ثمر فاطمي
آقا اميرالمومنين(ع) مي‌فرمايند: «ان هذه القلوب تمل كما تمل الأبدان فابتغوا لها طرائف الحكمة / اين دل‌ها همانند بدن‌ها خسته و افسرده مي‌شوند و نياز به استراحت دارند، در اين حال، نكته‌هاي زيبا و نشاط‌انگيز براي آنها انتخاب كنيد. » اين نقل قول را حجتالاسلام «محسن غرويان» آورد وقتي پرسش‌هايمان را با او طرح كرديم.
روزهاي زيادي است كه دل‌هاي مردم ايران هم خسته است. قلبشان زير بار فشار سياسي و اقتصادي فشرده شده است. شايد الان بيشتر از هر وقت ديگري نياز باشد كه مسوولان زمينه‌هاي شادي و نشاط را براي مردم فراهم كنند. ملتي كه هر جا پايش افتاده، با همه انتقاداتي كه شايد داشتند، پشت كشورشان ايستاده‌اند. حالا نوبت اين است كه براي يك‌بار هم كه شده، پشت مردم بايستند. وقتش رسيده كه چارچوب‌هاي كهنه و زهوار دررفته قديمي را نوسازي كنيم و براساس قوانين مترقي‌تر و مناسب با دوران چارچوب‌هاي جديدي بسازيم كه همه ملت زير آن چارچوب جا شده و با آرامش زندگي كنند. همان‌طور كه حجت‌الاسلام‌والمسلمين محسن غرويان معتقد است، هنر يكي از ابزارهايي است كه مي‌تواند در ايجاد اين شادي و نشاط مردم بسيار موثر باشد و برگزاري كنسرت رايگان خياباني كه هفته گذشته توسط همايون شجريان و چند خواننده ديگر مطرح شد، مي‌تواند در كاهش فشار اقتصادي روي مردم و افزايش شادي و نشاط آنان بسيار موثر باشد. البته كه محسن غرويان، فعال سياسي اصولگرا مي‌گويد طبيعي است كه عده‌اي در برابر اين حركت‌ها مقاومت‌هايي مي‌كنند اما اگر مردم اصرار كنند و مقاومت داشته باشند؛ معتقد است كه با مقاومت مردم بعد از مدتي زمينه براي اجراي آنها فراهم مي‌شود. اين استاد حوزه علميه 49 ساله مي‌گويد كه مسوولان هم به عنوان وكيل مردم موظف هستند كه مطالبات مردم را پيگيري و قانونگذاري و تسهيلات لازم را براي مطالبات مردم كه روز به روز هم جديد و نو مي‌شود، فراهم كنند.
همايون شجريان و چند خواننده ديگر براي برگزاري كنسرت رايگان در تهران خيابان‌ها اعلام آمادگي كرده‌اند.
بله، اين موضوع را شنيده‌ام.
نظر شما درباره اين اتفاق و اين تصميم چيست؟
من چند نكته عرض كنم. كشور ما الان يكي از غمگين‌ترين كشورهاي جهان به حساب مي‌آيد و مردم ما نياز شديد به شادي و روحيه باز و نشاط دارند. مساله رضايتمندي از زندگي امروزه يكي از مبرم‌ترين نيازهاي جامعه ايراني است و هنر يكي از ابزارهايي است كه مي‌تواند در ايجاد اين شادي و نشاط مردم بسيار موثر باشد و يكي از ابزارهاي بسيار موثر در اين شادي و نشاط مردم موسيقي‌هاي پرمحتواست؛ مثل موسيقي‌هاي سنتي و عرفاني با مضاميني مثل اشعار حافظ، مولوي، شبستري، سعدي و ساير شاعران برجسته و ادباي كشور كه مضامين بسيار فرحبخشي را به همراه دارد و انرژي مثبت به مردم مي‌دهد.
اما بارها در تهران كمتر و در شهرستان‌هاي بيشتر اتفاق افتاده كه كنسرتي حتي سنتي قرار بوده برگزار شود، اما متاسفانه با برگزاري‌اش مخالفت كردند.
