بحران كشمير و هندوييسم
سعيد عابدپور
لغو خودمختاري منطقه جامو و كشمير تحت حاكميت هند از سه هفته گذشته موج وسيعي از نارضايتي در بين جمعيت مسلمان‌نشين كشمير هند ايجاد كرده و حالت فوق‌العاده‌اي در سراسر اين منطقه حكمفرما است. لغو خودمختاري داخلي كشمير تغييراتي را در حاكميت هند بر اين منطقه و سياست هندوگرايي دولت موندي به وجود مي‌آورد. با تغييرات محتمل جمعيتي و ديني، كشمير هند تبديل به منطقه جدال بين هندوهاي افراطي و مسلمانها شده و در چنين حالتي امكان بروز تنش و جنگ داخلي و جنگ بين پاكستان و هند دور از انتظار نيست. مساله كشمير يكي از مسائل بسيار حساس بين پاكستان و هند است و در اين شرايط به نظر مي‌رسد رييس دولت هند براي تقويت هندوييسم در اين منطقه مسلمان‌نشين، تلاش مي‌كند. بحران كشمير، ريشه در جدايي پاكستان از هندوستان دارد و در هفتاد سال اخير در اين منطقه جنگ‌هاي داخلي و سه جنگ بين هند و پاكستان بر سر منطقه كشمير رخ داده است. نتيجه جنگ‌هاي 1949 ميلادي تقسيم منطقه كشمير به صورت دوفاكتو بوده و اين حالت دوفاكتو بر منطقه حاكم است. در دهه‌هاي اخير كشور پاكستان از طريق حمايت از گروه‌هاي افراطي تلاش وسيعي در ايجاد ناامني در منطقه كشمير هند با هدف الحاق اين منطقه كرده است. دولت هند نيز رويه مشابهي از سال 1949 در قبال كشمير دارد. اين كشور از گروه‌هاي افراطي هندو براي مبارزه با تقاضاهاي جدايي‌طلب مسلمانان كشمير حمايت مي‌كند و عملا جنگ نيابتي بين پاكستان و هند توسط گروه‌هاي نظامي مخفي در منطقه كشمير وجود دارد. مساله كشمير، يك بحران دايمي عميق براي منطقه و بشكه باروتي است كه هر آن بيم انفجار آن مي‌رود. دولت هند و پاكستان در چند سال اخير بر تنش‌هاي مرزي خود افزوده‌اند و ...
آن جنگ هوايي كوتاه‌مدت بين هند و پاكستان در زمستان سال گذشته شاهدي بر افزايش تنش‌هاست. مشكل تا حد زيادي در تنش امروز به مودي، نخست‌وزير هند بازمي‌گردد. فردي كه گفته مي‌شود دوست نزديك نتانياهو، نخست‌وزير اسراييل است و جزو هندوهاي افراطي به حساب مي‌آيد. به ياد بياوريم زماني را كه او وزير اعظم ايالت گجرات در سال 2002 بود بيش از هزار مسلمان به دست هندوهاي خشمگين كشته شدند. عده‌اي اين كشتار مسلمانان را به حمايت مودي از مافيا و عده‌اي ديگر به سياست چشم‌هاي بسته او ربط دادند. اما مودي شخصا هيچ واكنشي نسبت به اين كشتار انجام نداد و اين كشتار با وجود انتقادات هندوهاي ليبرال و مسلمان، موقعيت مودي را در بين هندوها افزايش داده است. او توانسته است با سياست‌هاي اجتماعي خود در بين هندوها محبوبيتي بي‌مانند كسب كند. در كشور هند كه هفتاد درصد جمعيت آن روستايي است، او انواع يارانه را به روستاييان عمدتا هندو براي برخورداري از يك زندگي حداقل مي‌دهد و حزبش نيز با تكيه بر اين سياست‌هاي پوپوليستي و هندوييسم اخيرا توانسته 543 كرسي در مجلس نمايندگان را كسب كند. اين مقدار نسبت به 282 كرسي نمايندگي به سال 2014، جهش فوق‌العاده حزب بهارايتا جاناتا به رهبري مودي را نشان مي‌دهد. حزب اپوزيسيون كنگره به رهبري راهول گاندي در انتخابات اخير هند تنها 52 كرسي به دست آورده كه شكستي براي دموكراسي چند مليتي در هند است. حمايت آشكار و مخفي مودي از هندوييسم براي جامعه مختلط هند و از جمله كشمير خطرناك است. در هند بيش از 200 ميليون مسلمان زندگي مي‌كنند و علاوه بر مسلمانها، اين كشور دريايي از تنوع قومي، نژادي و ديني است. گرايش سياسي مودي تحت عنوان هند نوين بيان مي‌شود. او تحت‌تاثير جريان راست افراطي شبه‌نظامي هندو تحت عنوان «راشتيرا سوايامسواك سانگه» قرار دارد كه به دنبال گسترش ناسيوناليسم هندو بر سراسر هند است. اين گروه از طريق دزدي، ارعاب و تجاوز به مسلمانها در مناطق مختلف وحشت ايجاد مي‌كنند. ايجاد چنين سناريويي براي مسلمانان كشمير به مانند آنچه در برمه رخ داد، در روزها و ماه‌هاي آتي امكان دارد. هند تنها با تقويت دموكراسي و حفظ جامعه چند مليتي و رهبري حزبي چون حزب كنگره مي‌تواند در مسير دموكراسي قرار بگيرد و اين گرايش خطرناك در سياست امروز هند نتايج جبران‌ناپذيري بر منطقه گذاشته و خطوط جنگي جديدي در منطقه باز خواهد كرد.