به سوي برابري در فوتبال

هشتمين دوره از جام جهاني زنان به عنوان مهم‌ترين دوره اين رقابت‌ها در تاريخ ثبت شده است. اين مسابقات كه از روز جمعه هفتم ژوئن در پاريس آغاز شد از همان ابتدا وعده تورنمنتي جذاب را به مخاطبان داد. پيش از اين هرگز ديده نشده بود كه اين حجم از استعدادهاي فوتبال زنان در چنين رويدادي گرد هم جمع شوند. 4 هفته رقابت جذاب در فرانسه فرصت تغيير نگرش به وضعيت زنان در فوتبال را ارايه داد. نگرشي براي حركت رو به جلو و از بين بردن تبعيض‌ها.

جام جهاني زنان ابتدا به صورت يك مسابقه نسبتا محلي در سال 1991 در چين آغاز به كار كرد كه با قهرماني امريكا به پايان رسيد و از دوره بعدش بود كه فيفا اجازه داد اين مسابقات تحت عنوان جام جهاني فوتبال زنان ادامه پيدا بكند. با اين حال فوتبال زنان همچنان در مراحل ابتدايي خود به سر مي‌برد. انجام پروژه‌هاي خاص و طراحي ويژه باعث شد اين مسابقات روندي رقابتي‌تر به خود بگيرد و تماشاي آن براي هواداران فوتبال جذاب‌تر شود. آنچه باعث شد داستان سرد فوتبال براي دختران گرم شود، وجود بسياري از كمپين‌هاي مردمي در شبكه‌هاي اجتماعي و فعاليت فوتباليست‌هاي زن در فضاي مجازي بود. در واقع قرار گرفتن بيشتر در معرض ديد عموم مردم، فوتبال زنان را از حالت رخوت خارج كرد.

در حال حاضر حسي وجود دارد كه مي‌گويد، جام جهاني 2019 فرانسه يك نقطه عطف در فوتبال زنان بوده است. اين مسابقات فرصتي را براي زنان ايجاد كرده كه به دستاوردهاي اجتماعي زيادي برسند و بنيادهايي كه با تفكر قديمي شكل گرفته، بشكنند. ستاره‌هاي جهاني طي 52 بازي ظهور كردند و خودشان را در معرض تماشاي جهانيان قرار دادند. با اينكه همچنان پرتماشاگرترين بازي تاريخ فوتبال زنان در استاديوم كاليفرنيا در سال 1999 با حضور 90185 نفر به ثبت رسيده اما حق پخش تلويزيوني مسابقات جام جهاني فرانسه كه رقمي بالغ بر 750 ميليون دلار است، نشان مي‌دهد تعداد كساني كه بازي‌ها را دنبال كرده‌اند بسيار افزايش پيدا كرده. در حال حاضر تعداد زيادي از كشورها، بازي‌ها را به صورت مستقيم پخش مي‌كنند. در ماه آوريل فيفا اعلام كرد، بليت بازي افتتاحيه به صورت فوق‌العاده‌اي به فروش رسيده و بليت بازي‌هاي مرحله نيمه‌نهايي و فينال در عرض 48 ساعت تمام شده است. اينچنين است كه تمركز بين‌المللي روي مسابقات به چشم مي‌آيد و بازيكنان قديمي و جواني را كه مي‌خواهند خودي نشان دهند، اميدوار مي‌كند تا بتوانند پيشرفت كنند.

به عنوان مثال تبليغ افراد معروفي نظير ديويد بكهام، هري پاتر(دنيل رادكليف) و اما واتسون براي تيم ملي انگلستان در شبكه‌هاي مجازي نظير توييتر، فرصت كشف شدن را به بازيكنان اين تيم داد. يا دو بار قهرماني تيم ملي آلمان در جام جهاني و حضور در يك تيزر كوتاه ويديويي بسيار پربازديد در جهت مطرح شدن بازيكنان اين كشور عمل كرد. بازيكنان آلمان در يك كليپ كوتاه جمله جالبي به زبان آوردند:«ما توپ نداريم اما بلديم چطور از آن استفاده كنيم.» يا مثلا كلي اسميت كه سال‌ها عنوان بهترين فوتباليست زن انگلستان را يدك مي‌كشيد و سال‌هاي 1995 تا 2014 در تيم ملي كشورش بازي مي‌كرد، نقش زيادي در پيشرفت فوتبال زنان ايفا كرد.

در حال حاضر كشورهاي زيادي در حال سرمايه‌گذاري روي فوتبال زنان هستند. به همين دليل فيفا تصميم گرفت مسابقات اين دوره را با 24 تيم برگزار كند؛ بيشتر از هر دوره‌اي تا كنون. كلي اسميت در اين باره مي‌گويد:«زماني كه من فوتبال بازي مي‌كردم تنها دو يا سه تيم با آمادگي كامل در جام جهاني حاضر مي‌شدند. اما امروزه تعداد تيم‌هاي مدعي جام جهاني به 8 تا 10 تيم افزايش پيدا كرده و اين مسابقات را براي تماشاچيان جذاب‌تر كرده است. علاوه بر اين امروزه داستان‌هاي جالبي در مورد فوتبال زنان وجود دارد.»

