كاخ سفيد دليل اصلي سكوت در برابر اسقاط پهپاد امريكايي را پنهان ميكند
بهانههاي بنياسراييلي
گروه ديپلماسي
يك حادثه و چند روايت امريكايي. پهپاد امريكايي بامداد پنجشنبه توسط ايران ساقط ميشود و تهران تنها يك روايت از آنچه اتفاق افتاد را از نخستين ساعات وقوع تا به امروز تكرار ميكند: «پهپاد براي جاسوسي وارد حريم هوايي ايران شد و به هشدارها بيتوجهي كرد پس مورد هدف قرار گرفت.» در اين ميان روايت امريكاييها از لحظه تصميمگيري براي واكنش مناسب به اين واقعه تاكنون چندين بار تغيير كرده است. به نظر ميرسد كه دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا به دلايلي كه براي هيچكس جزييات آن مشخص نيست ترجيح داد به اين اقدام ايران واكنشي نشان ندهد. اين سكوت اجرايي كه از سوي تندروها در داخل و خارج امريكا به انفعال و از سوي ديپلماتها به تصميم عقلاني تعبير ميشود اكنون بلاي جان كاخ سفيد شده و به نظر ميرسد كه رييسجمهور امريكا براي فرار از حاشيهها داستانسراييهاي متعددي ميكند: از اشتباه بزرگ خواندن اقدام ايران تا تهديد به تلافي، از صدور دستور حمله تا متوقف كردن آن و براي هركدام از اين اخبار نيز پشتوانهاي تحليلي دست و پا كردن. نيويوركتايمز در حادثه هدف قرار گرفتن پهپاد امريكايي به مرجع خبري تبديل شده و به نظر ميرسد كه منابع آگاهي در كاخ سفيد ترجيح دادهاند اين رسانه را به تريبون خود تبديل كنند. نيويوركتايمز نخستين رسانهاي بود كه ادعا كرد دونالد ترامپ تصميم خود براي حمله به ايران را گرفته بود اما به دلايلي از اجرايي كردن آن منصرف شد. دونالد ترامپ روز جمعه در توييتر خود روايت مشابهي را منتشر كرده و نوشت 10 دقيقه پيش از وقوع حمله از طريق يكي از فرماندهان پنتاگون مطلع شده كه حمله هدفمند به سه نقطه مشخص شده در ايران ميتواند 150 كشته برجا بگذارد لذا اجراي دستور را متوقف كرده است. با وجود توييتهاي ترامپ اما هيچكس ادعاهاي وي را پاياني بر گمانهزنيها درباره علت اصلي متوقف شدن حمله ادعايي به ايران ندانست و نيويوركتايمز در چند گزارش متعدد به قلم نويسندگان متفاوت تلاش كرد روايتهاي ديگري از آنچه در كاخ سفيد گذشت را ارايه كند. براساس يكي از اين روايتها، يكي از مقامات ارشد دولت ترامپ ميگويد نگرانيهايي در دولت امريكا در خصوص اين مساله وجود داشت كه آيا پهپاد جاسوسي امريكا واقعا در لحظه ساقط شدن، حريم هوايي ايران را نقض كرده بود يا خير و اين يكي از ترديدهاي اصلي ترامپ براي لغو حمله به ايران بوده است. در حالي كه ترامپ در توييتهايي ادعا كرده بود 10 دقيقه پيش از اجراي دستور حمله به ايران مانع از آن شده بود اما وي شامگاه جمعه در مصاحبه با انبيسي ادعا كرد كه اظهارنظرها درباره اينكه وي حمله را هنگامي كه تنها چند دقيقه به اجراي آن باقي مانده بود متوقف كرده صحيح نبوده است. اين در حالي است كه نيويوركتايمز به نقل از دو مقام ارشد امريكايي ادعا كرده ارتش امريكا براي حمله به اهداف مشخص شده در ايران آماده بود كه دستور توقف آمد. نيويورك تايمز در اين باره مينويسد: مجموعه اقدامهايي كه