سركوب آزادي رسانه‌ها
توسط اسراييل
كوروش احمدي
چهارشنبه گذشته خانم شيرين ابوعاقله خبرنگار الجزيره در حالي كه مشغول انجام وظايف خبرنگاري‌اش در جريان حمله اسراييل به يك اردوگاه پناهندگان در شهر جنين بود، به قتل رسيد. شبكه الجزيره، وزارت بهداشت فلسطين و روزنامه‌نگاراني كه در صحنه بودند، گفته‌اند گلوله‌هاي جنگي كه توسط نيروهاي اسراييل شليك مي‌شد، عامل قتل شيرين بود. فيلم‌هاي موجود به وضوح نشان مي‌دهند كه خانم ابوعاقله كلاه ايمني بر سر و جليقه مخصوص خبرنگاران بر تن داشته كه مشخص‌كننده حرفه او بوده است. همچنين روزنامه‌نگارهاي ديگري كه در زمان واقعه همراه خانم ابوعاقله بوده‌اند، شهادت داده‌اند كه تك‌تيراندازهاي اسراييلي عامدا او را هدف قرار دادند و سپس بي‌هدف تيراندازي كردند تا مانع كمك‌رساني به او و همكار زخمي‌اش شوند. كليپ‌هايي كه از اين واقعه منتشر شده، كاملا گوياي قصد قبلي عاملان قتل است.
شبكه الجزيره طي بيانيه‌اي اين واقعه را يك قتل عامدانه كه به نحوي بارز ناقض حقوق و هنجارهاي بين‌المللي است، توصيف كرده و به نقل از السمودي، تهيه‌كننده الجزيره كه در اين واقعه زخمي شده، گفته است كه «ما دفعتا هدف تيراندازي قرار گرفتيم، بدون اينكه از ما بخواهند فيلمبرداري را متوقف كنيم يا محل را ترك كنيم.» الجزيره نيروهاي اشغالگر و دولت اسراييل را مسوول اين قتل دانسته و از جامعه بين‌الملل خواسته كه آن را محكوم كند و خواستار «پاسخگويي نيروهاي اسراييلي به خاطر هدف‌گيري عمدي و قتل شيرين شود.» سخنگوي وزارت خارجه امريكا واقعه را غمبار خوانده و قتل را قويا محكوم كرده و خواستار تحقيقات فوري و كامل و پاسخگويي عاملان شده است. اتحاديه اروپا نيز با انتشار بيانيه‌اي مواضع مشابهي اتخاذ كرده است. همزمان مقامات عاليرتبه سيستم ملل متحد، از جمله مديركل يونسكو، دبيركل سازمان ملل، هماهنگ‌كننده ويژه سازمان ملل براي مذاكره صلح در خاورميانه و هماهنگ‌كننده امور انسان‌دوستانه در اراضي اشغالي و نيز شوراي حقوق بشر نيز قتل را محكوم و خواستار تحقيقات فوري و مجازات عاملان شده‌اند.
در اين رابطه، وزير خارجه نخست‌وزير رژيم اسراييل از مقامات فلسطيني براي انجام تحقيقاتي مشترك دعوت كردند و همزمان مدعي شدند كه مقامات فلسطيني اين پيشنهاد را رد كرده‌اند. اين در حالي است كه مقامات فلسطيني گفتند كه هيچ تماسي از سوي اسراييل براي انجام تحقيقات مشترك با آنها گرفته نشده است. از طرفي، نخست‌وزير و وزارت دفاع رژيم اسراييل از «احتمال» كشته شدن ابوعاقله توسط معترضان فلسطيني سخن گفته‌اند. در حالي كه همه شواهد حاكي از بي‌پايه بودن اين ادعا است، چراكه اولا برخلاف ادعاي مقامات نظامي اسراييل، خبرنگاران حاضر در صحنه گفته‌اند كه در زمان واقعه هيچ‌گونه مقاومت مسلحانه‌اي از سوي فلسطيني‌ها در جريان نبوده است. ثانيا رييس ستاد ارتش اسراييل طي بيانيه‌اي گفته است كه دليل اين واقعه هنوز مشخص نشده و ثالثا هيچ اسراييلي در اين واقعه هدف گلوله قرار نگرفته است. همچنين يك گروه حقوق بشري اسراييلي نيز ادعاي مقامات رژيم و فيلم منتشره از سوي آنها را رد كرده و گفته است كه براي اين گروه مسلم شده كه شليك گلوله توسط فلسطيني‌ها كه در فيلم ديده مي‌شود، امكان ندارد كه عامل قتل ابوعاقله بوده باشد. وزارت خارجه اسراييل در پاسخ گفته است كه منظور اين نبوده كه قتل بر اثر تيراندازي نشان داده شده در فيلم انجام شده است.
رييس حكومت خودگردان فلسطين در مراسم تشييع خانم ابوعاقله گفت كه پيشنهاد اسراييل براي تحقيقات مشترك را رد مي‌كند؛ چراكه به رژيم اسراييل اعتماد ندارد. وي افزود، براي مجازات عاملان و آمران فورا و مستقيما به ديوان كيفري بين‌المللي مراجعه خواهند كرد. ديوان و رژيم اسراييل هنوز واكنشي در اين مورد نشان نداده‌اند، اما اسراييل عضو اساسنامه رم نيست و در گذشته حاضر به همكاري با ديوان در مورد جنايت‌هايش در فلسطين نشده است. اگرچه در اين حالت ارجاع يك پرونده به ديوان تنها از طريق شوراي امنيت ممكن است، اما دادستاني ديوان مي‌تواند تحقيقات مقدماتي را انجام دهد. نسل‌كشي، جنايت عليه بشريت، جنايت تجاوز و جنايات جنگي در زمره جناياتي است كه ديوان عهده‌دار رسيدگي به آنها است. قتل خانم ابوعاقله مي‌تواند در زمره جنايات جنگي دسته‌بندي شود.
خانم ابوعاقله يك گزارشگر نام‌آشنا، با تجربه و محبوب و يك چهره شناخته شده براي ميليون‌ها بيننده تلويزيون در منطقه بود. نسلي از فسلطيني‌ها با چهره او و گزارش‌هاي عيني و مستند او در مورد تحولات مساله فلسطين آشنا بودند. انجام اين قتل توسط اسراييل تازگي ندارد. ارعاب خبرنگاران و هدف قرار دادن آنها هميشه جزيي از سياست اشغال توسط رژيم اسراييل بوده است. سازمان گزارشگران بدون مرز ممانعت و خشونت سيستماتيك عليه روزنامه‌نگاران فلسطيني و دشواري دسترسي روزنامه‌نگاران به مناطق فلسطيني را مستند كرده است. مطابق برآورد اين سازمان از 2018 تاكنون خبرنگاران در 140 مورد هدف خشونت و نقض حقوق از جانب ماموران اسراييلي قرار گرفته‌اند. بي‌شك، مادام كه اشغال يك سرزمين ادامه دارد، نيروي اشغالگر در مواجهه با مقاومت مردم تحت اشغال چاره‌اي جز توسل به سركوب و ترور، به ويژه سركوب آزادي رسانه‌ها براي امكان انجام جنايات در خفا ندارد.