سارا معصومي
ورود حسن روحاني، رييس‌جمهور به نيويورك به منظور شركت در هفتادوچهارمين مجمع عمومي سازمان ملل متحد با تحولات عجيب و غريبي در قبال ايران همزمان شد. در حالي كه حسن روحاني با طرح ايران براي برقراري ثبات و امنيت در منطقه خليج فارس راهي اين دور از مجمع عمومي سازمان ملل متحد شده است، هيات ايراني شاهد چرخشي در موضع سه كشور اروپايي در قبال نقش ايران در منطقه و البته توافق هسته‌اي بود. چرخشي كه تحليل آن به رايزني‌هايي وابسته است كه از صبح روز سه‌شنبه به وقت نيويورك ميان سران ايران و ساير كشورها آغاز شده است.
اروپا و تكرار طوطي‌وار مواضع ترامپ
پيش از آغاز رسمي مجمع عمومي سازمان ملل پيش‌بيني مي‌شد كه حمله به تاسيسات نفتي عربستان سعودي (آرامكو) به يكي از محورهاي موضع‌گيري مقام‌هاي امريكايي و اروپايي در قبال ايران تبديل شود اما شايد كمتر كسي منتظر صدور بيانيه‌اي از سوي سه كشور اروپايي بود كه در آن به صراحت، تهران مقصر اين حملات خوانده شود و البته در ادامه درخواست‌هايي نه‌چندان تكراري اما نابهنگام از ايران مطرح شود. آنگلا مركل، صدراعظم آلمان، بوريس جانسون، نخست‌وزير بريتانيا و امانوئل مكرون، رييس‌جمهور فرانسه در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل با هم ديدار كردند و در حالي كه تصاوير ضبط شده از آنها لبخندهايي به پهناي صورت و خوش و بش به سبك سياستمداران را نشان مي‌داد بيانيه‌اي واو به واو ضدايراني را قرائت كردند. در اين بيانيه ادعا شده است: «واضح است كه ايران مسوول حمله به تاسيسات نفت سعودي است. اين حملات ضرورت ديپلماسي براي كاهش تنش‌ها با تعامل تمامي طرف‌ها را نشان مي‌دهد».
اوج تناقض اين بيانيه در ادامه آن است؛ جايي كه سه كشور اروپايي ادعا كرده‌اند همچنان از برجام حمايت مي‌كنند و از ايران مي‌خواهند تا به اجراي كامل تعهدات برجامي خود بازگردد. در ادامه اين موضع‌گيري، جملاتي آمده كه دقيقا در تناقض با توافق هسته‌اي است: «زمان آن فرا رسيده كه ايران چارچوب مذاكرات طولاني مدت درباره برنامه هسته‌اي، موضوعات امنيت منطقه‌اي كه شامل برنامه‌هاي موشكي‌اش مي‌شود را بپذيرد.»در حالي كه فضاي رسانه‌اي بين‌المللي در شوك اين بيانيه و تعبير آن به نزديك شدن مواضع اروپا به امريكا در قبال ايران بود، محمدجواد ظريف، وزير خارجه نخستين مقام ايراني بود كه با انتشار توييتي شديد‌اللحن نسبت به اين بيانيه واكنش نشان داده و آن را محكوم كرد: «فلج بودن سه كشور اروپايي در عمل به تعهدات خود بدون اجازه ايالات متحده، از ماه مه ۲۰۱۸ عيان بوده است. راه‌حل اين نقيصه، عزم خود را جزم كردن براي شكل دادن مسيري مستقل است و نه تكرار طوطي‌وار ادعاها و درخواست‌هاي ايالات متحده كه با برجام همخواني ندارد. پيش از پايبندي به توافق كنوني، هيچ توافق جديدي در كار نخواهد بود.»
