واكسن و فساد!
فريدون مجلسي
5 ماه پيش در مهر 1399، هنگامي كه تازه زمزمه واكسن كرونا در جهان آغاز شده بود، ناگهان اعلام شد 500 دوز واكسن آنفلوآنزا به داروخانه مركز بهداشت مجلس تحويل شده است. همزماني آن با شايعات دريافت محموله‌اي از واكسن كرونا اين شائبه را ايجاد كرد كه گويي براي نمايندگان و اطرافيان‌شان تبعيض قائل شده‌اند. موجي از اعتراض برخاست. من نيز در يادداشتي به ياد نماينده‌اي كه در تقسيم ماشين گفته بود من شاسي‌بلند مي‌خواهم، آن را واكسن شاسي بلند ناميدم، زيرا خودم كه با 76 سال سن و سابقه عمل عروق كرونر قلب تصور مي‌كردم در اولويت باشم به خانه بهداشت اعلام شده محله مراجعه كردم و با ديدن تابلوهايي حاكي از اينكه «واكسن نداريم، سوال نفرماييد!» به خانه بازگشتم و نفهميدم ديگر چرا نبايد سوال مي‌فرمودم و در آن يادداشت به واكسن شاسي‌بلند اعتراض كردم. اعتراضات ناشي از شايعات كرونايي موجب شد رييس كميسيون بهداشت و درمان مجلس اعلام كند كه واكسن‌ها را به وزارت بهداشت بازگردانده است.
امروز 3 اسفند 99 خبرگزاري مهر اعلام كرد كه «در حاشيه جلسه علني امروز مجلس، نمايندگان در برابر بيماري آنفلوآنزاي فصلي واكسينه شدند.» هرچند در سوم اسفند واكسن آنفلوآنزا قدري خارج از فصل به نظر مي‌رسد. البته بسياري از نمايندگان كنوني جوان و جودوكار سلحشور به نظر مي‌رسند. اين از آنفلوآنزا.
اما يكي دو روز پيش باز خبرگزاري مهر اعلام كرد «عليرضا وهاب‌زاده مشاور وزير بهداشت طي توييتي نوشت: «سلبريتي محترم اولويت تزريق واكسن كرونا با پرسنل بيمارستان‌ها، بيماران و سالمندان است. لطفا تقاضاي خارج از نوبت نكنيد حتي شما حامي انتخاباتي ۱۴۰۰.» البته در اين پيام مشخص نشده بود كه منظور از سلبريتي‌ها كدام گروه هستند. ورزشكاران و مربيان لواسان‌نشين؟ برج‌سازان و آقازادگان داراي ژن خوب كه مورد مهر هم هستند، يا هنرمندان موسيقي و سينما كه مورد مهر هم نيستند. اين ابهام موجب واكنش تند آنان شد كه مردماني فرهيخته هستند و براي آبرو و حيثيت خود اعتبار قائلند. فرشته طائرپور، رييس انجمن تهيه‌كنندگان و فاطمه معتمدآريا، رييس انجمن صنفي بازيگران، پرويز پرستويي، هانيه توسلي و تعداد بسياري از هنرمندان از خودشان رد اتهام و اعلام كردند كه هرگز خودشان را سزاوار امتياز و تبعيضي نسبت به ملت ايران نمي‌بينند .
البته پزشكان و كادر درمان و حتي رانندگان آمبولانس‌هاي حمل بيماران تا پايان خط يعني كاركنان ترمينال‌هاي متوفيات را مي‌توان مشمول رعايت ويژه شمرد، زيرا اينان هم خودشان در معرض مستقيم آلودگي هستند و شهيدان بسيار داده‌اند و هم خدمات‌شان مورد نياز جامعه و هم آسيب به آنان موجب كاستن خدمات درماني و بهداشتي و وارد شدن لطمات انساني بيشتر به جامعه مي‌باشد. اينكه گروهي به دليل موقعيت اجتماعي و قدرت سياسي براي خودشان حقي تبعيض‌آميز قائل باشند، در واقع قدمي از دور شدن از شفافيت و درگاه ورود به فساد است. فساد از لحظه‌اي آغاز مي‌شود كه خاطي خودش را ذي‌حق بداند. به همين سادگي. جاي تعجب نيست اگر در اخبار روزهاي اخير در 5 بهمن ايرنا آمده بود: «ميگل آنخل ويارويا» رييس ستاد ارتش اسپانيا به دليل دريافت خارج از نوبت واكسن كوويد-۱۹ از سمت خود كناره‌گيري كرد.
در خبري ديگر به گزارش ايرنا به نقل از خبرگزاري اروپاپرس اسپانيا، حاكي از اين بود كه به دنبال افشاي واكسن زدن پيش از موعد «مارتين ويسكارا» رييس‌جمهوري سابق پرو و همسرش و همچنين شماري از مقام‌هاي ارشد اين كشور، «اليزابت استِته وزير امور خارجه پرو نيز با اعتراف به اينكه خود از دريافت‌كنندگان دوز نخست واكسن كرونا بوده است، از سمت خود كناره‌گيري كرد. استِته با صدور بيانيه‌اي ضمن اعلام خبر استعفايش، اين اقدام را «ارتكاب به خطايي جدي» خواند و از دريافت دوز بعدي واكسن انصراف داد.
به گزارش ايرنا «لوئيس سوارز معاون وزير بهداشت پرو نيز ساعاتي پيش از كناره‌گيري وزير امور خارجه اين كشور اعلام كرد كه شخص او و گروه مسوول برنامه كنترل و مهار ويروس كرونا در بازه زماني ماه‌هاي سپتامبر و اكتبر ۲۰۲۰ (شهريور تا آبان‌ماه) و پيش از تاييد استفاده اضطراري واكسن چيني سينوفارم، دوز نخست را دريافت كرده‌اند. پس از استعفاي «پيلار مازِتي» وزير بهداشت پرو، معاون اين وزارتخانه نيز كناره‌گيري كرد. به گزارش تلويزيون دولتي پرو، مازِتي روز جمعه (۲۴ بهمن‌ماه) با انتقاد شديد از دريافت خارج از نوبت واكسن كرونا از سوي رييس‌جمهوري پيشين پرو، پيش از آغاز طرح ملي واكسيناسيون در اين كشور از سمت خود استعفا داد.»
رييس‌جمهور پيشين پرو پيش‌تر به دليل دست داشتن در فساد از كار بركنار شده بود و عجيب نيست اگر چنين شخصي براي خودش اين حق را قائل بوده باشد كه واكسن خارج از نوبت دريافت كند. البته براي اينان ديوار حاشا بلند است و او هم در دفاع از خود گفت، «او همچون هزاران نفر ديگر به عنوان داوطلب در كارآزمايي باليني، واكسن چيني سينو فارم را دريافت كرده است.» در واقع چيزي هم طلبكار شد. پرو كشور فقير جهان سومي است. با اين حال استعفا به عنوان كمترين پوزش در مقابل خطا در اخلاق سياسي مرسوم است.