب، حجم پايه پولي بايد بيش از 112 هزار ميليارد تومان باشد.