دوئل بيانيه‌هاي ايران و اروپا
گمانه‌زني‌ها درباره چرايي بيانيه تند و تيز تروييكاي اروپايي ادامه داشت كه عصر روز گذشته، وزارت امور خارجه در رد و محكوميت بيانيه سران سه كشور اروپايي بيانيه‌اي صادر كرد. در اين بيانيه آمده است: ايران ضمن محكوميت شديد و رد ادعاي غيرمسوولانه روساي سه كشور بريتانيا، فرانسه و آلمان در ارتباط با حمله نيروهاي مسلح دولت يمن به تاسيسات سعودي، تاكيد مي‌كند وارد آوردن اتهام مسووليت به يك دولت ثالث در خصوص حمله‌اي كه در جريان يك جنگ تمام‌عيار ميان طرف سعودي و يمني انجام شده و طرف يمني رسما انجام آن را بر عهده گرفته است، به خودي خود يك اقدام تحريك‌آميز و شديدا مخرب است؛ چه رسد به اينكه اين اقدام پيش از هرگونه تحقيقات و بدون ارايه هرگونه دليل و مدرك و صرفا بر اساس اين استدلال مضحك صورت گرفته باشد كه توضيح محتمل ديگري وجود ندارد. اين گونه اظهارات و اقدامات مخرب تنها به تشديد آتش ويرانگر جنگ يمن و احتمال فراگيرتر شدن آن منجر خواهد شد. متهم‌سازي سفارشي دولت‌ها با اهداف سياسي و به دور از واقعيات ميداني در كنار ساير سياست‌هاي حمايتگرانه نسبت به رژيم كودك‌كش عربستان سعودي به ويژه از طريق صادرات انبوه تسليحات به اين كشور، يك روند خطرناك است و مسووليت تبعات آن بر صلح و ثبات منطقه‌اي، بر عهده سه كشور صادر‌كننده اين بيانيه خواهد بود. همچنين موارد قيد شده در اين بيانيه در خصوص برجام و لزوم مذاكره مجدد پيرامون برنامه هسته‌اي ايران كه به شكلي صريح‌تر و خطرناك‌تر در اظهارات آقاي بوريس جانسون، نخست‌وزير انگليس مطرح شده است، نقض صريح متن و روح برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شوراي امنيت سازمان ملل متحد است. توافق هسته‌اي ايران و 1+5 همان گونه كه در عنوان آن نيز قيد شده است، توافقي «جامع» است كه به عنوان راه‌حلي نهايي براي بحران ساختگي در مورد برنامه هسته‌اي ايران مذاكره و نهايي شده است. زمانبندي‌هاي صريح و دقيق موجود در برجام شاهد ديگري براي اين امر است. كشورهاي طرف برجام در اين سند كه تاييد اجماعي شوراي امنيت را نيز دارد، تصريح كرده‌اند كه پس از دوره پيش بيني شده در برجام با برنامه هسته‌اي ايران همانند هر كشور ديگر عضو NPT رفتار خواهد شد و جمهوري اسلامي ايران هيچ چيز فراتر از اين را نخواهد پذيرفت. ايران مجددا تصريح مي‌كند كه برنامه موشكي و دفاعي ايران، بر اساس توان بومي، مبتني بر سياست بازدارندگي و متوازن با تهديدات موجود بوده و اقدامات در خصوص توسعه آن كاملا مسوولانه و منطبق با قوانين و مقررات بين‌المللي است. موضوع آزمايش‌هاي موشكي ايران در قالب برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شوراي امنيت حل و فصل شده و اين امر نيز به كرات مورد تصريح مقامات طرف‌هاي مذاكراتي قرار گرفته است؛ از جمله در اظهارات اخير رييس‌جمهور امريكا كه – البته در انتقاد از برجام - صراحتا اذعان داشت آزمايش‌هاي موشكي بالستيك ايران «مجاز» است. ايران هر گونه ورود به مذاكرات در خصوص اين موضوعات را قويا رد مي‌كند. ايران مكررا بر لزوم مشاركت كشورهاي منطقه در گفت‌وگو و تعاملات براي ايجاد ساز و كارهايي جهت ارتقاي صلح و امنيت در منطقه و پايان بخشيدن به بحران يمن تاكيد كرده و با حداكثر نگراني نسبت به فجايع انساني كه اين جنگ براي مردم يمن به همراه داشته، مجددا آمادگي خود را براي اين امر اعلام مي‌كند.
