دونالد ترامپ و ولاديميرپوتين امروز ديدار ميكنند
دستور كار مبهم يك نشست
گروه جهان
دونالد ترامپ و ولاديمير پوتين امروز با يكديگر در هلسينكي فنلاند ديدار خواهند كرد؛ ملاقاتي كه براي اولينبار است كه به صورت رسمي ميان سران دو كشور به صورت دوجانبه شكل ميگيرد و هر دو طرف طي اين ديدار با مسائل متعددي روبهرو هستند كه ميتوان از حالا پيش بيني كرد اين ديدار به صورت عادي بيش از يك يا دو ساعت به طول انجامد و حتي ميتوان براي آن يك روز كاري كامل را در نظر گرفت. هنوز دستور كار اين ملاقات به صورت دقيق و روشن مشخص نيست و تمام مباحث در چارچوب حدس و گمان قرار ميگيرد. اما آن چيزي كه دونالد ترامپ عنوان كرده، مسائل مربوط به روابط دوجانبه، اوكراين، خاورميانه و خلع سلاح اتمي از جمله اصليترين مباحثي است كه دو مقام ارشد روسيه و امريكا بناست با يكديگر بر سر آن گفتوگو كنند، هرچند اميد زيادي براي شكلگيري توافقهايي بر سر تمام اين موضوعات وجود ندارد اما برخي مسائل در اين ديدار از حساسيت بسيار بالايي برخوردار هستند كه از جمله آن ميتوان به موضوع اوكراين و سوريه اشاره كرد.
طبق گزارشها ترامپ اصرار دارد كه در مراحل اوليه گفتوگو ميان دو رييسجمهور هيچ مقام رسمي ديگري وجود نداشته باشد؛ موضوعي كه موجب شده است تا ترس و نگراني از توافقي محرمانه بدون هماهنگي لازم با ديگر مقامهاي امريكايي صورت گيرد. حال بار ديگر در ملاقات دوجانبه اين بحث مطرح ميشود كه كدام يك از دو طرف توانايي بيشتري در يك مذاكره دوجانبه خواهند داشت. پوتين كه افسر سابق دستگاه اطلاعاتي شوروي سابق KGB محسوب ميشود به طور كامل با پروتكلهاي سياسي ايالات متحده آشنايي دارد و تاكنون با سه رييسجمهور امريكا ديدار و گفتوگوي دوجانبه داشته است، بنابراين به مراتب تجربه بالاتري نسبت به ترامپ دارد. اما بايد اين را هم در نظر گرفت كه دونالد ترامپ ديگر شرايط يك سال گذشته را ندارد و با تجربهتر از قبل شده است و نميتوان ديگر او را فردي دست و پا بسته در مذاكرات در مقابل پوتين دانست، اما به هر حال در برابر ولاديمير پوتين قطعا مذاكرات آساني پيش روي دونالد ترامپ نخواهد بود و به نسبت دونالد ترامپ نياز كمتري در طول مذاكرات به مشاورانش پيدا ميكند. با اين حال شرايط به حدي گيجكننده است كه هيچ كس نميداند به طور دقيق اولويت ترامپ در اين ديدار چيست.
حواشي پيش از ديدار
از طرفي ديگر اين ديدار بهشدت تحت تاثير اتفاقي قرار گرفته كه در روز جمعه رسما اعلام شد. دادگستري ايالات متحده رسما 12 مامور اطلاعاتي روسيه را به دست داشتن در هك سرور كميته ملي حزب دموكرات محكوم كرده است و برخي مقامها از جمله چاك شومر، رهبر اقليت سنا خواهان لغو اين ديدار شده است. ولي با اين حال مقامهاي كاخ سفيد تاكيد دارند كه اين ديدار به نفع ايالات متحده خواهد بود. با اين حال دونالد ترامپ پيش از اين ديدار در زمين گلف خود در اسكاتلند طي مصاحبهاي با CBS عنوان كرد كه من با انتظارات زيادي وارد اين مذاكره نميشوم. او در خصوص اهدافش از اين مذاكره گفت: من بعد از جلسه به شما در اين زمينه اطلاع خواهم داد و اميدوارم هيچ چيز بدي از گفتوگوي ميان رهبران خارج نشود.
