حسن محجوب؛ يك عمر فعاليت فرهنگي
محمود فاضلي
حسن محجوب، مديرعامل شركت سهامي انتشار، 11 بهمن ماه در 92 سالگي بر اثر كهولت سن درگذشت. او متولد 5 تير ماه 1307 در تهران و دانش‌آموخته مقطع فوق‌ليسانس رشته فرهنگ و تمدن اسلامي از دانشكده الهيات دانشگاه تهران بود.
تحصيلات محجوب در يك مقطع كوتاه سپري شد، چرا‌كه او نتوانست همچون ديگر همنوعان خود دوران تحصيل خود را به پايان برساند و حتي پس از اتمام تحصيلات ابتدايي با وجود اصرار خانواده، تحصيلاتش را ناتمام گذاشت، اما با علاقه به كار فني وارد يك كارگاه صحافي شد. او خاطره خود را در اين ايام چنين ياد مي‌كند: «روز اول مهر ماه 1320 كه اطفال آن موقع روانه دبستان‌ها و دبيرستان‌ها بودند، به همراه پدرم به يك كارگاه صحافي مراجعه كردم و پدرم مرا به عنوان شاگرد به شخص صحاف معرفي كرد. شخص صحاف هم خيلي استقبال كرد و اينجانب را به عنوان شاگرد پذيرفت. اين شغلي كه من براي خودم انتخاب كرده بودم، خواه ناخواه منجر به اين شد كه با مسائل كتاب كه از قبل هم با آن بيگانه نبودم بيشتر آشنا و علاقه‌مند شوم. اشخاصي كه به اين صحافي مراجعه مي‌كردند، اغلب افراد فاضلي بودند. با وجود اينكه من در سنين طفوليت بودم، شخصيت بزرگ آن بزرگواران به قدري براي من جالب توجه بود كه هنوز خاطره آن زمان را فراموش نكرده‌ام.»
محجوب سپس اين شغل را تغيير داد و در يك كتابفروشي كار خود را ادامه داد. همكاري او در اين كتابفروشي باعث شد تا با شخصيت‌هاي مهم علمي و ادبي آشنا شود كه از آن جمله تقي‌زاده بود. اين آشنايي سرانجام به استخدام او در وزارت فرهنگ منجر شد. پس از آن جهت همكاري با مرحوم عباس زرياب خويي به كتابخانه سنا منتقل شد و با حسن انجام كار به ارتقا رسيد و معاون كتابخانه سناي سابق شد. افرادي همچون سعيد نفيسي، عباس زرياب خويي، سيد‌حسن تقي‌زاده، عبدالحسين زرين‌كوب و كيكاوس جهانداري از جمله همدوره‌اي‌ها و همكاران محجوب بودند.
روزنامه ملانصرالدين از روزنامه‌هاي مورد علاقه محجوب در دوران كودكي بود. اين روزنامه به زبان تركي و در قفقاز به چاپ مي‌رسيد. حسن آن را ورق مي‌زد و از تماشاي كاريكاتورها و عكس‌هايش لذت مي‌برد.
او در سال 1337 و از زمان تاسيس شركت سهامي انتشار با آن همكاري كرد و بعدها ساليان سال مديرعامل اين موسسه انتشاراتي بود. شركت سهامي انتشار از ناشران قديمي است كه طي چند دهه گذشته اقدام به چاپ كتاب‌هاي انقلابي و آموزه‌هاي اسلامي مي‌كرد. چاپ كتاب‌هاي علمي و حقوقي از ديگر شاخه‌هاي فعاليت شركت سهامي انتشار بود. اين بنگاه نشر وسط جمعي از چهره‌هاي اسلامي مبارزه با حكومت پهلوي تاسيس شد.
محجوب ناشر آثار چهره‌هايي همچون «مهندس بازرگان، آيت‌الله مطهري، مهندس يدالله سحابي، آيت‌الله طالقاني، آيت‌الله بهشتي، دكتر شريعتي، دكتر عبدالحسين زرين‌كوب، احمد آرام، اميرمهدي بديع، دكتر محمدمهدي جعفري، سرهنگ جليل بزرگمهر، سرهنگ غلامرضا نجاتي، دكتر ابراهيم يزدي» و تعداد زياد ديگري نويسنده، پژوهشگر و مترجم است كه بالغ بر هزار و 700 عنوان كتاب منتشر كرده است. شركت سهامي انتشار 62 سال قدمت دارد و در دوره‌هايي، جزو بهترين و تاثيرگذارترين موسسات انتشاراتي بود. محجوب در سال 1382 به عنوان خادم برگزيده نشر از طرف وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي برگزيده و در سال 1394 به عنوان پيشكسوت صنعت نشر از او تقدير شد.
در 27 دي ماه 1397 در اقدامي شايسته، مراسم «شب حسن محجوب» به پاس بيش از شش دهه فعاليت و كوشش‌هاي فرهنگي ايشان با همكاري كانون زبان پارسي، شركت سهامي انتشار و مجله بخارا در بنياد موقوفات دكتر محمود افشار قدرداني شد. در اين مراسم دكتر محمد اسلامي، محمدمهدي جعفري، فريدون مجلسي، بهمن زبردست، محمود آموزگار و علي دهباشي سخنراني كرده و هر يك به بخشي از خدمات محجوب اشاره كردند.