تهرانگردي و حفظ بناهاي ارزشمند
سپيده موسوي
تهرانگردي مسوولان پايتخت اخيرا به طرح موضوعي مهم منجر شده است؛ حمايت و حفاظت از خانه‌هاي تاريخي و ارزشمند. سال‌ها به ويژه در منطقه بازار و اطراف آن بسياري از خانه‌هاي تاريخي و ارزشمند از دست رفت و قرباني نوسازي و تبديل به آپارتمان شد. در ديگر نقاط تهران هم همين اتفاق افتاد. چه بسا خانه‌هاي ارزشمندي در نقاط جديد شهر از نظر معماري و زيبايي منظر وجود داشت كه به دليل داشتن قواره بزرگ و موقعيت خوب، چوب تخريب خورد و به آپارتمان‌هاي نوساز ولي فاقد مولفه‌هاي هنري و معماري تبديل شد. حالا در آستانه روز تهران، پيروز حناچي كه خود متخصص معماري است با احمدمسجدجامعي همراه شد و از خانه‌هايي بازديد كرد كه با تغيير كاربري حفظ و احيا شده و همچنان معماري خود را حفظ كرده‌اند. براي نمونه شهردار تهران به يكي از كافه‌هاي قديمي پهنه رودكي رفت كه پيش از اين به انبار تبديل شده بود. او در آنجا تاكيد كرد كه در منطقه 6 ، ۱۱ و ۱۲ خانه‌هاي قديمي واجد خصيصه‌هاي ميراثي وجود دارند كه از پتانسيل فرهنگي بالايي برخوردار هستند. اگر بخش خصوصي در اين حوزه سرمايه‌گذاري كند، ما نيز حمايت كنيم به همين دليل در منطقه ۶ و ۱۱ گالري، كافه كتاب، موزه و... كه با سرمايه‌گذاري بخش خصوصي ايجاد شده در حال توسعه است.
حال موضوع از اين قرار است كه طرح تثبيت واحدهاي با ارزش و پهنه رودكي در كميسيون ماده ۵ در حال بررسي است كه غلبه آثار فرهنگي بر مسكوني مورد توجه قرار گرفته است. اين كار حركت خوبي است چراكه اقتصاد مبتني بر فرهنگ همواره مورد توجه است و اين مساله نيز به عنوان يك ابزار مورد توجه قرار گرفته است.
يكي از آفت‌هايي كه به جان شهرسازي در تهران افتاده، بي‌توجهي به معماري منظر و همچنين معماري بناست. آنچه پيش‌تر در معماري خانه‌ها به تعريف و خلق فضاهاي خاص منجر مي‌شد اما اين روزها شاهد آن هستيم كه فضايي مربع يا مستطيل فقط از اين منظر نگريسته مي‌شود كه چگونه در آن ديوارها، اتاق و سرويس بهداشتي را از فضاي عمومي جدا كند بي‌آنكه به تاثير روابط و فعل و انفعالات اجتماعي درون فضا توجه شود. اقدام شهرداري تهران دست‌كم مي‌تواند بناها و خانه‌هايي كه داراي ارزش معماري و هنري هستند را حفظ كند تا شهروندان همچنان فرصت ديدن اين نوع ساخت‌وسازها را داشته باشند.