عجيب‌ترين تورنمنت قاره‌اي را بهتر بشناسيد
از كرونا تا اختلافات سياسي، ليگ بحران‌هاي آسيا
ليگ قهرمانان آسيا يكي از عجيب‌ترين تورنمنت‌هايي است كه در سطح قاره‌اي برگزار مي‌شود و هيچ چيزش شبيه به ديگر تورنمنت‌هاي مشابه نيست. به دليل وسعت زياد اين قاره و دشواري جابه‌جايي تيم‌ها، دو تورنمنت به صورت همزمان ولي با يك اسم برگزار مي‌شود. 4 گروه مسابقات شرق قاره را برگزار مي‌كنند و 4 گروه مسابقات غرب را، چيزي شبيه به كنفرانس غرب و شرق در مسابقات NBA يا اگر نمونه دقيق‌تري بخواهيم مثال بزنيم، چيزي شبيه به NFL (ليگ فوتبال امريكايي). تيم‌هاي دو طرف قاره تا مرحله فينال با هم برخورد نمي‌كنند و در واقع ديدار فينالي كه برگزار مي‌شود، ديدار قهرمان غرب آسيا و قهرمان شرق آسيا محسوب مي‌شود. به دليل تفاوت‌هاي جغرافيايي غرب و شرق قاره هر طرف يك تقويم مختص به خود دارد. ليگ‌هاي غرب قاره همزمان با اروپا آغاز و با آنها پايان مي‌يابند؛ اما ليگ‌هاي شرق قاره و كشورهايي مانند كره، ژاپن و چين در زمستان كاملا تعطيل هستند و از اواخر اسفند آغاز و اوايل مهر ماه به پايان مي‌رسند. به همين خاطر خلاف ليگ ايران و كشورهاي اروپايي كه به عنوان مثال امسال فصل 20-2019 را برگزار مي‌كنند، آنها فصل 2020 را برگزار مي‌كنند. كنفدراسيون فوتبال آسيا هم مسابقات قاره‌اي را با تقويم شرق هماهنگ كرده كه مشكلات بسياري براي غربي‌ها خلق كرده است. دور گروهي و مرحله يك‌هشتم نهايي مسابقات حد فاصل اوايل اسفند تا اواخر خرداد برگزار مي‌شوند. به اين ترتيب مسابقه برگشت مرحله يك‌هشتم نهايي در حالي برگزار مي‌شود كه تيم‌هاي ايراني و اغلب تيم‌هاي عربي حدود يك ماه از پايان ليگ‌هاي‌شان گذشته است. در تابستان مسابقات به مدت 3 ماه تعطيل مي‌شود سپس مرحله يك‌چهارم، نيمه‌نهايي و فينال برگزار مي‌شود. از عجايب اين مسابقات مي‌توان به برگزاري فينال به صورت رفت و برگشت اشاره كرد، اين در حالي است كه تا 4 سال پيش مرحله يك‌هشتم نهايي مسابقات به صورت تك‌بازي برگزار مي‌شد. تقويم عجيب مسابقات ليگ قهرمانان آسيا باعث مي‌شود برخي تيم‌ها با تغيير كامل تركيب راهي مرحله يك‌چهارم نهايي شوند. در حالي كه در اروپا تنها 3 تا 4 تغيير مي‌توان در تركيب تيم‌ها در فاصله بين دور گروهي و حذفي ايجاد كرد در آسيا سقفي وجود ندارد؛ چون مسوولان برگزاري آگاهند كه در غرب آسيا فصل جديد آغاز شده و تيم‌ها ممكن است، تغييرات گسترده‌اي داشته باشند. اين موضوع علي‌الخصوص به ضرر تيم‌هاي ايراني است كه توان نگه داشتن ستاره‌هاي خود را ندارند و در پايان فصل معمولا شاهد جدايي برخي ستارگان اصلي اين تيم‌ها هستيم.
