جاي خالي دكتر نوربخش

بانك مركزي در هر كشوري وظيفه بسيار مهم حفظ ارزش پول را برعهده دارد به نحوي كه توان خريد آحاد جامعه در گذر زمان با افول و سقوط ناگهاني روبه‌رو نشود. اقتصاد ايران در چهاردهه گذشته نرخ‌هاي تورم عمدتا دورقمي را تجربه كرده است كه در برخي سال‌ها آمارهاي رسمي تا نرخ تورم پنجاه درصد را نيز اعلام كرده‌اند. تورم‌هاي بيش از يك رقمي و پرنوسان، ضربه شديدي به اعتماد فعالان اقتصادي و كل جامعه مي‌‌زند و مسبب نابرابري‌ها و بي‌عدالتي‌هاي فراواني خواهد بود. متاسفانه در همه سال‌هاي گذشته، حفظ استقلال بانك مركزي و مصون كردن آن در برابر فشارهاي سياسي قواي مجريه و مقننه براي تزريق نقدينگي، در دستور كار هيچكدام از اين دو قوه قرار نگرفته بود. تنها اميد براي مقاومت بانك مركزي در برابر فشارهاي بيروني از سوي وزارتخانه‌هاي هزينه‌تراش و نمايندگان مجلس، اتكا به فضايل و ويژگي‌هاي شخصيتي و صلاحيت علمي خود روساي بانك مركزي بوده است تا بتوانند هيات دولت و مجلس را اقناع كنند كه از چاپ و انتشار بي‌رويه پول خودداري شود. در دوره‌هاي گذشته مرحوم دكتر محسن نوربخش از معدود روساي بانك مركزي بود كه در غياب محدوديت‌هاي نهادي براي جلوگيري از رشد نقدينگي، با جديت جلوي مقامات سياسي ايستادگي مي‌كرد و البته جان خويش را هم به نوعي در اين راه گذاشت و بر اثر فشارهاي وارده و سكته قلبي در سن 54 سالگي درگذشت. دانش به‌روز و تسلط وي بر اقتصاد پولي توانست يكي از باثبات‌ترين دوره‌هاي پس از انقلاب اسلامي را به وجود آورد تا سرمايه‌گذاران و توليدكنندگان با اطمينان و قطعيت نسبي به آينده اقتصاد تصميم بگيرند. اما در يك دهه و نيم پس از درگذشت دكتر نوربخش، هيچگاه كشتي اقتصاد ايران نتوانست به آن آرامش نسبي مورد نياز ...

براي به حركت درآوردن مداوم چرخ سرمايه‌گذاري و توليد برسد. عدم توجه به حساسيت و اهميت جايگاه رياست بانك مركزي چه از سوي قوه مجريه و چه ساير اجزاي حكومت، نرخ رشد و رفاه اقتصادي بسيار كمتر از توان بالقوه كشور عايد ما كرده است. با كمال تاسف در اين پانزده سال اعتبار و باورمندي به اقوال و بيانيه‌هاي بانك مركزي مرتب تضعيف شده است و انتظارات تورمي شكل گرفته است كه به راحتي قابل فروكش كردن نيست. هر شخصي كه به رياست بانك مركزي انتخاب مي‌شود با وظيفه دشوار تغيير باورهاي جامعه مواجه است. در چنين شرايطي كه رييس‌جمهور تصميم به تغيير مديريت بانك مركزي گرفته است انتظار بحق، انتخاب شخصيتي است كه در محافل علمي و افواه عمومي به كارشناس زبده مباحث پولي و مديريت قاطع در كنترل تورم مشهور باشد. همچنين وي پس از تصدي بايد با سرسختگي بر موضع خويش در حفظ ثبات نسبي ارزش پول ايستادگي كند. اينك كه نام دكتر علي طيب‌نيا براي تصدي اين پست شنيده مي‌شود اين اميد زنده خواهد شد كه جاي خالي شيوه مديريتي دكتر نوربخش دوباره پر شود. علاوه بر اين با هماهنگي‌اي كه ساير اضلاع نظام تصميم‌گيري اقتصادي كشور نشان مي‌دهند، اميد به آينده‌اي بهتر در ذهن مردم شكل بگيرد و همه بخش‌هاي توليدي به حركت درآيند.