البته من اخيرا ديدم كه آقاي حسام‌الدين سراج در مشهد كنسرت برگزار كردند و استقبال بسيار خوبي هم شد. طبيعي است كه عده‌اي در برابر اين حركت‌ها مقاومت‌هايي مي‌كنند اما اگر مردم اصرار كنند و مقاومت داشته باشند و در چارچوب قوانين و مقررات كنسرت‌هاي پرمحتوا را مطالبه كنند، بعد از مدتي زمينه براي اجراي آنها فراهم مي‌شود. مثل ورود زنان به ورزشگاه‌ها كه خب مقاومت‌هايي شد اما بعد از مدتي قانونش تصويب شد و الان رييس‌جمهور هم دستور دادند كه بايد اجرا شود.
عده‌اي براي ورود به ورزشگاه دچاره مشكل شدند؟
من تعداد دقيق و آمار را نمي‌دانم. حاكميت بايد به مطالبات مردم توجه كند و زمينه‌هاي اجراي آنها را فراهم كند. خب البته اين‌طور حركت‌هاي نو هميشه يك‌سري هزينه‌هايي دارد. كنسرت هم همين‌طور است و من فكر مي‌كنم همان كساني كه در مشهد مخالفت مي‌كردند با اجراي كنسرت، حالا خودشان اعتراف مي‌كنند كه ما مخالف نيستيم. اين خودش يك قدم به جلوست و نشان‌دهنده موفقيت مردم در مطالبات بحقشان است. همان‌طور كه اشاره فرموديد زنان حقوقي دارند، بايد مطرحش كنند. عده‌اي از زنان هم در مجلس هستند كه به خوبي در اين صحنه‌ها حضور دارند، حرف مي‌زنند و مطالبات را مطرح مي‌كنند. در مساله كنسرت‌هاي خياباني هم ديدم كه زماني كه فرزند آقاي شجريان اعلام كردند در صفحه اول روزنامه خراسان، استقبال مردم از اين حركت شجريان منعكس شد و مردم گفته بودند كنسرت كي و كجا برگزار مي‌شود و مي‌خواهند در آن كنسرت شركت كنند. اين نشان‌دهنده مطالبه مردم است. بايد براي اين موضوع هم قانون وضع شود، مقررات و شرايطش مهيا شود. محدوديت‌هاي اذيت‌كننده و آزاردهنده نبايد براي مردم ايجاد شود. مردم هم در يك فضاي شاد و نشاط‌آور بتوانند احساسات خودشان را متبلور كنند و اينها خيلي به درد مساله انسجام و وحدت ملي مي‌خورد و غرور ملت ما را حفظ مي‌كند.
در شرايطي كه شايد بخش‌هايي از مردم اظهار نااميدي مي‌كنند و متاسفانه دشمنان هم براي افزايش فشار به مردم كم نمي‌گذارند، چرا چارچوب‌هايي را كه خيلي سال پيش گذاشته شده، در چارچوب قانون و عرف نوسازي نمي‌كنند تا يك مقدار فضا را براي مردم باز شود كه شايد اين فشار اقتصادي كه روي مردم است، كاسته شود؟ چرا اين قدم براي همان انسجام و وحدت ملي كه شما مي‌فرماييد، برداشته نمي‌شود؟
هميشه در همه جوامع همين طور است. در كشور ما حالا يك مقدار شرايط فرق مي‌كند. اما مردم بايد نيازها و مطالباتشان را نشان دهند و مديران و مسوولان بايد به نحوي مطلع شوند كه چنين نياز فرهنگي و اجتماعي در جامعه وجود دارد. مسوولان ما آن قدر سرشان شلوغ است و به مسائل حاشيه‌اي مي‌پردازند كه از مسائل اساسي‌تر غافل مي‌شوند. غفلت آنها را مردم بايد از بين ببرند و مسوولان را متوجه كنند. مسوولان هم بعد از مدتي متوجه مي‌شوند كه بايد فكري براي جامعه و به حال مردم كنند. در چنين شرايط بحراني ما مسائل سياسي، اقتصادي و بين‌المللي داريم و مردم نياز به روحيه نشاط و شادابي ملي دارند و اين نوع برنامه‌ها مي‌تواند حتي به دولت براي رسيدن به اهدافش بسيار بسيار كمك كند و پشتيباني ملت و دولت را تحكيم ببخشد و رابطه حاكميت و مردم را تقويت كند. اين چيزي است كه حتما حاكميت به آن خواهد رسيد.