روز پنجشنبه رخ داد و دور تاييد و تكذيب به راه افتاده بار ديگر لحظات پرآشوبي را پيرامون رييسجمهوري به راه انداخت كه در دو سال و نيم گذشته بارها سايرين را تهديد كرده و از پس آن تهديد هم اقدام خاصي رخ نداده است. نيويورك تايمز در ادامه نوشته است يك مقام سابق امريكايي كه معمولا با دونالد ترامپ در تماس است مدعي شد «ايرانيها از اينكه يك فرمانده محلي به طور خودسر دستور هدف قرار دادن پهپاد امريكايي را صادر كرده عصباني هستند.» اين مقام امريكايي ادعا كرده « ايرانيها از آنچه رخ داده ناراضي هستند» اما اين روايت با رفتار ايرانيها در تناقض است. روايت ديگر نيويورك تايمز اين است كه ترامپ به توصيه تاكر كارلسون مجري محبوبش در شبكه «فاكسنيوز» از تصميم حمله به ايران صرفنظر كرده است. براساس اين گزارش، با وجود آنكه مشاوران امنيت ملي امريكا خواستار اقدام نظامي عليه ايران شده بودند، كارلسون به ترامپ گفته بود كه اين تصميم «ديوانگي» است.اين مجري شبكه فاكسنيوز گفته بود كه جنگطلبان امريكا به هيچ عنوان منافع رييسجمهور را در نظرنميگيرند و اگر ترامپ به جنگ با ايران برود، بايد با شانس پيروزي مجدد در انتخابات رياستجمهوري 2020 امريكا خداحافظي كند. طبق اين گزارش، كارلسون و بسياري از منتقدان اقدام نظامي تصريح كردهاند كه اقدام نظامي به ايران بدون آنكه پيروزي آساني داشته باشد، به سادگي به يك جنگ تمامعيار تبديل ميشود.
گدايي حمله به ايران در لندن
خودداري دونالد ترامپ از حمله به ايران خشم برخي متحدان عرب امريكا در منطقه را به دنبال داشت. پايگاه تحليلي «ميدل ايست آي» در گزارشي اختصاصي افشا كرده كه يكي از مقامات ارشد اطلاعاتي عربستان سعودي خواستار حمله بريتانيا به ايران شده است.براساس ترجمه خبرگزاري فارس، درست چند ساعت بعد از منصرف شدن «دونالد ترامپ» رييسجمهور امريكا از اقدام نظامي عليه ايران، اين مقام سعودي از مقامات بريتانيا درخواست كرده است تا حملات محدودي به اهداف نظامي ايران صورت دهد.اين منبع آگاه ادامه داد كه يكي از افسران اطلاعاتي عربستان سعودي، «عادل الجبير» وزير مشاور امور خارجي سعودي را در سفر به «لندن» همراهي ميكرده است. با اين حال اين منبع آگاه انگليسي كه خواست نامش به واسطه حساسيت موضوع، فاش نشود، ادامه داد كه لابيگري سعوديها با بياعتنايي مقامات انگليسي روبهرو شد.وي توضيح داد: «مردم ما (در خصوص ادعاهاي مقامات امريكايي مبني بر ساقط شدن پهپاد جاسوسي در حريم بينالمللي) ترديد دارند» و بنابراين يك پاسخ «خير» به درخواست سعوديها دادند. طبق اين گزارش، اين مقام سعودي همچنين با ارايه يكسري اطلاعات تكميلي، حادثه اخير درياي عمان براي دو نفتكش را به ايران نسبت داد اما مقامات انگليسي به هيچ عنوان «تحت تاثير» اين شواهد قرار نگرفتند.طبق گفته اين منبع انگليسي، اين رييس اطلاعات سعودي اوايل هفته جاري عازم قدس ميشود و قرار است لابيگري مشابهي را در خصوص اقدام نظامي عليه ايران با مقامات صهيونيستي و «جان بولتون» مشاور امنيت ملي امريكا كه قصد سفر به فلسطين اشغالي را دارد، صورت دهد.
