جمهوري‌خواهان ديگر قادر به مسدود كردن مسير طرح‌هاي اقتصادي دولت از طريق فيلي‌باستر نخواهند بود
گام رو به جلوي دموكرات‌ها براي پيشبرد برنامه‌هاي بايدن
محمدحسين لطف‌الهي
يك مقام ارشد سناي امريكا روز دوشنبه به وقت محلي حكم داد كه دموكرات‌ها مي‌توانند با توجه به وضعيت اضطراري كشور براي دومين‌بار از گزينه تصويب سريع بودجه استفاده كنند. اين حكم حقوقي باعث مي‌شود تا دست اكثريت دموكرات سنا براي اضافه كردن موادي جديد به لايحه بودجه و همچنين تصويب يك بسته اقتصادي ديگر به منظور تامين منابع مالي لازم براي طرح‌هاي اقتصادي دولت بايدن باز باشد.
تصميم اليزابت مك دانو، پارلمانتارين (يك مقام حقوقي غيرانتخابي و فراحزبي در سنا) به دموكرات‌ها اجازه مي‌دهد بار ديگر پرونده بسته احياي اقتصادي 1.9 تريليون دلاري را كه در ماه فوريه به تصويب رسيد باز كرده و ابتكارات و ايده‌هايي جديد را به اين بسته اضافه كنند؛ بدون اينكه نگران اقداماتي نظير فيلي باستر از سوي جمهوري‌خواهان باشند كه ممكن بود باعث به وجود آمدن بن‌بست‌هايي جدي در مسير افزودن ابتكارات جديد به لايحه بودجه شود. بر اين اساس و در شرايطي كه ديگر امكان فيلي‌باستر كردن اين ابتكارات يا بسته اقتصادي جديد وجود ندارد، دموكرات‌هاي سنا ديگر نيازي به دست‌كم
60 راي براي بن‌بست‌شكني نخواهند داشت و با اكثريت عادي 1+50 راي نيز مي‌توانند خواسته‌هاي‌شان را به كرسي بنشانند.
اين حكم حقوقي در شرايطي صادر شد كه رهبران حزب دموكرات در سنا نگران بودند كه چگونه مي‌توانند با اكثريتي عادي ابتكارات و پيشنهادات دولت بايدن براي بهتر شدن بسته احياي اقتصادي را به تصويب برسانند. سي‌ان‌ان گزارش داده كه عمده طرح‌هاي پيشنهادي كاخ سفيد در راستاي افزايش حمايت‌هاي دولتي از اقشار آسيب‌پذير است كه از جمله اهداف آنها مي‌توان به «تلاش براي ايجاد شرايطي عادلانه در اقتصاد»، «فراهم آوردن شرايط مرخصي با حقوق براي كارگران» و «حمايت از كودكان» اشاره كرد. كارشناسان اهميت صدور اجازه قانوني استفاده از گزينه تصويب سريع بودجه را بسيار فراتر از مسائل اقتصادي مي‌دانند. نيويورك تايمز نوشته است دموكرات‌ها با استفاده از اين گزينه -كه مانع استفاده از فيلي‌باستر مي‌شود و قدرت حزب اقليت را در به چالش كشيدن خواست جريان اكثريت تا حد بسيار زيادي تضعيف مي‌كند- مي‌توانند در بسياري از موارد ديگر خواست خود را به جمهوري‌خواهان تحميل كنند و جمهوري‌خواهان نيز ديگر گزينه به بن‌بست رساندن مصوبات تعيين‌كننده و ضروري براي دموكرات‌ها را نخواهند داشت.
دموكرات‌ها پيش‌تر از اين ابزار در تصويب كليات بودجه 1.9 تريليون دلاري احياي اقتصادي استفاده كرده بودند و سناتور چاك شومر، رهبر جريان اكثريت سنا مي‌گويد آنها تمايل دارند در ابتدا از در تفاهم و گفت‌وگو با جمهوري‌خواهان وارد شوند و تنها در صورتي كه اين گفت‌وگوها راه به جايي نبرد، در پي استفاده از گزينه‌هاي ديگر بر خواهند آمد. جاستين گودمن، سخنگوي چاك شومر در اين باره معتقد است كه «حكم حقوقي اخير باعث مي‌شود دموكرات‌ها قدرت مانور بيشتري براي بهبود وضعيت زندگي شهروندان امريكايي داشته باشند.» او در بيانيه‌اي تاكيد كرد كه «يك گام جدي به جلو برداشته شده» و «حالا دموكرات‌ها گزينه‌اي جدي روي ميز دارند كه در صورت لزوم از آن استفاده خواهند كرد.»