هم‌صدايي اروپا با امريكا عليه ايران؟
بيانيه تروييكاي اروپايي بلافاصله پس از انتشار به سوژه‌اي براي تحليل تبديل شد. اين بيانيه در بخش نخست در حالي ايران را در حملات آرامكو مقصر اعلام كرده كه حتي تيم تحقيقاتي كه سازمان ملل هم به عربستان اعزام كرده و البته مورد تاييد ايران نيست هم نتيجه تحقيقات خود را اعلام نكرده است. از سوي ديگر اين بيانيه در حالي منتشر شده كه چهره‌اي مانند مكرون پيش از اين اعلام كرده بود نبايد در اعلام عامل حمله به آرامكو تعجيل كرد. در چنين شرايطي سوال اين است كه چرا سه كشور اروپايي در حالي كه تهران رسما هر گونه دخالت در حمله به تاسيسات نفتي سعودي را رد كرده و بدون در دست داشتن مدركي جز تئاتر سعودي همزمان با حضور روحاني در نيويورك اقدام به انتشار چنين بيانيه‌اي كرده‌اند. عربستان سعودي از ابتدا خواهان اقدامي نظامي ولو محدود عليه ايران به تلافي حملات آرامكو بود كه با مخالفت دونالد ترامپ روبه رو شد و روز گذشته رييس‌جمهور امريكا ادعا كرد تحريم بانك مركزي ايران با برچسب فعاليت‌هاي تروريستي به دليل دست داشتن تهران در حمله به آرامكو بوده است. با اين موضع‌گيري دونالد ترامپ به نظر مي‌رسد كه اروپايي‌ها ترجيح دادند بدون هيچ گونه مدرك معتبري با روايت امريكا و عربستان در مساله آرامكو همراه شوند به اميد آنكه شايد بتوانند در تصميم‌گيري‌هاي بعدي دونالد ترامپ در قبال ايران سهمي را به خود اختصاص بدهند. اما گذشته از مساله آرامكو آنچه در بيانيه اروپايي‌ها باعث شگفتي است بخش مربوط به فرا رسيدن زماني براي توافق جامع با ايران درباره مساله هسته‌اي، فعاليت‌هاي منطقه‌اي و آزمايش‌هاي موشكي است. هر چند كه بسياري از تحليلگران مي‌گويند اين مساله حتي پيش از خروج امريكا از برجام هم موضع اروپا به خصوص فرانسه بوده اما هم ايران پيش از اين مخالفت خود را با بازگشايي برجام اعلام كرده و هشدار داده بود كه درباره توانمندي دفاعي (موشكي) خود هرگز مذاكره نخواهد كرد و هم آنكه در حال حاضر اروپا به اندازه كافي در موقعيت بدهكار به تهران قرار دارد. اروپايي‌ها در حالي از ايران خواسته‌اند به منظور كاهش از تنش براي مذاكره‌اي جامع اعلام آمادگي بكند كه تهران گام سوم از كاهش تعهدات برجامي را برداشته و تاكنون نيز اروپا نتوانسته خواسته ايران مبني بر عادي‌سازي فروش نفت و دريافت درآمد آن را برآورده سازد . مكرون در حالي بيانيه سه‌جانبه را امضا كرده است كه تلاش‌هاي وي براي نجات برجام از طريق مذاكره با امريكا به دليل لجاجت تيم ترامپ نه تنها به حفظ تحريم‌ها بلكه افزودن بر آنها، عملا ابتكار عمل همتاي فرانسوي را به اغما برده است. بنابراين به نظر مي‌رسد كه سه كشور اروپايي در حالي كه پس از 16 ماه نتوانسته‌اند به تعهدهاي خود در برجام عمل كنند و همزمان نتوانسته‌اند از امريكا به عنوان قديمي‌ترين متحد سنتي خود، معافيت‌هاي تحريمي براي كار با ايران بگيرند سعي در تغيير زمين بازي دارند. در اين استراتژي، سه كشور اروپايي با برگ محكوم كردن ايران در حمله به آرامكو و نوعي هشدار نسبت به آن با تهران وارد رايزني شده و به تهران پيشنهاد مي‌دهند در ازاي برخورد نرم و شفاهي با آنچه دخالت تهران در حمله به آرامكو مي‌دانند، تهران حاضر به اعطاي امتيازهايي به طرف مقابل براي برون رفت از بحران شود. وال‌استريت‌ژورنال در گزارشي تفصيلي به تحليل بيانيه سه كشور امريكايي پرداخته و مي‌نويسد: هر چند كه اين بيانيه، گوياي تغيير مهمي در موضع كشورهاي اروپايي نسبت به ايران است اما اين سه كشور همچنان فاصله بسياري با تاييد تمام مطالبه‌هاي واشنگتن از ايران دارند. در اين بيانيه به هيچ وجه اشاره نشده كه اروپا آماده است تا از سياست تشديد تحريمهاي امريكا در قبال ايران پيروي كند. اروپايي‌ها در حالي خواهان گفت‌وگوهاي جامع با