سريال شكست‌هاي ديپلماتيك واشنگتن به سيدني رسيد
دست رد استراليا به يكجانبه‌گرايي امريكا
شهاب شهسواري
يك روز بعد از آنكه مايك پمپئو وزير خارجه امريكا با سرخوردگي از شكست تلاش‌هاي ديپلماتيكش در اجلاس آسه‌آن تايلند را ترك كرد در استراليا هم با استقبال نه‌چندان گرم يكي از متحدان سنتي امريكا براي ماجراجويي‌هاي جديد نظامي و امنيتي امريكا مواجه شد. پمپئو كه در سفر سه‌روزه‌اش به تايلند براي شركت در اجلاس امنيتي آسه‌آن و شركاي خارجي، از وادار كردن كره شمالي به ادامه مذاكرات سطح بالا نااميد شده‌بود تلاشش براي ميانجي‌گري ميان دو متحد شرق دور، ژاپن و كره جنوبي، با شكست مواجه شد و به همراه وزير دفاع امريكا به استراليا رفت تا باز ايده‌هاي يك‌جانبه‌گرايانه دولت او با چند «نه» مودبانه و ديپلماتيك، رد شوند. او بعد از استراليا به عنوان اولين وزير خارجه امريكا به ميكرونزي سفر مي‌كند تا لااقل در پايتخت اين متحد هميشه وفادار به خواسته‌هاي امريكا در اقيانوس آرام، بتواند سفر خود را با نمايشي از موفقيت خاتمه دهد. مقام‌هاي استراليايي با وجود همزباني با امريكا در مورد ادعاي «تهديدهاي چين» در اقيانوس آرام، تاكيد كردند كه در رقابت ميان چين و امريكا قادر به انتخاب يك جبهه نيستند و خواهان حفظ روابط با هر دو طرف هستند. استراليايي‌ها همچنين در مورد درخواست امريكا براي پيوستن به ائتلاف نظامي ضدايراني در خليج فارس تاكيد كردند «تصميم فوري در اين مورد اتخاذ نمي‌كنند.»
در مورد پيشنهاد مايك پمپئو، وزير خارجه امريكا براي تشكيل يك ائتلاف بين‌المللي در خليج فارس هم استرالياي‌ها حاضر به سپردن تعهدي نشدند و گفتند كه روي اين موضوع فكر مي‌كنند. ليندا رينولدز، وزير دفاع استراليا تاكيد كرد كه «قرار نيست هيچ تصميم فوري در مورد پيوستن به ائتلاف نظامي در خليج فارس بگيريم.» اين مقام استراليايي تاكيد كرد كه درخواست رسمي امريكا براي تشكيل اين ائتلاف را دريافت كرده و «دقيقا آن را مورد بررسي قرار مي‌دهد.» رينولدز تاكيد كرد: «ما بر اساس منافع ملي استراليا در اين مورد تصميم‌گيري خواهيم كرد. به هر تقدير استراليا به‌شدت به آمد و شد دريايي در تنگه هرمز وابسته است و نسبت به اين موضوع كه كشتيراني در اين مسير امن باشد بسيار حساسيم.»
بين امريكا و چين انتخاب نمي‌كنيم
مقام‌هاي امريكا و استراليا بعد از نشست دو روزه در سيدني بيانيه‌اي مشترك در مورد آنچه دو كشور «تهديد چين» خواندند منتشر و بر همكاري‌هاي دوجانبه براي مقابله با اقدامات چين در منطقه آسيا و اقيانوس آرام تاكيد كردند. با اين حال افزايش تنش‌ها ميان چين و استراليا، به‌شدت استراليايي‌ها را نگران كرده است، چرا كه هر چند امريكا مهم‌ترين متحد اين كشور است، اما چين هم به نوبه خود بزرگ‌ترين بازار كالاهاي صادراتي استرالياست. وزير دفاع استراليا با اشاره به اين موضوع تاكيد كرد كه هر چند انگيزه‌هاي زيادي براي تقويت همكاري‌هاي نظامي ميان استراليا و امريكا وجود دارد، اما اين كشور هيچ علاقه‌اي ندارد كه «رقابت‌هاي امريكا و چين در منطقه به اقدامات خصمانه تبديل شود.» وزير دفاع استراليا تاكيد كرد: «براي استراليا، مساله انتخاب ميان ايالات متحده و چين وجود ندارد. در مورد چين، ما روابط طولاني و سنتي قدرتمندي با اين كشور داريم و امريكا هم همزمان قدرتمندترين متحد ما است.» مايك پمپئو روز يكشنبه در سخناني توهين آميز در مورد روابط تجاري استراليا و چين خطاب به مقام‌هاي استراليايي گفته‌بود: «شما مي‌توانيد بين فروختن وجدان‌تان به يك كيسه دانه سويا يا حفظ امنيت مردم‌تان يكي را انتخاب كنيد.»