اعطاي اين مجوز به دموكرات‌ها البته به معناي بي‌دردسر بودن تصويب ابتكارات اقتصادي دولت نيست. آنها با يك چالش جدي در اين زمينه مواجهند: دموكرات‌هاي محافظه‌كاري كه راي دادن به طرح‌هاي ترقي‌خواهانه اقتصادي را يك نكته منفي انتخاباتي براي خود مي‌بينند و در برابر اين‌گونه طرح‌ها مقاومت مي‌كنند. به عنوان نمونه در جريان تصويب بسته احياي اقتصادي، جو مانچين، سناتور دموكرات ايالت ويرجينيا يكي از كساني بود كه خواسته‌هاي دموكرات‌هاي ميانه‌رو را رهبري مي‌كرد و تلاش او باعث شد كمك هزينه ۴۰۰ دلاري درنظر گرفته شده براي پرداخت هفتگي به بيكاران، به هفته‌اي ۳۰۰ دلار كاهش پيدا كند. خبرنگاراني كه در حال پوشش زنده بحث و گفت‌وگوهاي كنگره بوده‌اند، نوشته‌اند كه پافشاري او بر موارد اينچنيني و تلاش ديگر دموكرات‌ها براي قانع كردن مانچين يكي از اصلي‌ترين دلايلي بود كه باعث شد جلسه سنا به منظور بررسي بسته احياي اقتصادي ۲۷ ساعت طول بكشد و نزديك به ۱۲ ساعت، راي‌گيري ادامه داشته باشد.
سندرز: اين تصميم انعطاف‌پذيري ما را افزايش مي‌دهد
برني سندرز، سناتور مستقل از ايالت ورمونت كه رياست كميته بودجه سنا را هم برعهده دارد در اين باره گفت: «ما طرح‌هاي زيادي داريم كه تصويب آنها براي بهبود زندگي شهروندان امريكايي ضرورت دارد. مجوزي كه از سوي پارلمانتارين به حزب دموكرات اعطا شده تنها بخشي از مشكلات را حل مي‌كند و نياز است كار و تلاش بيشتري براي حل باقي مشكلات صورت گيرد.» او در گفت‌وگو با ام‌اس‌ان‌بي‌سي در اين باره تاكيد كرد: «با حكم حقوقي اخير ما انعطاف‌پذيري بيشتري براي دستيابي به اهداف‌مان داريم و ديگر مجبور نيستيم همه مطالبات‌مان را صرفا در يك بسته واحد بگنجانيم.» پيش‌تر ترقي‌خواهان حزب دموكرات اصرار داشتند كه بايد اعضاي اين حزب در سنا در مسير لغو قوانين فيلي‌باستر گام بردارند تا برخلاف اصول دموكراتيك، حزب اقليت نتواند خواسته‌هاي مشروع اكثريت را به چالش بكشد.
كارشناسان اقتصادي باور دارند كه بسته احياي اقتصادي مدنظر دولت بايدن مي‌تواند نقش مهمي در فقرزدايي در ايالات متحده ايفا كند. براساس ارزيابي محققان دانشگاه كلمبيا، اين بسته اقتصادي مي‌تواند ۱۳ ميليون شهروند امريكايي از جمله ۶ ميليون كودك را از فقر كامل خارج كند. براساس اين تحقيق، در صورتي كه خواسته دموكرات‌ها درخصوص دايمي كردن برخي موارد مندرج در بسته در عمل محقق شود، از نيمي از جمعيت كودكان فقير در امريكا كاسته خواهد شد و اين موفقيتي بزرگ براي يك دولت است. كريستوفر ويمر، مسوول اجرايي اين پروژه تحقيقاتي دانشگاه كلمبيا مي‌گويد: «سال‌هاست كه هيچ دولتي حاضر نشده چنين تعهدات عظيمي را براي كاهش فقر در جامعه بپذيرد.» براساس لايحه تصويب شده در سنا، قرار است به خانوارهاي نيازمند به ازاي هر كودك زير ۵ سال ۳۰۰ دلار به صورت مرتب پرداخت شود. اين مبلغ براي كودكان بين ۶ تا ۱۷ سال حدود ۲۵۰ دلار خواهد بود. همچنين ماليات خانوارهاي داراي فرزند كه درآمدي كم دارند تا حد قابل ملاحظه‌اي كاهش خواهد يافت. از ديگر موارد قابل طرح در اين حوزه، اختصاص دست‌كم ۴۵ ميليارد دلار به خانوارهايي است كه از پرداخت اجاره‌بها ناتوانند و ممكن است خانه خود را از دست بدهند.
جمهوري‌خواهان معتقدند خوشحالي دموكرات‌ها از صدور اين حكم قانوني نشان مي‌دهد آنها تواني براي گفت‌وگو پيرامون اين بسته اقتصادي و اقناع طرف مقابل به كارآمدي آن ندارند و در نتيجه مي‌كوشند به جاي تفاهم دو حزبي، از مسيرهاي ديگري به هدف خود دست پيدا كنند. سوزان كالينز، سناتور جمهوري‌خواه ايالت مين روز گذشته تصريح كرد كه «اصرار دموكرات‌ها براي استفاده از گزينه تصويب سريع به جاي جلب حمايت برخي سناتورهاي جمهوري‌خواه نشان مي‌دهد كه آنها چه مسيري را مي‌خواهند در پيش گيرند.»