ايران شده‌اند كه تشديد تنش‌ها در منطقه خليج فارس هم آنها را نگران منبع انرژي خود و هم نگران آغاز جنگي ديگر كرده است. ايران هر گونه دخالت در ماجراي آرامكو را رد مي‌كند و هيچ نشانه‌اي هم وجود ندارد كه دولت ترامپ قصد انتشار جزييات اسنادي دال بر دخالت ايران در اين حملات را در آينده نزديك داشته باشد. با اين همه بيانيه اروپا نشان مي‌دهد كه اين كشورها نسبت به دست داشتن ايران در اين نقشه مطمئن شده‌اند و همزمان امريكا هم مطمئن شده كه تيم تحقيقاتي سازمان ملل نتيجه را هماني اعلام مي‌كند كه امريكا تاكنون گفته است. فرانسه اقدام به اعزام محقق به عربستان سعودي براي كمك به روند اين تحقيقات كرده است. از سوي ديگر اظهارات بوريس جانسون در حمايت از دونالد ترامپ براي توافق جامع ديگري با ايران در روزهايي صورت مي‌گيرد كه نخست وزير بريتانيا اين كشور را براي جدايي از اتحاديه اروپا آماده مي‌كند و به دنبال تعميق رابطه با واشنگتن است. فرانسه در حالي به همراه دو كشور اروپايي ديگر در برجام از ايران خواسته مذاكرات جامع‌تري را آغاز كند كه مكرون پيش از خروج امريكا از برجام هم درخواست اصلاح متن برجام يا اضافه كردن الحاقيه‌هايي به آن را داده بود. سه كشور اروپايي در حالي كه نتوانسته‌اند طرح فرانسه را به دليل مخالفت‌هاي ترامپ پيش ببرند با كاخ سفيد درباره مشوق‌هايي كه بايد به تهران ارايه شود اختلاف‌هاي اساسي دارند. تروييكاي اروپايي پيش از اين بارها به دونالد ترامپ هشدار داده بودند كه بازگرداندن تحريمهاي هسته‌اي عليه ايران و سياست فشار حداكثري تهران را از برجام و هر گونه مذاكره بيشتر دور مي‌كند.همزمان با اين بيانيه بوريس جانسون، نخست وزير بريتانيا در اظهاراتي همسو با مواضع دولت امريكا و بر خلاف مواضع اعلامي لندن، توافق هسته‌اي با ايران را «توافقي بد» توصيف كرد و گفت بايد به دنبال توافقي بهتر بود. به گزارش خبرگزاري فارس، جانسون در مصاحبه‌اي «دونالد ترامپ» رييس‌جمهور امريكا را «مذاكره‌كننده‌اي بسيار بسيار فوق‌العاده» خواند و گفت ترامپ مي‌تواند با تهران به توافق بهتري برسد. او در مورد برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) گفت: «واقعيت اين است همان طور كه رييس‌جمهور ترامپ به درستي گفت، اين توافق بدي بود و نواقص زيادي داشت. رفتار ايران در منطقه موجب اختلال بوده و هست. اگر اين توافق بدي بوده - من هم قبول دارم كه اين [توافق] نواقص بسيار بسيار زيادي داشته - در آن صورت خب بياييد توافق بهتري انجام دهيم و فكر مي‌كنم تنها يك نفر هست كه مي‌تواند توافق بهتري كند و آن يك نفر كسي است كه مي‌داند چطور شريك دشواري مانند ايران را به راه بياورد. آن يك نفر رييس‌جمهور ايالات متحده است.»
پس از انتشار اين بيانيه بود كه امانوئل مكرون، رييس‌جمهور فرانسه به ديدار حسن روحاني رفت. ديداري 100 دقيقه‌اي كه گفته مي‌شود بخش‌هايي از آن به اعتراض ايران نسبت به اين بيانيه گذشت و در ادامه امانوئل مكرون بحث درباره ابتكار فرانسه براي برقراري نوعي آتش بس ميان ايران و امريكا به منظور فرصت دادن به ديپلماسي را ادامه داد. در بيانيه‌اي كه اليزه از اين نشست بيرون داده آمده كه مكرون به حسن روحاني تاكيد كرده مسير كاهش تنش‌ها در منطقه، تنگ‌تر شده و زمان آن فرا رسيده كه ايران تنش‌ها را كاهش دهد. به ادعاي دفتر رياست‌جمهوري فرانسه، مكرون از روحاني خواست كه ايران مذاكره و صحبت درباره دستور كار امنيت منطقه را آغاز كند. رييس‌جمهور فرانسه روز گذشته در نيويورك با «دونالد ترامپ» همتاي امريكايي خود ديدار دوجانبه‌اي داشت. مكرون پيش از اين ديدار همزمان با صدور بيانيه تند و تيز وزارت خارجه ايران در رد بيانيه تروييكاي اروپايي در اظهاراتي عجيب ادعا كرد كه احتمالا گشايشي در بن‌بست ميان تهران و واشنگتن رخ خواهد داد.