موشك‌هاي امريكايي در استراليا
مستقر نمي‌شود
با وجود ادعاي وزير دفاع امريكا مبني بر آغاز گفت‌وگوها براي استقرار موشك‌هاي امريكايي در آسيا و اقيانوس آرام بعد از فروپاشي توافق هسته‌اي با مسكو، مقام‌هاي استراليايي تاكيد كردند كه هيچ درخواستي در اين زمينه از سوي امريكا مطرح نشده و بعيد است در آينده هم چنين درخواستي مطرح شود. ايالات متحده امريكا سه روز پيش رسما از پيمان امحاي موشك‌هاي ميان‌برد و كوتاه‌برد هسته‌اي روسيه و امريكا خارج شد و به اين پيمان مهم كنترل تسليحات پايان داد. مارك اسپر، وزير دفاع امريكا بلافاصله بعد از اعلام اين خبر از تمايل خود براي مذاكره با كشورهاي آسيا و اقيانوس آرام، براي استقرار موشك‌هاي ميان‌برد هسته‌اي امريكا خبر داده‌بود. اظهارات مارك اسپر در استراليا، اين گمانه‌زني را در ميان رسانه‌ها پديد آورد كه امريكا از استراليا خواسته است تا موشك‌هاي خود را در خاك اين كشور مستقر كند، اما نخست‌وزير استراليا در بريزبن در جمع خبرنگاران تاكيد كرد: «چنين درخواستي از ما نشده است، ما هم چنين گزينه‌اي را در نظر نداريم.» برخي رسانه‌هاي استراليايي پيش از اين با استناد به صحبت‌هاي مارك اسپر، وزير دفاع امريكا از فشار واشنگتن به استراليا براي استقرار سامانه‌هاي موشكي زميني در خاك استراليا براي مقابله با چين خبر داده‌بودند.
واكنش تند روسيه و چين
پيشنهاد وزير دفاع امريكا براي استقرار موشك‌هاي ميان‌برد هسته‌اي امريكا در آسيا و اقيانوس آرام، با واكنش تند مقام‌هاي روسيه و چين مواجه شده است. روزنامه دولتي گلوبال تايمز چين كه معمولا نظرات حزب كمونيست حاكم اين كشور را منتشر مي‌كند، در واكنش به تهديد وزير دفاع امريكا براي استقرار موشك‌هاي هسته‌اي ايالات متحده در آسيا، با انتشار يادداشتي هشدار داده است: «كشورهاي آسيايي نبايد خود را به گوشت جلوي توپ سياست‌هاي تهاجمي امريكا تبديل كنند. هر كشوري كه پذيراي اين موشك‌ها شود، مستقيم يا غيرمستقيم عليه چين و روسيه با امريكا همكاري كرده است و در معرض آتش اين دو كشور قرار مي‌گيرد. اگر كشورهاي آسيايي به امريكا براي تهديد چين و روسيه كمك كنند، انتقام چين و روسيه منفعت اين كشورها را بيش از فشار امريكا براي پيوستن به اين كارزار تحت تاثير قرار مي‌دهد.»
معاون وزير خارجه روسيه، سرگي ريابكف هم روز دوشنبه تاكيد كرد كه در صورت اقدام امريكا به انتقال موشك‌هاي ميان‌برد هسته‌اي به آسيا اقدامات تقابلي انجام خواهد داد. ريابكف تاكيد كرد كه روسيه قصد ندارد در رقابت تسليحاتي با امريكا غرق شود، اما در صورت عملي شدن چنين تهديدهايي واكنش دفاعي انجام خواهد داد. ريابكف تاكيد كرد: «اگر انتقال سامانه‌هاي جديد امريكايي به ويژه در آسيا عملي شود، گام‌هاي روسيه براي ايجاد توازن در منطقه برداشته‌خواهد شد تا از سطح تهديدهايي كه چنين اقدامي متوجه روسيه مي‌كند، كاسته‌شود.» او همچنين در مورد انتقال برنامه‌ريزي شده سلاح‌هاي جديد به ژاپن هم هشدار داد و گفت: «گفته مي‌شود كه قرار است به زودي سامانه‌هاي چندكاره پرتاب موشك MK-41 به ژاپن منتقل شود. از نظر ما از اين سامانه‌ها مي‌توان براي پرتاب موشك‌هاي ميان‌برد كروز استفاده كرد. در نتيجه زماني كه چنين سامانه‌هايي وارد خاك ژاپن شوند، قطعا گام‌هاي تقابلي متناسب از سوي روسيه برداشته‌خواهد شد.»