شمخاني، دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران:
آزمون سخت دفاع
از هويت و امنيت اروپايي
علي شمخاني، دبير شوراي عالي امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران، روز گذشته در يادداشتي به تبيين وضعيت امروز كشور و مناسبات منطقه‌اي و بين‌المللي در دوران پس از خروج ايالات متحده از برجام پرداخت و بر اين اساس از «آزمون سخت اروپا» براي «دفاع از هويت و امنيت خود» سخن گفت. در متن اين يادداشت آمده است: در اجلاس مسوولان عالي امنيتي كشورهاي جهان كه خرداد ماه امسال در روسيه برگزار شد، نقش امريكا در توسعه تهديدات هيبريدي (تركيبي) و بهره‌گيري اين كشور از ابزارهاي چندگانه مالي، اقتصادي، تكنولوژيك و ... براي اعمال اراده خود به كشورهاي مستقل را تبيين كردم. بدون شك خروج امريكا از برجام يكي از اصلي‌ترين نمادهاي يك‌جانبه‌گرايي، به عنوان محور اصلي سياست خارجي دولت ترامپ است. اين اقدام به دليل استفاده غيرقانوني از ابزار تحريم عليه ايران، مصداق روشني از انجام عمليات تروريستي هيبريدي است.
اتخاذ اين رويكرد و رفتارهاي منبعث از آن توسط امريكا تنها به موضوع خروج از برجام و مواجهه با ايران محدود نبوده و با توجه به تعميم آن به معاهده‌هاي مهم بين‌المللي، تهديدي فزاينده براي امنيت ملي كشورها و امنيت جهاني تلقي مي‌شود. اگر خروج امريكا از برجام را از نقطه نظر پيگيري سياست يك‌جانبه گرايي و اعمال تهديدات هيبريدي براي پيشبرد آن مورد بررسي قرار دهيم، كاملا مشخص است كه اتخاذ اين تصميم از سوي امريكا، صرفا داراي «اثر وضعي» بر ايران بوده و «اثر انتقالي» آن كه تغيير‌دهنده معادلات حاكم بر نظام بين‌الملل است - اروپا و ساير كشورهاي عضو اين توافقنامه چند جانبه را كه مدعي بازيگري در مناسبات جهاني هستند- هدف گرفته است. جمهوري اسلامي ايران براي حفظ استقلال خود و مقابله با رفتارهاي غيرقانوني امريكا، به ويژه پس از خروج اين كشور از برجام، ضمن پايبندي به تعهدات پذيرفته شده، هزينه بسيار زيادي را براي متوقف‌سازي روند لجام گسيخته يك‌جانبه گرايي از سوي امريكا پرداخته است.
اروپا تاكنون با وجود تحقير شدن از سوي امريكا و قرار گرفتن در برابر اثرات مخرب يك‌جانبه گرايي واشنگتن كه دامنه آن به پيمان‌هاي بين‌المللي متعددي گسترش يافته، عملا بازيگري دست چندم و منفعل بوده و نتوانسته در جايگاه يك قطب متحد و تأثيرگذار بر مناسبات بين‌المللي ايفاي نقش كند. ميدان مقابله با يك‌جانبه‌گرايي امريكا بيش از آنكه عرصه ارزيابي توان و ظرفيت جمهوري اسلامي ايران براي تداوم راه آغاز شده باشد، ميداني سخت و خطير براي آزمايش اراده اروپا در حوزه دفاع از هويت و امنيت شكننده خود در برابر موج يك‌جانبه‌گرايي امريكاست.
در صورتي كه ترامپ سد حذف اروپا از تأثيرگذاري بر معادلات جهاني را بشكند، دليلي وجود ندارد كه روساي جمهور آينده امريكا چه جمهوريخواه و چه دموكرات از ثمرات آن براي حداكثر‌سازي منافع امريكا در قبال اروپاي ضعيف شده بهره نبرند. با ادامه اين روند احتمال به قدرت رسيدن جريان‌هاي افراطي جديد براي جبران شرايط تحقيرآميز كنوني و بازيابي هويت و استقلال از دست رفته اروپا بسيار قابل پيش‌بيني است. مسووليت شكل‌گيري چالش‌هاي ساختاري و امنيتي آتي در اروپا مستقيما بر عهده رهبران فعلي آن خواهد بود.