اظهارات مكرون در حالي مطرح شد كه حسن روحاني صبح سه‌شنبه در ديدار با مديران رسانه‌اي امريكا درباره اقدامات مكرون براي كاهش تنش‌ها ميان ايران و امريكا گفته بود: تلاش‌هاي رييس‌جمهور فرانسه در صورتي موثر است كه دونالد ترامپ تحريمهاي اعمال شده عليه ايران پس از خروج از برجام را بردارد كه در آن زمان، امكان مذاكره در قالب ١+٥ وجود دارد. روحاني تاكيد كرده بود كه تحريم به خودي خود تبديل به پيش‌شرطي براي مذاكرات ايران و امريكا در قالب رايزني‌هاي برجامي چندجانبه شده‌اند لذا لغو تحريم‌ها برابر است با آغاز اين مذاكرات.
همزمان برخي رسانه‌ها به نقل از حسن روحاني در همين جلسه ادعا كردند كه رييس‌جمهور ايران اعلام كرده است كه ايران آمادگي دارد در مورد تغييرات كوچك، اصلاحيه و ضميمه‌هاي جديد در برجام بحث كند اگر تحريم‌ها رفع شود. اين اظهارات از سوي نهاد رياست جمهوري ايران تكذيب شد و گفته شد كه منظور حسن روحاني همان طرح محمدجواد ظريف براي تصويب زودتر پروتكل الحاقي در ايران در صورت لغو كامل تحريمهاي هسته‌اي ايران در كنگره آمريكا است.تعهدي كه طبق برجام هر دو طرف بايد در سال 2023 انجام مي‌دادند.
شعف امريكا و اسراييل
انتشار بيانيه ضدايراني از سوي تروييكاي اروپايي با استقبال امريكا و رژيم اسراييل همراه شد. «مايك پمپئو» وزير خارجه امريكا از بيانيه مشترك سه كشور اروپايي و اتهام‌زني آنها به ايران درباره حمله يمن به تاسيسات نفتي عربستان سعودي تمجيد كرد. پمپئو در توييتر نوشت: ايالات متحده از دوستان نزديك‌مان در بريتانيا، فرانسه و آلمان به خاطر بيان صريح‌شان در خصوص مسووليت خاص ايران در انجام اقدام جنگي عليه عربستان سعودي و تاثير آن بر منطقه و جهان تشكر مي‌كند. اين اقدام (محكوم كردن ايران توسط تروييكاي اروپايي) سبب تقويت ديپلماسي و به نفع صلح خواهد شد. ما از تك تك كشورها مي‌خواهيم كه به محكوم كردن اقدامات ايران ملحق شوند.
«بنيامين نتانياهو»، نخست‌وزير رژيم صهيونيستي با انتشار يك پيام ويدئويي از بيانيه سه كشور اروپايي عليه ايران حمايت كرد و از همه كشورها خواست با سياست‌هاي «دونالد ترامپ»، رييس‌جمهور امريكا عليه ايران همراه شوند. نخست‌وزير رژيم صهيونيستي گفت: «بريتانيا، فرانسه و آلمان گفته‌اند ايران مسوول حمله اخير به عربستان سعودي است. اجازه دهيد از طرف اسراييل خيلي ساده بگويم: ايران اين كار را از اول تا آخر انجام داده است. اسراييل مي‌داند چطور از خودش در برابر اين نوع ستيزه‌جويي‌ها محافظت كند و ما از همه اعضاي جامعه بين‌المللي مي‌خواهيم به تلاش‌هاي رييس‌جمهور ترامپ براي افزايش فشار عليه ايران بپيوندند. اين تنها روش براي متوقف كردن ستيزه‌جويي ايران است.»