افزايش كيفيت فوتبال زنان در نتيجه هزاران هزار مبارزه اجتماعي و تلاش مدني در اين راستا بوده، كساني كه مي‌خواستند براي اولين بار تغييراتي را در نگرش سنتي ايجاد كنند، تاثير بسزايي در تصميم‌گيري‌هاي فيفا ايفا كردند. آنها باعث شدند صداي دختراني كه دوست دارند فوتباليست شوند، شنيده شود. سال گذشته فيفا اعلام كرد 5 پروژه و راهبرد بزرگ براي رشد همه‌ جانبه فوتبال در 211 كشور عضو اين نهاد در نظر گرفته شده است كه تا سال 2022 انجام مي‌شود. رييس فيفا اعلام كرده، دلش مي‌خواهد تعداد زنان فوتباليست تا سال 2026 به 60 ميليون نفر افزايش پيدا كند. اين قطعا يك فرصت گسترده براي زنان فراهم مي‌كند. هر چند كه هنوز انتقادات زيادي به اينفانتينو در مورد تفاوت چشمگير پاداش جام جهاني مردان با جام جهاني زنان وجود دارد. با اين حال فيفا اعلام كرده است، جايزه نقدي به تيم‌هاي حاضر در مسابقات از 15 ميليون دلار در سال 2015 به 30 ميليون دلار افزايش پيدا كرده است. رقمي كه براي جوايز جام جهاني 2018 روسيه در نظر گرفته شده بود، مبلغ 400 ميليون دلار بوده و تيم قهرمان به تنهايي 38 ميليون دلار پاداش دريافت كرده است.

اتحاديه فوتبال زنان در سراسر جهان بحث‌هاي زيادي با فيفا در مورد برابري دستمزدها انجام داده است. آنها مي‌گويند اين برابري بايد شامل هزينه‌هاي سفر همچنين محل اقامت و درمان پزشكي باشد. در چند هفته گذشته فيفا موافقت كرده كه مذاكرات در اين راستا انجام شود. فيفا اعلام كرده، مصمم است پيشرفتي پايدار براي فوتبال زنان فراهم كند. علاوه بر اينكه نابرابري‌ها بين مردان و زنان در فوتبال وجود دارد بين زنان اروپا با ساير نقاط دنيا نيز تفاوت‌هايي ديده مي‌شود. مثلا فدراسيون فوتبال جاماييكا تازه يك ماه قبل از مسابقات، موافقتش را با حضور تيم زنان اين كشور در جام جهاني اعلام كرد. با اين توضيح كه تمام هزينه‌هاي اين تيم را دختر باب مارلي به عهده گرفت. آنها قبل از ترك جاماييكا براي حضور در فرانسه، كمپين‌هايي به راه انداختند تا افراد بتوانند كمك‌هاي‌شان را به تيم ملي جاماييكا اهدا كنند. همچنين سدلا مارلي بخشي از بودجه بنياد باب مارلي را به تيم ملي زنان كشورش اختصاص داد. در سال‌هاي اخير زنان نيجريه نيز اعتراض‌هاي زيادي به فدراسيون كشورشان بابت عدم پرداخت پاداش و دستمزد ابراز كردند. آنها در مسابقات سال 2017 بدون هيچ بازي تداركاتي شركت كردند. آسيسات اوشوئولا بازيكن تيم نيجريه در اين رابطه مي‌گويد:«اين بسيار سخت و خسته‌كننده است كه سال‌ها براي حق‌تان تلاش كنيد بدون اينكه ذره‌اي بهبود حاصل شود. اما اين نبايد باعث شود كه شما متوقف شويد يا صحبت كردن در اين رابطه را فراموش كنيد.»

اولين زن برنده توپ طلاي فرانس فوتبال، آدا هگربرگ يكي از زناني است كه مبارزه زيادي در جهت برابري دستمزدها در فوتبال كشورش انجام داده. او اعلام كرده تا زماني كه دستمزدها برابر نشود براي تيم ملي نروژ به ميدان نخواهد رفت. مبارزه او با همراهي دوستانش و حتي فوتباليست‌هاي مرد همراه شد و به نتيجه رسيد. موضع هگربرگ اين سوال را مطرح كرد كه اگر روزي ستاره‌هايي نظير مسي يا رونالدو تصميم بگيرند براي تيم ملي كشورشان بازي نكنند چه تاثير بزرگي خواهد داشت؟ فوتباليست‌هاي زن در حال حاضر بيشتر ديده مي‌شوند و با قدرت بيشتري نسبت به قبل در زمين فوتبال حضور دارند. فوتبال زنان قطعا در چند سال گذشته پيشرفت چشمگيري داشته اما مبارزه براي برابري همچنان بايد ادامه پيدا كند؛ حتي حالا كه جام جهاني 2019 فرانسه با قهرماني تيم امريكا به پايان رسيده است.

منبع: CNN