يك بام و دو هواي مخالفان FATF

شايد آن روز كه دولت دوازدهم و دهمين دوره مجلس شوراي اسلامي ميان جار و جنجال‌هاي فراوان، اردوكشي خياباني مخالفان و البته تهديدهاي پيامكي آنان اقدام به تصويب لوايح الحاق دولت جمهوري اسلامي به كنوانسيون‌هاي بين‌المللي مقابله با تامين مالي تروريسم و مقابله با جرايم سازمان‌يافته فراملي كرده و مقدمات خروج ايران از ليست سياه گروه ويژه اقدام مالي را آماده مي‌كردند، تصورش را هم نمي‌كردند بيش از 2 سال بعد، نه‌ تنها اين مهم محقق نشده باشد، بلكه سرنوشت اين لوايح همچنان در هاله‌اي از ابهام باقي‌مانده و ايران همسايه كره‌شمالي در ليست سياه اين گروه شده باشد و البته با تحريم‌هايي افزون بر شديدترين تحريم‌هاي اقتصادي تاريخ جهان اعمالي ازسوي ايالات متحده امريكا دست به گريبان. اينكه چه شد كه لوايح FATF به اين روز افتاد، بحث مفصلي است و البته تكراري ولي شايد آنچه اكنون و پس از دستور بي‌سابقه عالي‌ترين مقام جمهوري اسلامي براي بررسي مجدد اين لوايح در مجمع تشخيص مصلحت نظام مورد اهميت است، نوع نگاه اعضاي مجمع به اين لوايح است. نگاهي كه همچنان از سوي اصولگرايان منفي است ولي حداقل اظهارات احمد توكلي، رييس هيات‌مديره ديده‌بان شفافيت و عدالت سبب شده تا اميدها براي توجه اين قشر به منافع عمومي ايرانيان افزايش پيدا كند.

شرط اعلام موافقت
احمد توكلي روز گذشته و در خلال گفت‌وگوي خود با پايگاه خبري-تحليلي خبرآنلاين به ماجراي لوايح CFT و پالرمو اشاره كرده و همچون ساير اصولگرايان عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام، پيش‌بيني كرده كه اين نهاد اين‌بار هم حاضر به تاييد اين لوايح نشود. پيش از اين موحدي‌كرماني گفته بود كه «مطمئن هستم اگر اين لوايح بار ديگر در مجمع تشخيص مطرح شود با مخالفت اعضاي مجمع روبه‌رو خواهد شد.» حالا احمد توكلي به نوعي به تاييد اين اظهارات پرداخته و گفته است: «مطمئن هستم اگر اين لوايح بار ديگر در مجمع تشخيص مطرح شود با مخالفت اعضاي مجمع روبه‌رو خواهد شد.» استدلال او براي اين مساله، «عدم اعتماد به امريكا» است. توكلي معتقد است كه در شرايط كنوني الحاق ايران به كنوانسيون‌هاي مقابله با تامين مالي تروريسم و مقابله با جرايم سازمان يافته فراملي و خروج ايران از ليست سياه FATF، وضعيت ايران را از امروز هم بدتر مي‌كند حال آنكه برخلاف او، كارشناسان و اهالي فن بارها و بارها تاكيد كرده‌اند كه حضور ايران در ليست سياه اين گروه، بيش از پيش نقل و انتقالات مالي ايران را با مشكل مواجه خواهد كرد.  توكلي اما برخلاف ساير مخالفان، راه را براي تغيير نظر خود نبسته و گفته است: «بنده مخالفم مگر اينكه به من ثابت شود كه اين پيوستن براي كشور فايده دارد. اگر چنين باشد نظرم عوض مي‌شود؛ يعني اگر دلايلي بياورند كه پيوستن به آن براي بهبود وضعيت مردم فايده دارد من نظرم عوض مي‌شود.» او همچنين متذكر شد: «اگر به معيشت مردم كمك كند من به آن راي مي‌دهم، چون وضعيت مردم بسيار بد است و براي رفع مشكلات مردم در كشور طرق معقول طي نمي‌شود. شرايطي كه در داخل ضعيف باشد تاثير تحريم‌ها زياد مي‌شود. اين دولت هم كاري را كه بايد بكند، نمي‌كند. مردم آن‌قدر مضطرب هستند كه ما اگر مجبور باشيم جلوي اين تحريم‌ها را بگيريم، اين كار را انجام مي‌دهيم؛ بنابراين اگر راهي پيدا شود تا وضعيت مردم بهتر شود، من با آن بسيار موافقم.»

دو پرسش از توكلي
توجه چهره‌اي چون احمد توكلي به منافع مردم و رفع تحريم‌ها از طريق لوايح FATF و جلوگيري از تضييع بيشتر حقوق مردم را بايد به فال نيك گرفت و اميدوار بود ساير اعضاي مجمع نيز به اين نتيجه برسند ولي پرسش آن است كه چرا براي آنان اظهارات كارشناسان و مقامات رسمي چون وزير امور خارجه، وزير اقتصاد به همراه رييس‌جمهوري فعلي و رييس مجلس سابق تاكنون حجت به شمار نرفته است؟
 آنان بارها و بارها تصويب اين لوايح را عامل كاهش تحريم‌هاي ايران اعلام و تاكيد كرده‌اند حتي در صورت لغو تمامي تحريم‌هاي اقتصادي امريكا، ليست سياه FATF مانع نقل و انتقالات مالي ايران خواهد شد كمااينكه پس از انعقاد توافق برجام و پيش از خروج يك‌جانبه امريكا از آن نيز، ليست سياه اين گروه نقل و انتقالات مالي ايران با كشورهايي چون چين و روسيه را نيز با مشكل مواجه كرده بود همان‌طور كه امروز هم آنان با استناد به ليست سياه اين گروه از ناتواني خود براي همكاري با ايران مي‌گويند. حسن بهشتي‌پور در همين راستا در يادداشتي كه در پايگاه خبري-تحليلي ديدارنيوز منتشر شد، خطاب به احمد توكلي طرح پرسش كرده است: «آيا ايران بدون پذيرش دو معاهده مهم بين‌المللي يعني پالرمو و CFT مي‌تواند در نظام بانكداري بين‌المللي فعاليتي داشته باشد؟ اعم از آنكه تحريم باشد يا نباشد؟ اجرا نكردن مقررات FATF مبادلات اقتصادي ايران با كشور‌هايي  مثل چين، روسيه، هند، كره‌جنوبي و ژاپن را از نظر انجام مبادلات بانكي با مشكل روبه‌رو مي‌سازد يا خير؟»