رايزني‌هاي فشرده سياسي روحاني در نيويورك
ديدارهاي رييس‌جمهور ايران با سران ساير كشورها از نخستين ساعات حضور او در نيويورك آغاز شد. حسن روحاني كه در روز نخست با امانوئل مكرون، رييس‌جمهور فرانسه و عمران‌خان، نخست وزير پاكستان ديدار كرده بود، صبح روز سه‌شنبه خود با را حضور در ميان جمعي از خبرنگاران و اصحاب رسانه‌هاي بين‌المللي آغاز كرد. ديدار با نخست وزير ژاپن، نخست وزير اسپانيا، رييس‌جمهور بوليوي، رييس‌جمهور سوييس، نخست وزير سوئد و نخست وزير بريتانيا در جدول كاري روز سه شنبه روحاني قرار داشت. البته عصر روز گذشته آنگلا مركل، صدراعظم آلمان در ديداري از پيش تعيين نشده به ديدار حسن روحاني در هتل محل اقامت وي رفت. اين نخستين ديدار ميان رييس‌جمهور ايران و صدراعظم المان در دولت‌هاي يازدهم و دوازدهم بود. حسن روحاني در ديدار با «آبه شينزو» نخست‌وزير ژاپن كه در حاشيه هفتاد و چهارمين نشست مجمع عمومي سازمان ملل برگزار شد، ضمن اشاره به سفر اخير آبه به تهران، بر پيگيري اجراي هر چه سريع‌تر توافقات اين سفر تاكيد كرد. رييس‌جمهور همچنين از تلاش‌هاي دولت ژاپن براي حفظ و تداوم اجراي برجام تشكر و بر حفظ و توسعه روابط دوجانبه در همه زمينه‌ها و به‌ويژه روابط اقتصادي تاكيد كرد.نخست‌وزير ژاپن نيز در اين ديدار گفت: توكيو به حمايت از توافقنامه هسته‌اي ايران ادامه خواهد داد. «شينزو آبه» ضمن اشاره به سفر اخيرش به تهران و اينكه از ملاقات و شنيدن فتواي مقام معظم رهبري درباره حرمت سلاح هسته‌اي و همچنين مواضع صلح‌جويانه و ابتكار اخير دكتر روحاني براي امنيت در منطقه بسيار دلگرم شده است، افزود: توكيو دوست تاريخي ايران است و تمام توانش را براي كاهش تنش در منطقه به كار خواهد گرفت.
پيش از ديدار روحاني و آبه، وزراي خارجه ايران و ژاپن هم رايزني‌هاي دوجانبه‌اي با هم داشتند. «توشيميتسو موتگي» وزير امور خارجه ژاپن در ديدار با «محمدجواد ظريف» از تنش‌هاي اخير در منطقه غرب آسيا ابراز نگراني كرد. به نوشته روزنامه «ژاپن تايمز» موتگي كه براي اولين بار به عنوان وزير خارجه با ظريف ديدار مي‌كرد با تاكيد بر اينكه دولت ژاپن به تلاش براي تثبيت كردن اوضاع در منطقه ادامه مي‌دهد، گفت: «ما از اين وضعيت بغرنج بسيار نگران هستيم». ظريف نيز در اين ديدار به همتاي ژاپني خود اطمينان داد كه با وجود افزايش تنش‌ها در منطقه، ايران به دنبال جنگ نيست و از تلاش‌هاي ديپلماتيك ژاپن در راستاي كاهش تنش تقدير كرد. وزارت خارجه ژاپن نيز با صدور بيانيه‌اي اعلام كرد كه موتگي در اين ديدار «قويا» از ظريف خواست كه تهران از اقداماتي كه مفاد توافق هسته‌اي را نقض مي‌كند، اجتناب كند.
طعنه ظريف به رياكاري آمريكا
محمد جوادظريف،وزير خارجه كشورمان در نخستين واكنش به اظهارات ضدايراني دونالد ترامپ،رئيس‌جمهور آمريكا در مجمع عمومي سازمان ملل متحد در توييترش نوشت:اسرائيل تنها دارنده تسليحات هسته‌اي در منطقه ما است.
ظريف با ضميمه كردن مقاله نشريه فارن پاليسي كه در آن به آزمايش هسته‌اي رژيم اسرائيل در سال 1979 اشاره دارد و ماهواره‌هاي آمريكايي نيز اين آزمايش را شناسايي و از آن گذشته بودند نوشت:يادآوري اين روزها اينكه اسرائيل تنها دارنده تسليحات هسته‌اي در منطقه ما است و اينكه 40 سال پيش،دغل و رياكاري ايالات متحده همانند امروز برقرار بود.