گراني تعرفههاي مشاوره، بسياري از زوجين را منصرف ميكند
هشدار نسبت به «فرسودگي رواني» مردان ايراني به دليل ناتواني در تامين معيشت
گروه اجتماعي| روانشناس و استاد ممتاز دانشگاه تهران نسبت به «فرسودگي رواني» در مردان هشدار داد و گفت: كارگزاران بايد نسبت به سلامت، بهداشت و آرامش روان مردان و نشاط معنوي آنها دقت داشته باشند، چراكه افسردگيها و فرسودگيهاي رواني ميتواند مقدمهاي براي خودكشي شوند. غلامعلي افروز در گفتوگو با ايسنا، «امنيت رواني» را بالاترين امنيت براي افراد دانست و گفت: «امنيت رواني بدون حمايتهاي معيشتي، شغلي، اقتصادي و اجتماعي مقدور نميشود. بسياري از آقايان در حال حاضر دچار اضطراب شديد و افسردگي قابل توجه شدهاند، برخي مردان به دليل احساس ناتواني در حسن تامين معيشت خانواده فرسودگي رواني پيدا كردهاند و نسبت به تامين معيشت خانواده خود نگران هستند. مردان خانواده در حالي سنگربانان خانواده محسوب ميشوند كه با نگرانيهاي ياد شده بعضا احساس اقتدار لازم براي اين سنگرباني را از دست دادهاند.احساس «فرسودگي رواني» بسيار سنگينتر از احساس «افسردگي» است و در «فرسودگي رواني» ميتوان گفت شخصيت افراد ميسوزد. فشارهاي رواني، اقتصادي، اجتماعي، عاطفي و معيشتي ميتواند تعارضات رواني براي مردان ايجاد و فرسودگي رواني آنها را چندبرابر كند.» افروز درباره نشانههاي فرسودگي رواني گفت: «احساس شرمندگي از ناتواني در تامين معيشت خانواده، از دست دادن تمركز، نگراني نسبت به آينده شغلي و خانوادگي و معيشتي، داشتن تعارضات و دوگانگيهاي رواني، اضطراب و افسردگي همگي منجر به ايجاد فرسودگي رواني ميشود آن هم در حالي كه مردان بايد مراقب آرامش و امنيت همسر و فرزندان خود باشند. تامين امنيت رواني و معيشت خانواده فراتر از تامين خوراك براي اعضاي خانواده است، بلكه معيشت شامل تامين حسن و آرامش در زندگي نيز ميشود. با اين حال بسياري از آقايان مراجعهكننده به روانشناسان ميگويند وقتي به دهه سوم ماه ميرسند با مشكلات خواب مواجه ميشوند. برخي مردان دوشغله ميگويند نگران اين هستيم كه نتوانيم مخارج جاري زندگي را تامين كنيم كه اين امر فشار مضاعفي بر مردان وارد ميكند. مجموعه اين فشارها براي مردان نا امني رواني ايجاد كرده است.»
