انتخابات شوراياري‌ها، از همان سال‌هاي اول اجرايي شدن آن با حاشيه‌ها و اما و اگر‌هاي بسياري مواجه بوده است. اين حاشيه‌ها تا آنجايي بالا گرفت كه حتي انتخابات اين شوراياري‌ها تا مرحله تعطيلي پيش رفت. براي همين، شوراي شهر دوره پنجم، امسال و قبل از برگزاري انتخابات شوراياري‌ها، تصميم به بازنگري و بررسي آيين‌نامه اجرايي انتخابات پنجمين دوره فعاليت شوراياري‌ها در جلسه ديروز شوراي شهر تهران گرفت. اما پيش از آن طرح دوفوريتي مبني بر اصلاح مواد سوم، پنجم و هشتم از اساسنامه از سوي رياست شورا در دستور قرار گرفت . احمد مسجدجامعي رييس ستاد هماهنگي شوراياري‌ها در راستاي بررسي اساسنامه شوراياري‌ها پيشنهادي را مطرح كرد كه بر اساس آن سن راي‌دهندگان از 15 به 18 سال افزايش يابد.
شرط سكونت، نكته بعدي بود كه به گفته مسجدجامعي لازم بود تا تغييراتي در آن داده شود. وي در توضيح دلايل خود گفت: در اساسنامه براي راي‌دهندگان شرط سكونت اعمال شده بود اما چون برخي نقاط تهران جنبه كار و شغل بر آن غلبه دارد (مانند منطقه 12)، لذا اشتغال به شرط جواز كسب و اشتغال بيش از يك سال نيز پيشنهاد مي‌شود در اين نقاط اعمال شود. وي همچنين در خصوص شرايط سني لازم براي شوراياران نيز گفت: محدوده سني 22 تا 75 سال براي كانديداها و نيز تبديل داشتن حسن شهرت به نداشتن سوءشهرت و همچنين دارا بودن كارت معافيت و پايان خدمت براي آقايان از جمله پيشنهادهاي اصلاح اساسنامه انتخابات شوراياري است.
مسجدجامعي افزود: تغييراتي كه در اساسنامه داده شده، تغييرات معقولي است و اما در خصوص فوريت آن بايد گفت؛ در تيرماه مهلت قانوني فعاليت شوراياران به پايان مي‌رسد و از اين به بعد، شوراياران جايگاه قانوني ندارند لذا ما نياز داريم در چارچوب زماني اين تغييرات زودتر اعمال شود. اگر اين موارد به تصويب برسد، شرايط برگزاري انتخابات فراهم خواهد شد. بعد از طرح پيشنهادهاي مسجدجامعي نوبت به ساير اعضا رسيد تا نظرات‌شان را بيان كنند. محسن هاشمي به عنوان رياست شورا در تاييد سخنان مسجدجامعي گفت: بر اساس مهلت زماني 31 خرداد بايد آيين‌نامه انتخابات تدوين شود اما تا اساسنامه تغيير نكند، نمي‌توانيم آيين‌نامه را بدهيم. 4 روز پيش آقاي حق‌شناس نامه‌اي به ستاد هماهنگي شوراياري‌ها مي‌دهند كه نظرات‌شان را در مورد اساسنامه بدهند، لذا اين احساس به دست ندهد كه هيات رييسه قصد دور زدن كميسيون را داشته است.
محسن هاشمي همچنين با ذكر اينكه ستاد شوراياري‌هاي در ۸ اسفند ۹۷ به كميسيون فرهنگي و اجتماعي شورا اصلاحات مربوطه را ارسال كرده است، گفت: انتظار بود كه در اين مدت كميسيون تخصصي نظر خود را ابلاغ كند براي اينكه پيش از اين تقصير نداشته باشيم، اين مساله بايد در صحن شورا بررسي شود و توضيحات مربوطه براي اين بود كه بگوييم هيات‌رييسه به كار خود مسلط است.
