سرخ‌هاي هاليوود
مرتضي ميرحسيني
هدف‌شان شناسايي و سركوب همه هاليوودي‌هايي بود كه به كمونيسم باور داشتند يا حتي با آن همدلي نشان مي‌دادند. كنگره كميته‌اي را براي انجام اين كار تعيين كرد و اين كميته هم پاييز 1947 در چنين روزي رسما فعال شد. آن زمان بسياري از سياستمداران امريكايي-كه برخي از آنان فقر و تبعيض موجود در ايالات متحده را مي‌ديدند- واقعا باور داشتند كه كمونيسم تهديدشان مي‌كند و اگر كاري براي مهار آن نكنند، تا چند سال آينده با مشكلات بزرگ‌تر و جدي‌تري سروكار خواهند داشت. اما بسياري ديگر هم بودند كه به واقعي يا موهوم بودن تهديد اهميتي نمي‌دادند، اما از فضاي شكل‌گرفته در جنگ سرد به نفع خودشان بهره مي‌بردند. خلاصه اينكه واژه «سرخ» («سرخ‌ها») به واژه‌اي پرتكرار در مباحث سياسي و اجتماعي امريكا تبديل شد. نكته اينجاست كه در خود هاليوود هم عده زيادي-مثل اليا كازان و‌گري كوپر- با كميته تفحص كنگره همراهي كردند و آنان را در تنظيم فهرستي از «سرخ‌ها» ياري دادند. اما گروه ديگري از هاليوودي‌ها مقاومت كردند و به تصميم كنگره معترض شدند. حرف‌شان اين بود كه اين تفحص حتي اگر با تصميم نهادي قانوني مثل كنگره انجام بگيرد - چون قانون اساسي كشور را نقض مي‌كند - از اساس تصميمي غيرقانوني است. مي‌گفتند اين نه تفحصي قانوني كه نوعي تفتيش عقيده و زير پا گذاشتن حريم خصوصي افراد است و بديهي‌ترن حق هر شهروند (متمم اول قانون اساسي) را ناديده مي‌گيرد. مثل گفت‌وگوي بين جان هاوارد لاسون فيلمنامه‌نويس و جان توماس از اعضاي كميته تفحص در يكي از جلسات استماع:
توماس: آيا شما عضو حزب كمونيست هستي يا قبلا در اين حزب عضويت داشتي؟
لاسون: واقعا متاسفم كه بايد اصول اوليه امريكايي بودن را به اين كميته ياد بدهم.
توماس: پرسش اين نيست، پرسش اين نيست. پرسش اين است: آيا تاكنون عضو حزب كمونيست بوده‌ايد؟
لاسون: من به پرسش شما پاسخي را دادم كه هر شهروند امريكايي بايد بدهد.
توماس: پس انكار مي‌كنيد؟
لاسون: اين سوال نقض... نقض كامل حريم خصوصي است.
توماس: پس انكار مي‌كنيد. شما از پاسخ دادم به سوال طفره مي‌رويد. درست است؟
لاسون: من باورم را به شما گفتم و از دلبستگي‌ام به اين جامعه، كه اعضاي آن مي‌دانند من كجا ايستاده‌ام و تاكنون چه نوشته‌ام.
توماس: از جايگاه فاصله بگيريد.
لاسون: من سال‌هاست درباره اصول امريكايي مي‌نويسم.
توماس: از جايگاه فاصله بگيريد.
لاسون: و همچنان به مبارزه براي حقوق مردم ادامه مي‌دهم، چيزي كه شما تلاش داريد نابودش كنيد.
توماس (خطاب به يكي از ماموران): اين مرد را از جايگاه ببريد. كنگره به تفحص يا در واقع اتهام‌زني ادامه داد و آن سال- و نيز در سال‌هاي بعد- با كمك عده‌اي از درون هاليوود، فهرست سياسي از كساني كه اجازه كار نداشتند تنظيم كرد كه گويا 325 نويسنده و بازيگر و فيلمساز- از دوروتي پاركر و آرتور ميلر گرفته تا چارلي چاپلين - را دربر مي‌گرفت. البته موانع براي كارگردان‌ها و بازيگرها سخت‌تر بود، زيرا بيشتر نويسنده‌ها، برخي به نام مستعار و برخي زير نام همكاران نزديك، به كار خودشان ادامه دادند. اين محدوديت‌ها تا اوايل دهه 1960 ادامه داشت و بعد با بي‌اعتباري چهره‌هايي مثل سناتور مك‌كارتي و پايان تاريخ مصرف هياهوها و شعارهاي‌شان، فشارها كم و كمتر شد و دوره افترازني و سركوب به پايان رسيد. جالب اينكه خود همين جان توماس، چندي بعد به جرم فساد مالي به زندان افتاد.