وي افزود: من فكر ميكنم كه خوب است ما با يكديگر ديدار كنيم. من به اين جلسات ايمان و باور دارم كه اين ديدار به مانند ديدار با رهبر كيم خوب خواهد بود. من معتقدم كه ديدار با رهبران روسيه، چين و كره شمالي واقعا خوب است. هيچ چيز بدي از آن بيرون نميآيد و حتي ممكن است برخي نتايج خوب از اين ديدار بيرون بيايد.
با اين حال دونالد ترامپ در خصوص اتهام 12 مامور اطلاعاتي روسيه و هك شدن سرورهاي كميته حزب دموكرات گفت كه دولت اوباما بايد در خصوص تلاشهاي روسيه براي تاثيرگذاري بر انتخابات 2016پاسخگو باشد. با اين حال دونالد ترامپ عنوان كرد كه هكرهاي روس تلاش كردند كه علاوه بر سرورهاي حزب دموكرات به سرورهاي حزب جمهوريخواه نيز حمله كنند اما چون ما دفاع بهتري داشتيم، هكرها موفق نشدند و من فكر ميكنم كه كميته حزب دموكرات اجازه هك شدن به آنها داده است و دفاع بدي داشتند.
اوكراين محور اصلي
طبق گزارش CNBC موضوع اوكراين و شبهجزيرهكريمه يكي از موضوعات اصلي ديدار ميان پوتين و ترامپ است. سياست دولت ايالات متحده امتناع از پذيرش انتصاب كريمه به روسيه است كه طبق قوانين بينالمللي نيز رد ميشود. اما برخي نگران كوتاه آمدن ترامپ در اين زمينه هستند و در پاسخ به اين موضوع نيز گفته است كه خواهيم ديد.
اولين شوك ترامپ در اين زمينه نيز در حاشيه نشست جي7 اتفاق افتاد در جايي كه تلويحا عنوان كرد كه كريمه بايد جزيي از روسيه باشد به اين دليل كه آنها روسي صحبت ميكنند. موضوعي كه كاملا متضاد با سياستهاي ايالات متحده در خصوص اين موضوع و عدم شناسايي كريمه به عنوان بخشي از خاك روسيه است.
داريچ مكدول، تحليلگر ارشد مسائل روسيه به CNBC ميگويد: نگراني اصلي كييف اين است كه رييسجمهور ترامپ به ناگاه كريمه را به عنوان بخشي از روسيه بپذيرد و چنين اتفاقي عملا بيشتر متحدان ايالات متحده را تضعيف خواهد كرد. اين جلسه همچنين بعد نشست سران ناتو برگزار ميشود كه در آن ترامپ تاكيد داشت كه اعضاي آن تعهدات دفاعي خود را افزايش دهند. موضوعي كه مورد اختلاف اعضا به حساب ميآيد. پوتين بهشدت با گسترش ناتو مخالف است و به دنبال بهرهبرداري از اختلافات رو به رشد ميان متحدان غربي ايالات متحده است. تحليلگران معتقدند، هرگونه امتياز احتمالي ترامپ به پوتين در بحث اوكراين و كريمه ميتواند ثبات سياسي در اوكراين را بهشدت متزلزل كند و براي آن مخرب باشد.
ايران و سوريه
با اين حال يكي از اصليترين موضوعات مذاكرات ميان دو رييسجمهور، بحران سوريه است. بسياري انتظار دارند مهمترين خروجي اين نشست توافقي باشد كه ميان دو كشور بر سر خروج نيروهاي امريكايي از سوريه است چرا كه امريكا به دنبال آن است تا تهديدات عليه اسراييل را كاهش دهد كه اين امر با تضمين روسيه ميتواند نتيجهبخش باشد. به گزارش واشنگتنپست، تحليلگران عقيده دارند، هر توافقي بيشتر بر سر محدوديت حضور ايران در سوريه و نه پايان دادن به حضور ايران در سوريه باشد. در حال حاضر حيات سياسي دولت سوريه مديون كمك نظامي و سياسي ايران و روسيه است كه توانسته اكنون بيش از 60درصد خاك سوريه را بازپس بگيرد و اكنون هرگونه گفتوگوي جدي براي تغيير دولت به حاشيه رانده شود و در حال حاضر شواهد حاكي از آن است كه ايالات متحده در حال كاهش نقش خود در سوريه است و روسيه تبديل به قدرت بلامنازع در آن خواهد شد. با اين حال هم روسيه و هم ايالات متحده علاقهمند به همكاري در سوريه و فراتر از آن هستند و اين در حالي است كه هرچند ايران و روسيه يك طرف جنگ حضور دارند ولي منافع آنها هميشه همگام نيست.