سخنگوي دولت از تاكيد رييس‌جمهوري بر اجراي «ويزاي بدون مُهر و پاسپورت» خبر داد
يك دستور و سه ابهام
كاخِ سفيدرنگ پاستور روز گذشته دوباره با حضور خبرنگاران رنگ‌وبويي تازه به خود گرفت تا شايد به اين واسطه وزرا و معاونان رييس‌جمهوري دركنار سخنگوي تازه منصوب شده دولت دوازدهم و البته در غياب محمود واعظي، رييس دفتر رييس‌جمهوري كه در حدود 300 روزي كه دولت بدون سخنگو به فعاليت پرداخت به نوعي سعي در ايفاي غيررسمي نقش سخنگويي كرده بود و تقريبا هر هفته در جمع خبرنگاران حضور پيدا مي‌كرد، به ميان خبرنگاران آمده و به بخش اندكي از سوالات آنان در همان فرصت‌هاي چند دقيقه‌اي پاسخ دهند؛ پاسخي كه بعضا مي‌تواند موجبات احياي دوباره پايگاه راي رو به خاموشي رييس‌جمهوري را فراهم آورد، مشروط
بر آنكه در زمان صحيح و واژگاني صحيح‌تر، بيان شود. روز گذشته از ميان 5 وزير، يك سرپرست وزارتخانه و يك معاون رييس‌جمهوري و سخنگوي دولت كه به ميان خبرنگاران آمدند، اظهارات سخنگوي دولت، وزير نفت و وزير راه در كنار گفته‌هاي وزير دفاع بيشترين بازخوردهاي مجازي را به همراه داشت و در اين بين گفته‌هاي وزراي بهداشت و جهاد در كنار گفته‌هاي سرپرست وزارت آموزش و پرورش در كنار رييس كل بانك مركزي آنچنان كه بايد و شايد نتوانستند توجه مخاطبان مجازي اخبار را به خود جلب كنند.
برادر عباد روزهاي دور و سخنگوي امروز و احتمالا فرداي دولت، در اين ميان با دستي پُر به جمع خبرنگاران آمد تا شايد اين اقدام او در كنار ساير اقداماتش چون برگزاري نشست هفتگي با خبرنگاران در محل و شكلي متفاوت، نويد روزهاي بهتر و درمان بيماري دولت در زمينه اطلاع‌رساني را دهد. ربيعي ابتدا و شايد مهم‌ترين بخش اظهارات خود را به مصوبات نشست روز گذشته هيات دولت كه به رياست حسن روحاني برگزار شد، اختصاص داد و از عزم جزم دولت براي بهبود وضع گردشگران خارجي و تسهيل روند ورود آنان به عنوان يكي از موارد درآمدزايي ارزي در دوران تشديد روزافزون اقدامات خصمانه كاخ سفيد سخن به ميان آورد. سخنگوي دولت كه همچون ساير اعضا دومين كابينه دولت تدبير و اميد به ويژه شخص رييس‌جمهوري و وزير امور خارجه، تحريم‌هاي ايالات‌متحده امريكا عليه ايران را تروريسم اقتصادي توصيف مي‌كند، ضمن انتقاد از تحريم‌هاي امريكا گفت: «براي جذب بيشتر گردشگران خارجي و باتوجه به اينكه ايالات‌متحده امريكا متاسفانه در برنامه‌هاي تروريستي اقتصادي كه دنبال مي‌كند، شرايطي ايجاد كرده كه هركس به ايران مي‌آيد ممكن است به نحوي بترسد و بعدها دچار مشكل يا تحريم شود، امروز آقاي روحاني دستور دادند كه اين گردشگران بدون مهر فيزيكي و ثبت در پاسپورت به ايران آيند كه قرار است در همه فرودگاه‌هاي ما اجرا شود.»
روزهاي گذشته يك دستور
آنچه روز گذشته ربيعي و به نقل از روحاني به زبان آورد، موضوعي است كه 10 ماه و 2 روز قبل، يعني 10 روز قبل از اينكه ربيعي به عنوان وزير كار با استيضاح نمايندگان مجلس شوراي اسلامي در تاريخ هفدهم مرداد ماه 97 رسما بيكار شود، نخستين‌بار از زبان يكي ديگر از اعضاي ارشد كابينه دوازدهم از آن پرده‌برداري شد. علي‌اصغر مونسان، رييس سازمان ميراث فرهنگي و صنايع گردشگري بيست‌وهفتم مرداد ماه سال گذشته طي اظهاراتي در جمع اعضاي هيات‌مديره هتلداران، خبر از «موافقت نيروي انتظامي و وزارت امور خارجه با مهر نخوردن ويزاي گردشگران» داد. او گفت كه اين طرح علاوه بر موافقت دو نهاد مذكور، توسط وزير صنعت، معدن و تجارت وقت به علاوه خودش امضا شده است. مونسان همچنين «ابراز اميدواري كرده بود كه اين مصوبه به‌زودي در هيات دولت تصويب شود.»
