جنايت عليه بشريت
آيا تخريب و آسيبزدن به ميراث فرهنگي، فراتر از «جنايت جنگي» جنايت عليه بشريت است؟ پاسخ اين سوال را ميتوان در عنصر قانوني جنايت عليه بشريت در منشور نورنبرگ (بند ج ماده 6)، اساسنامه ديوان كيفري بينالمللي براي يوگسلاوي سابق (ماده 5)، اساسنامه ديوان كيفري بينالمللي براي رواندا (ماده 3) و اساسنامه ديوان كيفري بينالمللي (ماده 7) جستوجو كرد. منشور تخريب غيرقانوني اموال فرهنگي در سرزمينهاي اشغالي را نه تنها جنايت جنگي، بلكه جنايت عليه بشريت تلقي كرده است. شعبه رسيدگيكننده ديوان كيفري بينالمللي يوگسلاوي سابق جنايت عليه بشريت را نه تنها شامل صدمات بدني و روحي و تخطي از آزادي فردي، بلكه شامل اقداماتي به اموال فرهنگي دانسته است. تخريب ميراث فرهنگي اگر در چارچوب حمله گسترده يا سازمانيافته باشد، به همان روالي كه داعش در سوريه و عراق پيگيري كرد، نه تنها جنايت جنگي، بلكه جنايت عليه بشريت عنوان ميگيرد. پس از تخريبهاي داعش، مديركل يونسكو اين اقدام را حملهاي عمدي و تخريب سازمان يافته عليه ميراث فرهنگي سوريه دانسته و گفته بود كه اين اقدامات در حال رسيدن به سطح بيسابقهاي است، به همين دليل بود كه مقامات سازمان ملل متحد در سپتامبر 2015 همديگر را ملاقات كردند و يان الياسون، معاون دبيركل سازمان ملل متحد پاكسازي فرهنگي سازمان يافته را در سوريه و عراق «جنايت عليه بشريت» خواند و تلاش كرد تا در رابطه با تخريب ميراث فرهنگي و اقدامات ممكن براي مقابله با افزايش افراطگرايي خشونتآميز گامهاي موثري بردارد. شرح كامل حقوقي و قانوني تخريبهاي داعش در سوريه و عراق در مقاله «تخريب ميراث فرهنگي سوريه توسط داعش و راهكارهاي مقابله با آن در حقوق بينالملل» نوشته پوريا عسكري و حميد مسعودي كوشك قابل ملاحظه است اما پس از تهديدهاي لفظي ترامپ اين سوال براي جامعه ميراث فرهنگي جهان همچنان باقي ميماند، اينكه چنين اقدامي تاكنون سابقه نداشت، اينكه تاكنون پنداشته ميشد برنامه تخريب ميراث فرهنگي كشوري در خفا طرحريزي و اجرا ميشود و حتي داعش هم
چنين جنايات فرهنگي را با دهل و سرنا اعلام نميكند، اينكه يونسكو پس از اين بايد درنظر بگيرد، ميراث فرهنگي جهان به لايحهاي جديد براي محافظت نياز دارد و آن حفاظت از تهديدهاي لفظي است.