گزارش‌هاي فائو از فاجعه دورريز مواد غذايي
دورريز غذاي ايرانيان 18 ميليون نفر را سير مي‌كند
جهان در سال، 400 ميليارد دلار مواد غذايي را به هدر مي‌دهد و در اين بين ميزان هدررفت اين محصولات در اقتصاد ايران بسيار بالاتر از نرخ‌هاي جهاني قرار دارد. سازمان خواربار و كشاورزي ملل متحد (فائو) در گزارش جديد خود به بررسي وضعيت مصرف مواد غذايي در نقاط مختلف جهان پرداخته و در اين گزارش از فاجعه‌اي بسيار بزرگ در هدررفت مواد غذايي سخن گفته است. بر اساس اعلام اين سازمان در حالي كه گزارش‌ها نشان مي‌دهد بيش از 800 ميليون نفر در جهان، با مشكلات تغذيه و گرسنگي دست و پنجه نرم مي‌كنند، ساكنان ديگر كشورها در سال بيش از 400 ميليارد دلار مواد غذايي را به هدر مي‌دهند. در حالي كه تنها با انتقال بخشي از هدررفت كشورهايي كه با دسترسي دشوار به غذا رو‌به‌رو هستند، امكان سير كردن بسياري از اين گرسنگان وجود داشت. در حالي كه پژوهش‌هاي انجام شده نشان مي‌دهد، آسيا يكي از اصلي‌ترين قاره‌هايي است كه بيشترين ميزان گرسنه را به خود اختصاص داده، بررسي‌هاي فائو نشان مي‌دهد كه ميزان اسراف در مواد غذايي در آسيا بيش از ساير نقاط جهان است. بر اساس برآوردهاي صورت گرفته، در سال حدود 14 درصد از كل مواد غذايي توليد شده در جهان به هدر مي‌رود كه اين عدد در آسياي ميانه حدود 20 درصد، در امريكا و اروپا حدود 16 درصد و در آفريقا حدود 14 درصد است. ارزيابي‌ها نشان مي‌دهد كه در كشورهاي توسعه يافته مصرف غلط اصلي‌ترين عامل هدررفت مواد غذايي است اما در كشورهاي كمتر توسعه يافته، نبود زيرساخت‌هاي لازم در حفظ و نگهداري مواد غذايي و انتقال آنها به بازار نقشي كليدي در اين آمار دارد. در حالي كه كشورهاي قرار گرفته در خاورميانه عملكرد قابل دفاعي در مصرف مواد غذايي ندارند، وضعيت ايران نيز بسيار نامطلوب است و گزارش‌ها از هدررفت بخش قابل توجهي از مواد غذايي در ايران حكايت مي‌كنند. فائو اعلام كرده كه هدررفت روزانه غذا در ايران به ازاي هر فرد ۱۳۴ كيلو كالري است كه مجموع اين هدررفت در سال حدودا به اندازه 60 درصد از درآمدهاي نفتي كشور ارزش دارد.آنچه وضعيت ايران را نامطلوب‌تر مي‌كند، هدررفت بالاي محصولات كشاورزي است. آمارها نشان مي‌دهد كه نزديك به 30 درصد از كل محصولات كشاورزي توليد شده در ايران پيش از آنكه به وسيله مصرف‌كننده نهايي برسد بنا به دلايل مختلف كنار مي‌رود و اين يعني هدررفت اين محصولات در ايران حدودا دو برابر ميانگين جهاني است.با توجه به قرار گرفتن ايران در يك جغرافياي كم آب، چگونگي مديريت زمين‌هاي كشاورزي و استفاده بهينه از محصولات آنها اهميت زيادي براي محيط زيست كشور دارد اما عددها نشان مي‌دهد كه با تلف شدن 30 درصد محصولات كشاورزي ايراني، سالانه حدودا چهار ميليارد مترمكعب آب نيز به هدر مي‌رود. نبود زيرساخت‌هاي لازم براي انتقال مناسب محصولات به بازارها، نبود امكانات كافي مانند سردخانه‌ها براي حفظ اين محصولات و اشكالات كه در تنظيم بازار و نرخ‌گذاري كالاها وجود دارد، اصلي‌ترين دلايل هدررفت بالاي محصولات كشاورزي در ايران به شمار مي‌روند.گزارش جديد فائو در حالي از ميزان بالاي اسراف در مصرف مواد غذايي حكايت مي‌كند كه در گزارش سال 2016 اين سازمان نيز شرايط ايران مناسب نبود. در آن سال نيز سرانه هدررفت مواد غذايي در ايران 134 كالري در روز بود و با ميزان هدررفت اين مواد در ايران، امكان سير كردن جمعيت يك كشور 15 ميليون نفري وجود داشت. اين عدد در سال 2019، به 18 ميليون نفر رسيده است.در ميزان هدررفت محصولات ايران پيشرفتي نسبي داشته است. به اين ترتيب كه در گزارش سال 2016 اعلام شده بود كه 35 درصد از محصولات كشاورزي در ايران به هدر مي‌رود اما اين عدد در سال جاري به 30 درصد كاهش يافته، هرچند همچنان حدودا يك‌سوم از كل محصولات كشاورزي توليد شده در ايران دور ريخته مي‌شود.