مجتبي كريمي، رييس وقت اداره گذرنامه و رواديد وزارت امور خارجه چندي بعد از اظهارات مونسان، در جريان گفته‌هايي كه ايسنا آن را منتشر كرد، توضيحاتي درباره طرح «ويزاي بدون مهر و برچسب» ارايه كرد. او گفته بود كه «ايران در ۱۱۰ نقطه جهان و فرودگاه‌هاي بين‌المللي داخل كشور براي اتباع خارجي رواديد الكترونيكي صادر مي‌كند كه به ويزاي بدون مُهر و برچسب معروف بوده و امتيازي براي گردشگران نگران دنياست تا با خيالي آسوده‌تر به ايران سفر كنند.» اين مقام مسوول در وزارت امور خارجه همچنين در بخش ديگري از اظهارات خود با تاكيد بر «اجراي طرح ويزاي بدون مهر و دستور در برخي فرودگاه‌هاي ايران» گفته بود: «بستر اين طرح اوايل سال ۹۳ آماده شد كه دو سال پيش در فرودگاه بين‌المللي مشهد به اجرا درآمد و ۲۲ بهمن سال ۹۶ نيز شكل كامل آن در فرودگاه بين‌المللي تهران و ماه رمضان امسال در فرودگاه بين‌المللي شيراز اجرا شد و از مهرماه امسال در ساير فرودگاه‌هاي بين‌المللي كشور، فراگير شده است.»
تفاوت‌هاي موجود در اظهارات سال 97 رييس اداره گذرنامه وزارت خارجه با گفته‌هاي رييس سازمان ميراث فرهنگي از يك سو و عدم تطابق برخي گفته‌هاي كريمي با ربيعي از سوي ديگر قابل‌توجه است، حال آنكه در اين بين مي‌توان به برخي اخبار تاييد و تكذيب نشده مهر ماه سال گذشته مبني بر «صدور ويزاي بدون مهر و امضا در فرودگاه بين‌المللي تهران» اشاره كرد. در زبان ساده‌تر روحاني 7 و 28 روز بعد از آنكه رييس اداره گذرنامه وزارت خارجه خبر از اجراي طرح ويزاي بدون مهر و دستور در برخي فرودگاه‌هاي ايران داد، دستور ويژه‌اي براي اجراي آن صادر كرده است؛ موضوعي كه به نظر مي‌رسد سخنگوي دولت بايد درباره آن توضيحات بيشتري ارايه كند.
فيلمي فاقد اعتبار
اميرحاتمي نيز كه به صورت جداگانه در جمع خبرنگاران حاضر شده بود، مهم‌ترين بخش اظهارات خود را به اتهامات مقامات امريكايي به جمهوري اسلامي مبني بر دست داشتن ايران در ماجراي انفجار دو نفتكش در درياي عمان همزمان با سفر نخست‌وزير ژاپن به تهران، اختصاص داد و با رد گفته‌هاي مقامات مسوول در لندن و واشنگتن، اظهار كرد: «فيلم‌هايي كه از سوي امريكايي‌ها درباره حمله به نفتكش‌ها در درياي عمان رخ داده و آن را به ايران نسبت داده‌اند، هيچ سنديتي ندارد. خيلي معلوم نيست تاريخ اين فيلم‌ها براي چه زماني است. بعد از حمله به نفتكش‌ها شناورهاي ما به منطقه رفتند و اقدامات متعددي انجام داده و محيط را امن كردند. مي‌شود از هر كدام از اين اقدامات، فيلم گرفته و به شكل خاصي منتشر شود اما اين نوع فيلم‌ها هيچ‌گونه سنديتي ندارد.»
در كنار اظهارات وزير دفاع كه به نوع ديگري از زبان روحاني نيز در جلسه روز گذشته هيات دولت بيان شد، محمد اسلامي، وزير راه و شهرسازي از عزم دولت براي «خانه‌دار كردن جوانان» سخن گفت و تاكيد كرد: «طرحي با مشاركت دستگاه‌هاي اجرايي و در سطحي فراگير در كشور در حال تهيه است تا كارمندان از بدو ورود به حوزه كاري خود در صندوق پس‌انداز مسكن، پس‌انداز كرده و اقساط منازل دريافتي خود را در ۱۵ سال پرداخت كنند.» وزير نفت نيز گفته‌هاي خود در جمع خبرنگاران را به اصلاح نقل قول منتشر شده از خود اختصاص داد و افزود: «من نگفتم مشتري‌هاي ما جاسوس هستند، بلكه گفتم كساني كه به ما مراجعه مي‌كنند به اسم خريد نفت به قصد اينكه اطلاعاتي از چگونگي فروش نفت‌مان پيدا كنند به سمت ما مي‌آيند و ما اين را مي‌دانيم.»
سرپرست وزارت آموزش و پرورش نيز از نبودن «مدارس خشتي در كشور جز در استان سيستان‌وبلوچستان» سخن به ميان آورد. در اين بين عبدالناصر همتي خط‌ونشاني صريح براي اروپايي‌ها كشيد و با يادآوري آمادگي نهاد متناظر اينستكس در ايران تاكيد كرد كه مسوولان اروپايي «يا بايد از ايران نفت بخرند يا خط مالي براي فروش نفت ايران ايجاد كنند.» با تمام اين تفاسير به نظر مي‌رسد آنچه در طول هفته آينده و تا حضور دوباره خبرنگاران در پاستور مي‌تواند توجهات را بيش از ساير اظهارات به خود جلب كند، طرح وزير راه براي خانه‌دار كردن جوانان و البته دستور روحاني براي اجراي طرح ويزاي بدون مهر و پاسپورت باشد؛ موضوعاتي كه هر يك ابهامات خاص خود را به همراه دارند.