خشم اسراييليها از ترامپ
شنيدههاي رسانهاي حاكي از اين است كه رژيم اسراييل نيز از انصراف ترامپ از حمله به ايران خشمگين است. براساس ترجمه خبرگزاري فارس، يك مقام اسراييلي در گفتوگو با پايگاه تحليلي امريكايي «المانيتور» بار ديگر ايران را در مسائل اخير به وجود آمده درباره برخي نفتكشها در خليج فارس متهم كرد و گفت: حقيقت آن است كه امريكا به ساقط شدن پهپاد و حمله به نفتكشها در خليج (فارس) واكنش نشان نداد و اين موضوع باعث افزايش اعتماد به نفس سپاه پاسداران ايران شد. اگر ايرانيها بفهمند كه ترامپ با ترس با آنها رفتار ميكند در برابر وي نيز مانند «باراك اوباما» رييسجمهور سابق امريكا نمايش قدرت خواهند داد. در ادامه اين گزارش به نقل از يك مسوول عاليرتبه اسراييلي آمده است: هدف ايران آن است كه به دولت امريكا ثابت كند ايران قدرت بسياري براي آسيب به منافع امريكا و متحدان آن در منطقه دارد؛ ايران آماده است (تاكاري كند) كه ترامپ بهاي ادامه تشديد تحريمها را بپردازد.در همين راستا، شبكه «الميادين» نيز به نقل از رسانههاي اسراييلي نوشت، ايرانيها از صبر استراتژيك به سمت در تنگنا قرار دادن راهبردي ترامپ قبل از انتخابات 2020 امريكا روي آوردهاند.
ترامپ: قدردان اقدام ايران هستيم
رييسجمهور امريكا پيش از رفتن به تفرجگاه كمپديويد براي رايزني درباره ايران در جمع خبرنگاران گفت: از اينكه ايران هواپيماي سرنشيندار امريكايي را بر فراز تنگه هرمز سرنگون نكرد، قدرداني ميكنيم. به گزارش فارس، دونالد ترامپ رييسجمهور امريكا گفت كه واشنگتن در مسير اعمال تحريمهاي بيشتر عليه ايران براي جلوگيري از دستيابي اين كشور به سلاح هستهاي است. او افزود: اميدوارم نظام ايران از هوشمندي كافي براي رعايت منافع ملتش بهرهمند باشد. ترامپ با اشاره به اينكه در حال رفتن به كمپديويد براي انجام رايزنيهاي بيشتر درباره ايران است، گفت: اقدام نظامي عليه ايران همچنان گزينهاي است كه وجود دارد. رييسجمهور امريكا در بخش ديگري از سخنان خود گفت كه بياييد دوباره به ايران عظمت ببخشيم. شعار تبليغاتي ترامپ در رقابتهاي انتخاباتي او در سال 2016 نيز اين شعار بوده است: بياييد دوباره به امريكا عظمت ببخشيم. رييسجمهور امريكا در ادامه سخنان خود گفت: آنها به سلاح هستهاي دست نخواهند يافت و زماني كه آنها اين موضوع را قبول كنند به كشور ثروتمندي تبديل خواهند شد و بسيار خوشحال ميشوند و من بهترين دوست آنها خواهم بود. اميدوارم اين موضوع اتفاق بيفتد. ترامپ در بخش ديگري از سخنان خود در جمع خبرنگاران گفت: ايران زماني كه پهپاد امريكايي را سرنگون كرد با ساقط نكردن هواپيمايي كه سرنشين داشت «بسيار هوشمندانه» عمل كرد و ما از اين اقدام آنها قدرداني ميكنيم.