افروز با تاكيد بر اينكه وظيفه تامين احساس امنيت رواني و معيشت مطلوب خانوادهها برعهده كارگزاران جامعه است، يادآور شد: «امنيت رواني و معيشت مطلوب خانوادهها شامل تامين تمام نيازهاي معقول زندگي است. مردان مكلفند آرامش خانواده را حفظ كنند اما مردي ميتواند اين آرامش را تقويت كرده و سنگربان خانواده باشد كه خود آرامش داشته باشد. سنگرباني كه كلافگي فكري پيدا كرده و دلمرده، مضطرب و نگران است، نميتواند باغ زندگي را نگه دارد. امروزه مردان بيش از هر زمان ديگري نياز به حمايت، آرامش و نشاط معنوي دارند. مهمترين ركن هر خانواده مادر است، اما اين پدر است كه بايد به مادر آرامش دهد . اگر مردان و پدران نشاط نداشته باشند فرزندان و زنان نيز نشاط نخواهند داشت. نشاط و رشد فرزندان بستگي به نشاط پدر و مادر دارد و اگر پدر دلمرده و فرسوده شود قطعا مادر نيز دلمرده شده و فرزندان احساس كسالت و خانه گريزي پيدا ميكنند. حتي ممكن است در اين شرايط فرزندان به اشتباه براي سرگرمي خود به فضاي مجازي پناه برده و از والدين دوري كنند.» به دنبال هشدار اين روانشناس، يك فعال حوزه خانواده و جمعيت هم با تاكيد بر لزوم تحت پوشش بيمه قرار گرفتن خدمات روانشناسي و مشاوره گفت: «درحالي ارايه خدمات انواع بيمهها براي بيماريهاي مختلف جسمي در حال اجراست و گاه تا صددرصد هزينههاي مشاورههاي پزشكي، بررسيهاي تشخيصي و درماني بيماران از طريق بيمهها پرداخت ميشود كه متاسفانه بيمه مسائل روانشناختي درون خانواده و فردي كه ميتواند منجر به بيماريهاي روحي و رواني و تربيتي فراواني شود و هزينههاي بسيار سنگينتر و غيرقابل جبراني را به كشور تحميل كند، مغفول مانده است.»
شهيده جهانيان در گفتوگو با ايسنا، با اشاره به تحت پوشش بيمه نبودن خدمات روانشناسي و مشاوره به ويژه براي زوجين جوان گفت: «ممكن است دختر و پسر در ابتداي ازدواج در راستاي استحكام خانواده و درك متقابل نياز به استفاده از خدمات روانشناسي و مشاوره را حس كنند، اما به دليل هزينههاي بالاي اين خدمات از مراجعه به روانشناس پشيمان ميشوند. يكي از راههاي صيانت از نهاد خانواده اين است كه خدمات روانشناسي و مشاوره را تحت پوشش بيمه قرار دهيم، چراكه خلأ جدي آن به لحاظ تاثيرات گسترده در محيط خانواده و اجتماع و روند رشد جمعيت خانواده به خوبي در كشور احساس ميشود. در بسياري از موارد با يك يا دو جلسه مراجعه، مشكلات قابل شناسايي و برطرف شدن نيست. زوجين جوان به خصوص در پنج سال نخست زندگي مشترك، ممكن است نياز فراواني به كسب مهارتهاي زندگي و آموزشهاي لازم براي رفع مشكلات خود داشته باشند، بهرهگيري از مشاوران آگاه و كارآمد و به كارگيري توصيههاي آنان ميتواند در رابطه با پيشگيري از اختلافات زناشويي، مديريت صحيح تعارضات زندگي مشترك و در نتيجه كاهش آمار طلاق بسيار موثر باشد.با توجه به اينكه آمارها نشان ميدهند حدود ۵۰درصد طلاقها در پنج سال اول زندگي ثبت شدهاند، به علت هزينههاي سنگين مشاوره كه هر خانوادهاي قادر به پرداخت آن نيست، زوجها از همان ابتدا از ادامه مسير مشاوره باز ميمانند و وقتي كه مشكلات بين زن و شوهر شدت و عمق بيشتري پيدا كرد، ممكن است درمانهاي بعدي نتواند مانع تداوم سردي روابط زناشويي و حتي جدايي بين آنها شود. براي جلوگيري از ازدواجهاي نادرست كه ميتواند در آينده نهاد خانواده را متزلزل كرده و بعضا زوجين را به سمت طلاق سوق دهد، ضروري است كه هرچه سريعتر دولت پوشش بيمهاي خدمات روانشناسي و مشاوره را براي خانوادهها فعال كند.»
چندي قبل رييس قوه قضاييه با اشاره بر اصل سازش و رفع اختلاف گفت: «دعاوي خانوادگي چون طلاق، نفقه، حضانت و... يكي از محورهاي پرتعداد تشكيل پرونده قضايي است كه باتوجه به ظرفيت كنوني قوه قضاييه امكان بررسي سريع آنها وجود ندارد.»