داستان آغاز كرونا

در ادامه نزاع سياسي و رقابت بين امريكا و چين، ترامپ ويروس كرونا را ساخت چين مي‌نامد. ترامپ آن را محصول آزمايشگاه‌هاي چيني و  مايك پمپئو آن را كروناي ووهان نام مي‌نهد. چيني‌ها نيز بيكار ننشسته‌اند. سخنگوي وزارت امورخارجه چين گفته است احتمالا ارتش ايالات متحده امريكا ويروس كرونا را به شهر ووهان آورده است. دو نماينده مجلس دوماي روسيه از جمله ژيرينوسكي راست‌گراي افراطي، انتشار ويروس كرونا را به امريكا نسبت داده‌اند. بدين سان بازار نظريه‌هاي توطئه و نزاع سياسي و جنگ لفظي بين امريكا و چين داغ است. بدون توجه به بازار داغ شايعات بايد به چين و فرهنگ مصرفي مردمان اين كشور نظري افكند.  در دهه 70 ميلادي، چين مواجه با قحطي و كمبود مواد غذايي بود. در اين دهه 36 ميليون نفر چيني بر اثر گرسنگي مردند. حكومت كمونيستي كنترل مواد غذايي را در انحصار خويش داشت و قادر به تامين غذاي 900 ميليون نبود. از سال 1978 حكومت اجازه فعاليت مزارع خصوصي را داد و كشاورزان و دامداران به سمت دامداري گونه‌هاي متنوع حيواني از جمله لاك‌پشت، مار و خفاش پرداختند. اين مساله تا حدي از بحران گرسنگي كاست ولي عدم كنترل بهداشتي خود مساله‌اي بود. مرگ مائو سپس تغيير قانون تجارت حيوانات وحشي موجب استفاده از حيوانات وحشي ديگر براي پرورش يا شكار شد. چيني‌ها از شكار خرس تا گونه‌هاي ديگر حيواني منع قانوني نداشتند و در صورت پرداخت بهاي اندكي براي مجوز امكان تهيه گوشت از حيوانات وحشي را داشتند.

اين بازارهاي مطلوب، مكان مناسبي براي رشد ويروس بودند.  بازار عرضه گوشت در شهرهاي چيني تبديل به بازار متنوع و غيرقابل كنترلي از فروش گوشت خوك، گوسفند، اردك، سگ، گربه و مرغ تا مار، تمساح، خفاش، مورچه‌خوار فلس‌دار، لاك‌پشت، طاووس و تا انواع حشرات شد. در اين بازارها ذبح انواع حيوانات به شيوه‌هاي مختلف و بدون رعايت بهداشت انجام مي‌شود. 20 سال قبل ويروس سارس از چين به 30 كشور ديگر سرايت كرد. گسترش اين ويروس 8000 نفر را آلوده و موجب مرگ 800 نفر شد. منشا ويروس سارس در بازار شهر فوشان در جنوب استان گواندوگ از نوعي گربه وحشي بود. حكومت، بازار فوشان را بست و فروش حيوانات وحشي را ممنوع كرد. ولي اين ممنوعيت ديري نپاييد و چند ماه بعد حكومت نه تنها اجازه فروش گربه وحشي بلكه رشد و تكثير آنها را داد. بازار فروش حيوانات وحشي در چين به سال 2004 بالغ بر 100 ميليارد يوآن بود. ويروس كرونا نيز با توجه به تحقيقات دانشمندان از حيوان به انسان منتقل مي‌شود و از جمله ويروس Covid-19 در بدن خفاش و مورچه‌خوار فلس‌دار يافت مي‌شود. بسياري از ويروس‌هايي كه موجب بيماري انسان مي‌شود از حيوان به انسان منتقل مي‌گردد. مانند ويروس‌هايي كه از خوك و مرغ  يا  ويروس ايدز كه از  شامپانزه به انسان منتقل مي‌شود. احتمالا ويروس ابولا نيز از خفاش به انسان سرايت كرده. يك مطالعه علمي نشان مي‌دهد، چين از سال 1960 ميلادي 11 ويروس را از بين برده ولي در همان سال 39 نوع ويروس جديد به ثبت رسيده است. از سوي ديگر در 30 سال گذشته به دليل ارتباطات گسترده چين با بقيه جهان، مساله ويروس ديگر مشكل داخلي نيست بلكه مساله جهاني است. دانشمندان در سال‌هاي 2016 و 2017 بر خطر گسترش انواع جديد ويروس از چين هشدارهايي داده بودند. در واقع مساله اين است كه چين با رشد سريع اقتصادي و ارتباطات وسيع با تمامي جهاني توجه زيادي به پيشرفت‌هاي فني داشته است ولي در شناسايي، از بين بردن، تهيه واكسن و مقابله با انواع ويروس‌هاي جديد دچار غفلت  جدي بوده است. توجه به قدرت اقتصادي و نظامي و گسترش آن بدون توجه همه ‌جانبه به بهداشت و درمان، نتيجه ديدگاه ناقص از فهم پيشرفت است. هر گونه پيشرفتي بدون توجه به فرهنگ و تمدن جهاني، خطري براي محيط زيست محسوب مي‌شود، رابطه انسان را با طبيعت به خطر مي‌اندازد حتي آن را  تبديل به بحران مي‌كند؛ بحراني كه اكنون كل جهان با آن درگير شده است.