قصه الاغ و فيل

ماجراي الاغي كه نماد دموكرات‌هاي امريكا شد به اواخر دهه 1820 ميلادي برمي‌گردد، به كارزار انتخاباتي اندرو جكسون. آن زمان رقبايش در رسيدن به رياست‌جمهوري، او را كه به زمختي مشهور بود الاغ نر (jackass) خطاب مي‌كردند كه در فارسي آدم بي‌كله و زبان‌نفهم هم معني مي‌شود. راستش بسياري از امريكايي‌ها اندرو جكسون را قهرمان جنگ 1812 مي‌ديدند و دوستش داشتند و از اين‌رو توهين رقباي جكسون همه‌گير نشد و آن لقب به او نچسبيد. اما خودش كه پوست‌كلفت‌تر از اين حرف‌ها بود، از الاغ در تبليغات انتخاباتي‌اش بهره برد و حتي در برخي پوسترهاي خودش از آن استفاده كرد. او انتخابات را هم برد و رييس‌جمهور ايالات متحده امريكا -كه آن زمان فقط 24 ايالت از 50 ايالت كنوني را دربرمي‌گرفت- شد. اندرو جكسون اولين رييس‌جمهور از حزب دموكرات در امريكا بود و از اين‌رو تاريخ اين حزب، كم و بيش با الاغي كه اكنون نماد آن شناخته مي‌شود همزمان است. البته ناگفته نماند كه اين نماد تا دهه 1870 فراگير نبود و چندان به كار نمي‌رفت. تا اينكه توماس نست كارتونيست، با آثارش پيوند بين دموكرات‌ها و نماد الاغ را محكم كرد. هر چند او و بعد هم كساني كه به دنبال او چنين كارتون‌هايي مي‌كشيدند از واژه ديگري (donkey) براي الاغ استفاده مي‌كردند. اما فيلي كه نماد جمهوري‌خواهان است اوايل دهه 1860 متولد شد. حزب جمهوري‌خواه سال 1854 رسما شكل گرفت و تازه 6 سال بعد از آن با پيش انداختن آبراهام لينكلن، دولت را از آن خود كرد. دوران لينكلن، دوران جنگ داخلي در امريكا ميان ايالت‌هاي جنوبي و شمالي بود و رييس‌جمهور جمهوري‌خواه نيز رهبر و فرمانده كل شمالي‌ها محسوب مي‌شد. آن زمان از نماد فيل براي بيان استقامت و ورزيدگي سربازان شمالي استفاده مي‌كردند و لينكلن به نوعي رهبر فيل‌ها يا فيل بزرگ بود. هرچند اين نماد نيز در آن مقطع چندان فراگير نشد و حتي بعد از پايان جنگ داخلي و قتل لينكلن مدتي به حاشيه رفت و اصلا از آن صحبت نمي‌شد. تا اينكه همان توماس نست آلماني‌تبار كه بالاتر به نامش اشاره شد -و امريكايي‌ها او را پدر كارتون‌هاي سياسي مدرن مي‌شناسند- با يكي از كارتون‌هاي مثل هميشه پرطرفدارش، نماد فيل را وارد جدل‌هاي سياسي زمانه كرد. اين كارتون سال 1874 در چنين روزي در نشريه هارپر ويكلي منتشر شد. در آن گروهي از حيوانات را تصوير كرده و روي فيل نوشته بود: «راي قطعي به جمهوري‌خواهان.» آن زمان دموكرات‌ها نگران سه ‌دوره‌اي شدن رياست‌جمهوري يوليسيوس گرانت جمهوري‌خواه (قهرمان جنگ داخلي و ژنرال نزديك به لينكلن) بودند و در نشريات و محافل خودشان، مدام از «وحشت دوره سوم» صحبت مي‌كردند و استفاده از هر شيوه درست و نادرستي را براي بدنام و بي‌اعتبار كردن گرانت مجاز مي‌ديدند (سال پاياني رياست‌جمهوري گرانت و حوادث انتخابات بعدي امريكا، از دوره‌هاي متلاطم تاريخ اين كشور است). توماس نست در اثرش اين نگراني را به شوخي گرفته بود. او بعدتر هم چند كارتون ديگر درباره فيل جمهوري‌خواه كشيد و منتشر كرد و كارتونيست‌هاي ديگر نيز از همين حيوان براي بيان حرف‌هايي كه به حزب جمهوري‌خواه ارتباط پيدا مي‌كرد، استفاده كردند. به اين ترتيب، فيل نماد مشهور جمهوري‌خواهان شد.