اختلافات فرانسه و بريتانيا بر سر ماهيگيري در جزيره جرسي به تنش منجر شد
دردسرهاي بيپايان برگزيت
محمدحسين لطفالهي
تنها يك روز بعد از آنكه وزراي امور خارجه كشورهاي عضو گروه 7 در نشستي مشترك بر ضرورت بازگشت به ديپلماسي و دوريگزيني از يكجانبهگرايي تاكيد كردند به دليل اختلافنظر بر سر ماهيگيري در جزيره جرسي، فرانسه و بريتانيا خود را در موقعيتي يافتند كه يكي كشتيهاي جنگي خود را براي مقابله با ماهيگيران فرانسوي اعزام كرده و ديگري تهديد ميكند براي مقابله با اين موضوع برق جزيره را تامين نخواهد كرد.
اختلاف بر سر حقوق ماهيگيري هر چند در ظاهر ميتواند موضوعي ساده و قابل حل به نظر برسد اما از جمله موارد تاثيرگذاري بود كه باعث شد، اتحاديه اروپا و انگلستان در دستيابي به توافقي به منظور خروج نرم بريتانيا از اتحاديه ناكام بمانند و اكنون به نظر ميرسد ماهها پس از نهايي شدن برگزيت، اختلافات بر سر اين موضوع همچنان ادامه دارد.
صبح روز پنجشنبه انگليس نه يك ناو جنگي كه بلكه دو كشتي نيروي دريايي سلطنتي را عازم جزيره جرسي كرد كه متعلق به بريتانياست و تنها 14 مايل با فرانسه فاصله دارد و همواره اختلافاتي ميان لندن و پاريس بر سر بهرهبرداري از منابع اين جزيره وجود داشته است. براي مقابله با اين اقدام فرانسه نيز دو كشتي نظامي را به بهانه «گشت دريايي» و «مقابله با تهديدات احتمالي» به نزديكي جزيره جرسي اعزام كرد و دو طرف در موقعيتي قرار گرفتند كه گويا آماده تقابل دريايي هستند. سيانان در گزارشي كه صبح جمعه منتشر كرد در اين باره نوشته است:«اگر شما امروز نگاهي به تيترهاي رسانههاي بريتانيايي درخصوص اتفاقات مربوط به جزيره جرسي بيندازيد به خود حق خواهيد داد كه فكر كنيد، انگليس و فرانسه در آستانه جنگ قرار دارند.»
به گزارش روزنامه واشنگتنپست از بهمن ماه گذشته كه انگليس از اتحاديه اروپا خارج شد، دعوا بر سر حق ماهيگيري ميان لندن و پاريس بالا گرفت. اما اختلافات اخير پس از آن تشديد شد كه دولت محلي جرسي هفته پيش طرح جديدي را براي ادامه فعاليت ماهيگيران فرانسوي به اجرا گذاشت كه با واكنش معاون وزير حمل و نقل در امور فرانسه مواجه شد. دولت محلي جرسي در چارچوب توافقنامه برگزيت به ماهيگيران فرانسوي گفته كه براي ادامه فعاليت در اين منطقه بايد ضمن ارايه سوابق گذشته مجوز دريافت كنند. اين اتفاق نيز با واكنش شديد ماهيگيران فرانسوي روبهرو شد. از صبح روز پنجشنبه حدود يكصد كشتي ماهيگيري فرانسوي اطراف جزيره جرسي را محاصره كردند تا درنهايت لندن به فكر اعزام نيروي دريايي خود به اين منطقه بيفتد. جاوش هاولي، رييس بزرگترين كمپاني ماهيگيري در جزيره جرسي در توصيف اين وضعيت ميگويد:«شما وقتي پيش از طلوع آفتاب به دريا نگاه ميكرديد، وضعيت به گونهاي بود كه گويا جزيره به وسيله شرارههاي آتش و قايقهايي كه گلولههاي آتشين شليك ميكنند، محاصره شده است؛ اين واقعا شبيه يك حمله بود.» خشمگيني ماهيگيران فرانسوي از آن رو است كه در پي وقوع برگزيت، توافقهايي كه پيرامون امكان بهرهبرداري مشترك ماهيگيران فرانسه و بريتانيا را از ساحل جزيره جرسي ميداد، باطل شده است. اكنون ماهيگيران فرانسوي براي اخذ مجوز بايد ضمن مجهز شدن به بهروزترين تجهيزات صيد ماهي- كه كمترين آسيب را براي محيطزيست داشته باشد- ثابت كنند كه در گذشته به ماهيگيري در اين منطقه مشغول بودهاند و در غير اين صورت مجوزي به آنها داده نميشود. ناخدايان فرانسوي ميگويند اخذ اين مجوز نيازمند هزينههاي فراوان بوده و گاهي بهرغم پرداخت اين هزينههاي سنگين نيز مجوزي به آنها تعلق نميگيرد. تنشها روز پنجشنبه به حدي افزايش يافته بود كه براساس گزارش بيبيسي امكان تردد كشتيهاي تجاري در سواحل جزيره وجود نداشت. يكي از فيلمهايي كه از اين حادثه منتشر شده، نشان ميدهد برخي صاحبان كشتيهاي فرانسوي خشمگينانه به كشتيهاي تجاري كه عازم جزيره ميشدند يا در حال خروج از جزيره بودند، حمله ميكردند و به گفته برخي شاهدان محلي تداوم اين وضعيت ميتوانست به درگيريهاي بزرگتري منجر شود.