بعد از اين سخنان و مطرح شدن ديدگاه‌هاي مثبت و منفي در خصوص پيشنهادهاي مسجدجامعي به عنوان رييس ستاد هماهنگي شوراياري‌ها در نهايت با راي اعضاي شورا سه بند اول پيشنهادي يعني افزايش سن راي‌دهندگان از 15 به 18 سال، اصلاح ماده 5 اساسنامه مبني بر محدوده سني 22 تا 75 سال براي كانديداها، افزودن واژه اشتغال در كنار كلمه سكونت و همچنين بند مربوط به پيشنهاد نداشتن سوءشهرت به تصويب رسيد، اما پيشنهاد حذف شرط مدرك تحصيلي براي افرادي كه سابق بر اين عضو شوراياري‌ها بودند و شرط آن خواندن و نوشتن بود، داده شد با راي منفي اعضا مواجه شد. به بياني مقرر شد، اعضاي سابق شوراياري‌ها فقط از سواد خواندن و نوشتن برخوردار باشند ولي كانديداهاي جديد بايد حداقل ديپلم داشته باشند. با اين وجود بررسي اساسنامه در جلسه ديروز به پايان نرسيد و مقرر شد، ادامه اساسنامه انتخابات شوراياري‌ها در جلسه آتي شورا بررسي شود، ضمن آنكه دو فوريت اصلاح آيين‌نامه شوراياري‌ها نيز به تصويب اعضا رسيد.
اما بررسي اساسنامه شوراياري‌ها حاشيه‌هايي را هم به همراه داشت. از جمله اين حاشيه‌ها مي‌توان به سخنان تند و تيز محمد سالاري رييس كميسيون شهرسازي و معماري شوراي شهر اشاره كرد كه در بخشي از نطق خود به موضوع ارزيابي انجمن شوراياري و مديريت محله در شهر تهران پرداخته و گفت: اما سوال اينجاست، اكنون كه شوراي پنجم تصميم به برگزاري چنين انتخاباتي گرفته آيا ارزيابي صحيحي از وضعيت موجود فعاليت انجمن شوراياري‌ها و مديريت محله و نيز كارنامه 4دوره شوراياري و مشاركت اجتماعي در محلات شهر تهران دارد؟ شوراي پنجم به عنوان يك شوراي اصلاح‌طلب كه اعتقاد راسخ به تعميق دموكراسي و مردم‌سالاري و مشاركت‌دهي آحاد جامعه در سرنوشت خود دارد در طول اين 20ماهه گذشته در اين خصوص و در بهبود وضعيت موجود مديريت محله چه كرده است؟
اين عضو شوراي شهر افزود: چنانچه وضعيت موجود، وضعيت مطلوبي نيست كه نيست، چه الزامات و فاصله‌اي در چه حوزه‌هايي با الگوي مطلوب دارد؟ آيا در طول دوره‌هاي گذشته و فعلي ما شاهد افزايش مشروعيت و مقبوليت و جلب اعتماد عمومي براي مشاركت در اين حوزه بوده‌ايم؟ به چه ميزان مردم تهران از كارنامه سراي محلات و مديريت محله و انجمن شوراياري رضايت دارند؟ و به چه ميزان در پيشبرد ماموريت‌هاي مديريت محله با آنان مشاركت دارند؟ اينها از جمله دغدغه‌ها و سوالاتي است كه اين روزها و در آستانه برگزاري انتخابات شوراياري‌ها و آغاز به فعاليت دوره جديد مديريت محله در سطح شهر و شهرداري و شورا مطرح است.
وي سپس به تشريح پاره‌اي از دلايل خود در مورد كمرنگ بودن نقش شوراياري‌ها پرداخت و گفت: بررسي اجمالي اوليه نشان مي‌دهد كه به مرور مديريت محله و انجمن شوراياري به جاي ايفاي نقش مشاركت‌دهي شهروندان در امور محله و نظارت بر عملكرد شهرداري، كم‌كم به سوي اينكه خود جزيي از ساختار سازماني شهرداري تهران و متصل و عجين در آن باشد، تمايل پيدا كرده و به زيرمجموعه شهرداري تهران تبديل شده است.
توضيح رييس در حاشيه جلسه
بعد از جلسه صحن شورا، ديروز رييس شوراي شهر به ميان خبرنگاران آمد تا به سوالات آنها در خصوص موضوع شوراياري‌ها و همچنين ديگر مسائل مطرح در شهر تهران پاسخ دهد. وي در پاسخ به اين سوال كه شائبه سياسي بودن شوراياري‌ها در دوران قاليباف نيز مطرح شده بود، گفت: آن موقع هم نبايد تهمت مي‌زديد. هاشمي همچنين درباره تصويب اساسنامه شوراياري‌ها در صحن شوراي شهر تهران گفت: ۱۲ نفر از اعضاي شوراي شهر طرح دوفوريتي را در اين خصوص مطرح كردند. وي با بيان اينكه تلاش مي‌كنيم، انتخابات شوراياري‌ها در موعد مقرر خود انجام شود، گفت: انتخابات شوراياري‌ها در تيرماه برگزارمي‌شود، مگر اينكه اتفاق ديگري را شاهد باشيم. تصويب طرح دوفوريتي امروز نيز براي اين بود كه بتوانيم آيين‌نامه را زودتر تصويب كنيم.