مشكلات برگزاري ليگ قهرمانان آسيا معطوف به تقويم عجيب و غريبش نمي‌شود. شرايط سياسي خاص حاكم بر خاورميانه همچنين بحران‌هايي كه گاهي دامان شرق قاره را هم مي‌گيرد، باعث شده شاهد برگزاري بي‌نظم‌ترين تورنمنت قاره‌اي جهان باشيم. كنفدراسيون فوتبال آسيا به شدت تحت تاثير سياسيون است و بسياري از تصميماتي كه در اين كنفدراسيون گرفته مي‌شود، سياسي است. مساله ميزباني تيم‌هاي ايراني و عربستاني در زمين ثالث يكي از بزرگ‌ترين مناقشه‌هاي ليگ قهرمانان است. شايد اگر به جاي عربستان كشوري مانند ازبكستان درخواست تعليق ميزباني‌هاي ايران را مي‌كرد اين تصميم پذيرفته نمي‌شد اما نفوذ عربستان بر كشورهاي عربي حوزه خليج فارس باعث شده آنها همواره حلقه به گوش اين كشور باشند. البته كه عربستان با اين درخواست عجيب مبني بر لغو ميزباني ايراني‌ها، خود را هم از ميزباني محروم كرد و اين مناقشه در فصل جاري هم برقرار است و مشخص نيست دقيقا تا چه زماني بايد تيم‌هاي دو كشور در زمين بي‌طرف به مصاف هم بروند. البته اين موضوع دامان عربستاني‌هايي كه در تيم‌هاي ديگر بازي مي‌كنند را هم گرفته و اگر قرار باشد، تيم‌شان به تهران يا ديگر شهرهاي ايران بيايد بنا بر قوانين عربستان كه ورود اتباع اين كشور به ايران را ممنوع كرده، نمي‌توانند تيم‌شان را همراهي كنند كه به نوعي دخالت آشكار سياست در ورزش محسوب مي‌شود. سلب ميزباني از تيم‌هاي ايراني و در نهايت قبول اينكه ديدارهاي برگشت دور گروهي بعد از بررسي امنيتي در ايران برگزار شود يكي از مسائلي بود كه مي‌توانست بسيار ساده‌تر حل شود اما بهره‌برداري‌هاي سياسي برخي كشورها AFC را واداشت تا اين موضوع را اينچنين پيچيده كند. ديدار تيم‌هاي عراقي هم به همين ترتيب مورد مناقشه است و بعد از اينكه چندين سال در ايران و ديگر كشورها به ميدان رفتند حالا مي‌توانند در كشور خودشان ميزبان باشند. اما در روزهاي گذشته اعلام شد، ديدار تيم‌هاي استقلال و الشرطه عراق كه ورزشگاه خانگي‌اش در بغداد است، ابتدا قرار بود در كربلا برگزار شود و در نهايت تصميم كنفدراسيون بر اين است كه در اربيل، شهري در اقليم كردستان برگزار شود.
البته مساله سلب ميزباني از كشورهاي مختلف به دلايل سياسي و امنيتي هم پايان مسائل عجيب ليگ قهرمانان آسيا نيست. امسال شاهد شيوع ويروس كرونا در شرق آسيا بوده‌ايم و اين موضوع تبديل به بحراني جهاني و دامن‌گير شده است. ابتدا قرار بود به دليل شيوع اين ويروس در كشور چين 3 ديدار نخست تيم‌هاي چيني در زمين تيم رقيب برگزار شود و براي ديدارهاي برگشت بنا بر شرايط تصميم‌گيري شود. اما روز گذشته كنفدراسيون فوتبال آسيا در بيانيه‌اي رسمي اعلام كرد هر 3 مسابقه ابتدايي تيم‌هاي چيني معلق شده و در زمان مناسب برگزار خواهد شد. هنوز زمان دقيقي براي برگزاري اين مسابقات اعلام نشده اما از آنجا كه پروازهاي ورودي و خروجي به چين در اغلب كشورها به جز مواردي بسيار نادر مثل ايران لغو شده، امكان حضور تيم‌هاي چيني در كشور ثالث هم وجود ندارد. جدا از مساله پرواز در حال حاضر كنفدراسيون فوتبال آسيا نگران اين است كه مبادا بازيكنان و اعضاي كادر همراه تيم‌هاي چيني مبتلا به اين ويروس باشند.