از عصر روز پنجشنبه اما ورق برگشت و دو طرف با مشاهده خطرات احتمالي تداوم وضع موجود درصدد كاهش تنش ميداني برآمدند. سرويس جهاني بيبيسي هم گزارش داد كه يكي از ناوهاي نظامي انگليس پنجشنبه شب و ديگري صبح روز جمعه به سواحل بريتانيا بازگشتهاند و ناوهاي فرانسوي نيز فاصله خود را با جزيره جرسي تا حد قابل قبولي افزايش دادند. با اين حال تقابل سياسي در پاريس و لندن همچنان ادامه داشت. پنجشنبه شب آنيك ژيراردين، وزير درياي فرانسه به انگليس هشدار داد در صورتي كه مانع از ماهيگيري قايقهاي فرانسوي شود، پاريس نيز ديگر برق اين جزيره را تامين نخواهد كرد. دادههاي خبرگزاري فرانسه نشان ميدهد، نزديك به 95درصد برق جزيره جرسي از سوي فرانسه تامين ميشود و در صورتي كه پاريس بخواهد برق اين منطقه را قطع كند، مشكلات زيادي براي ساكنان اين جزيره پديد خواهد آمد. ژيراردين تاكيد كرده «تنها زماني اين كار را انجام خواهيم داد كه مجبور باشيم.» كاخ اليزه نيز در بيانيهاي اعلام كرده اين نوع انتقامگيري «آخرين گزينه» فرانسه خواهد بود.
نشريه ديلي ميل انگليس در اين باره نوشته است كه دولت فرانسه با اين كار اداي روسيه را درميآورد. به نوشته اين نشريه «مسكو معمولا براي تهديد همسايگانش تهديد به قطع منابع انرژي و گاز آنها ميكند. اين رفتاري است كه در قبال كشورهاي سركش انجام ميشود و محاسبهاي جنگطلبانه به حساب ميآيد.»
دُن تامپسون، رييس اداره شيلات جزيره جرسي معتقد است كه فرانسه از روش «تهديد و ارعاب» براي بهرهبرداري بيشتر ماهيگيرانش استفاده ميكند. به گفته او اگر تهديدهاي پاريس واقعي باشد يعني «بيمارستانها بدون برق باقي خواهند ماند، كودكان در بيمارستانها خواهند مرد و اين چيزي نيست كه بتوان آن را ناديده گرفت.»
اتحاديه اروپا نيز در اين ميان از ادعاهاي ماهيگيران فرانسوي حمايت كرده و كميسيون اروپا در بيانيهاي كه شبانه صادر شد، اعلام كرد شرايط قيد شده در مجوزها براي ماهيگيري در آبهاي جزاير مانش، توافق تجاري را كه در شب كريسمس منعقد شده، نقض ميكنند. همين موضوع نيز موجب شده تا رسانههاي انگليسي بيشترين حملات و انتقادات را عليه توافقي داشته باشند كه اواخر ماه دسامبر به امضا رسيده و از سوي لندن تلاش شده تا مفاد آن از نگاه خبرنگاران مخفي بماند.
سيانان درخصوص وضعيت فعلي دولت انگليس نوشته است: برگزيت بوريس جانسون اقدامي عجولانه و داراي نقصهاي فراوان بود كه در بلندمدت به خطر جدي براي اروپا و خود بريتانيا تبديل خواهد شد. براساس گزارش اين شبكه خبري، اختلافات آبي با فرانسه تنها چالش نخستوزير كنوني بريتانيا نخواهد بود و جانسون براي حفظ كشور خود بايد با يك جهنم رو به رو شود. سيانان نوشته است در حال حاضر هر كدام از 4 ملتي كه بريتانيا را تشكيل دادهاند، مسير متفاوتي را در پيش گرفتهاند و مهمتر از همه اسكاتلند در سوداي جدايي از بريتانيا و بازگشت به دامان اتحاديه اروپا قرار دارد. در ايرلند نيز اين نارضايتيها ميتواند به معناي بازگشت خشونت به خيابانها باشد.
شكست حزب كارگر انگليس در انتخابات
نتايج اوليه بزرگترين انتخابات بريتانيا حاكي از آن است كه حزب كارگر به رهبري كاير استارمر با ناكاميهاي فراوان روبهرو شده است. به گزارش سرويس بينالملل خبرگزاري صداوسيما از لندن، نخستين نتايج اين انتخابات كه به علت همزماني برگزاري چندين انتخابات در سراسر اين كشور حدود ۵۰ سال اخير بيمانند توصيف شده است، روز پنجشنبه اين هفته در انگليس، اسكاتلند و ولز برگزار شد و ميليونها نفر راي دادند. در انتخابات پنجشنبه در حوزه انتخابيه هارتلپول(Hartlepool) حزب كارگر كرسي اين حوزه را پس از ۶۲ سال از دست داد و به حزب حاكم محافظهكار واگذار كرد. در نتايجي كه تاكنون اعلام شده است در شماري از شوراهاي شهري نيز حزب كارگر، اكثريت را به حزب حاكم محافظهكار داده است. اين انتخابات نخستين رقابت در دوران رهبري كاير استارمر بود و اكنون او با خشم اعضا و هواداران حزب كارگر روبهروست و شماري از اعضا از ضرورت كنارهگيري او سخن ميگويند. روزنامه گاردين نوشت اكنون رهبر حزب كارگر انگليس و هوادارانش ميگويند، تغييراتي كه از زمان روي كار آمدن استارمر انجام شد به اندازه كافي سريع نبود و نتوانست اين حزب را از سياستهاي رهبر پيشين، جرمي كورين به اندازه لازم دور كند. به نوشته روزنامه گاردين، اين دومينبار در ۴۰ سال اخير است كه يك حزب حاكم در انگليس موفق ميشود يك كرسي را از حزب رقيب به دست آورد. به گزارش گاردين، شمارش و اعلام نتيجه قطعي اين انتخابات 4 روز طول خواهد كشيد.