رييس شوراي شهر تهران بيان كرد: دولت و فرمانداري مخالفتي با شوراياري‌ها ندارند، اما بازرسي كل كشور نسبت به انتخابات شوراياري‌ها معترض بود و چون 4 دوره انتخابات برگزار شده، صلاح ديده شد در اين زمينه اقدام شود.
نامگذاري خيابان‌ها همچنان حاشيه‌ساز
چند وقت قبل شوراي شهر تصويب كرد كه نام 23 خيابان به نام هنرمندان به نام كشور رقم بخورد. اما اين نامگذاري با حاشيه‌هايي مواجه بود به طوري كه گروهي اصرار داشتند كه نام تعدادي از هنرمندان بايد از ليست 23 نفره خط بخورد. با اين وجود شوراي شهر همچنان مصرانه بر خواسته خود پافشاري مي‌كرد تا اينكه از چند روز قبل، دوباره مطالبي در فضاي مجازي منتشر شد كه دوباره اين شايعات را قوت بخشيد. شايعاتي كه بر اساس آن گويا حذف نام سه هنرمند يعني شجريان، سيمين دانشورو فروغ فرخزاد با فشار برخي گروه‌ها، دوباره قوت گرفته است . اما رييس شوراي شهر باز هم اين اخبار را رد كرد و گفت: شوراي شهر در مورد نامگذاري معابر و خيابان‌ها به نام مشاهير و هنرمندان هيچ مشكلي ندارد! اين سخنان در حالي مطرح مي‌شود كه به گفته يك منبع موثق، برخلاف ادعاي رييس شوراي شهر فشارهاي زيادي براي حذف نام اين سه هنرمند از سر در خيابان‌هاي پايتخت مطرح بوده كه اتفاقا خود رييس شوراي شهر پيگير حل و فصل آن است. بر اساس گفته اين منبع موثق اين موضوع نه‌تنها جدي است كه به تعدادي از اعضاي شورا كه متولي اين نامگذاري‌ها نيز بوده‌اند، تذكرهايي جدي از برخي نهادها و مراكز داده شده است. بدين ترتيب غيرطبيعي نخواهد بود اگر در روزهاي آتي خبر حذف نام اين سه هنرمند از ليست نامگذاري‌هاي جديد خيابان‌هاي تهران، رسما از سوي شورا منتشر شود!
يك گلايه، يك تذكر
لايحه ارزش افزوده كه هم اينك در دستور كار مجلس قرار دارد، ديروز واكنش رييس شورا را به همراه داشت، واكنشي توام با گلايه و انتقاد. محسن هاشمي در سخنان ابتدايي خود در جلسه علني شوراي شهر تهران با بيان اينكه در اين ايام بررسي لايحه ارزش افزوده در مجلس شوراي اسلامي در دستور كار قرار گرفته است، گفت: جا دارد از دولت به خاطر لايحه‌اي كه در آن درآمد پايدار مديريت شهري را نوعي از ماليات دانسته تا به حساب خزانه واريز شود، گلايه كنم.
وي از مجلس نيز به دليل برگرداندن اين لايحه به كميسيون اقتصادي جهت اصلاح‌بخشي از لايحه كه تضعيف‌كننده منابع مالي و استقلال مديريت شهري بود، تشكر كرد و گفت: اميدوارم با نگاه ويژه اعضاي كميسيون اقتصادي اين مشكلات حل شود.
به گفته هاشمي، بخشي از وظايف اجرايي دولت از جمله نگهداشت شهر، جمع‌آوري پسماند، توسعه زيرساخت و غيره بر عهده شهرداري گذاشته شده و بايد به صورت متناسب منابع لازم آن كه در قالب عوارض در قانون پيش‌بيني شده به شهرداري تخصيص داده شود نه اينكه اين عوارض را به ماليات تبديل كرده و آن را به خزانه دولت واريز كنيم كه منجر به ساختار مالي مديريت شهري و تشديد شهرفروشي و تكيه به درآمدهاي ناپايدار مي‌شود.
وي افزود: انتظار ما از دولت و مجلس اين است كه با واقع‌بيني و پايبندي به مطالبات مردم و جامعه مدني اجازه تضعيف استقلال و توان مديريت شهري را كه اين روزها با چالش و مشكلات زيادي مواجه است را ندهند.