آقاي غرويان برخي مي‌گويند مسوولان ما شايد آن قدر درگير مسائل سياسي و اقتصادي هستند كه شايد خيلي حواس‌شان به مشكلات جامعه نيست، اما من اين را قبول نمي‌كنم.
بله، حق داريد.
در موقعيت‌هاي مختلفي ما ديده‌ايم كه يكي از مسوولان خرد از نقطه‌اي از كشور سر بلند كرده و به مساله‌اي خيلي دور از ذهن اشاره كرده و حتي برايش قانوني وضع كرده است. مثلا چند وقت پيش در اين گرماي تابستان يك مسوولي پوشيدن پيراهن آستين كوتاه را براي رانندگان تاكسي ممنوع مي‌كند. پس نمي‌توانيم بگوييم كه آن قدر درگير هستند كه از مسائل اجتماعي غافلند.
بله، همين است ديگر. يعني يكي از مشكلات ما همين است كه مسائل حاشيه‌اي وارد متن مي‌شود و مسائل متن، از متن خارج مي‌شود و به حاشيه مي‌رود و يك شوراي سياستگذاري و هماهنگ‌كننده تصميمات و مقررات و قوانين به آن شكل ايده‌آل وجود ندارد. بله مجلس هست اما در مجلس هم تشتت آرا وجود دارد و افكار مختلفي وجود دارد. به هرحال با اين شرايط موجود، همين گفت‌وگوهاي شما با شخصيت‌هاي فرهنگي و اجتماعي و سياسي و ايجاد يك موج مطالبات مردمي مي‌تواند در قوانين و تصميم‌گيري‌ها تاثيرگذار باشد. به هرحال بايد ادامه دهيد و راهي جز انعكاس همين نظرات كارشناسان از ابعاد مختلف وجود ندارد. بايد نظرات كارشناسان مذهبي، سياسي، تربيتي، جامعه‌شناسان و روانشناسان دايم مطرح كنيد تا زمان خودش سپري شود و تبديل به قانون شود.
به نظرتان تصميم روحانيت و علماي ديني براي اين برهه جهت برخورد با مسائل اينچنيني چگونه است؟
يك گروه خاص و مشخصي نداريم. ما يك جامعه روحانيت به عنوان حزب و گروهي در تهران، يك جامعه مدرسين در قم، يك جامعه روحانيون در تهران، يك مجمع روحانيون و مدرسين و محققين در قم داريم. يعني روحانيون هم از افراد مختلف با افكار و انديشه‌هاي مختلف تشكيل شده‌اند. اين روحانيون هم يك ديدگاه و نظر ندارند. خيلي طبيعي است. مثل دانشگاهيان كه افكار مختلفي دارند، روحانيون و حوزويان هم اين‌گونه هستند. اما ديدگاه‌هايي هست كه نو، در چارچوب ضوابط اجتهادي و بر اساس مباني شرعي است و از افكار و انديشه‌هاي نو حمايت مي‌كنند و آنها هدايت‌كننده افراد جامعه و انديشه‌ها به سمت ايده‌هاي نو و نوپردازي‌هايي كه اقتضائات روز جامعه ما در جهان مدرن است، هستند. شما بايد با اين افراد ارتباط بيشتري داشته باشيد و نظرات آنها را منعكس كنيد. قطعا ديدگاه آنها در قوانين و مصوبات قانونگذار تاثير خواهد داشت. من حرف آخرم اين است كه مسوولان وكيل مردم هستند. ملت بايد حقوق خودش را از طريق مطبوعات و رسانه‌ها بيان كند و مسوولان هم به عنوان وكيل مردم موظف هستند كه مطالبات مردم را پيگيري و قانونگذاري كنند و تسهيلات لازم را براي مطالبات مردم كه روز به روز هم جديد و نو مي‌شود، فراهم كنند. اميدواريم كه مسوولان هر يك در حيطه وظايف خودشان حرف ملت را به خوبي بشنوند و اجرا كنند.