محمد اسلامي، رييس سازمان انرژي اتمي در پاسخ به خبرسازي آسوشيتدپرس
هر فعاليت جديد هسته‌اي به اطلاع آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مي‌رسد
گروه ديپلماسي | فضاسازي همچنان حرف نخست را در رابطه غرب با فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران مي‌زند. در حالي كه مذاكرات براي احياي برجام در پشت پرده به تبادل پيام‌هاي گاه به گاه محدود شده و ظاهرا همه چه در داخل و چه در خارج از كشور با عادت كردن به تحريم، خبر چنداني درباره تبعات آن منتشر نمي‌كنند فضاي رسانه‌اي كاملا در اختيار گزارش‌هاي متعدد درباره توسعه برنامه هسته‌اي ايران قرار گرفته است. گزارش‌هايي كه مبناي همگي آنها درز اطلاعات درباره چند و چون برنامه هسته‌اي ايران از محل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي است. در چنين فضايي يك روز شاهد خبررساني يا خبرسازي درباره فاصله ايران تا بمب اتم و روز ديگر طرح ادعاي غني‌سازي بيش از 80 درصد در ايران هستيم. در تازه‌ترين اين موارد، خبرگزاري آسوشيتدپرس روز دوشنبه اول خرداد با انتشار يك گزارش ادعا كرد كه تصاوير ماهواره‌اي شركت «پلانت لبز» نشان مي‌دهند كه جمهوري اسلامي ايران در حال حفر تونل در كوه نزديك به سايت هسته‌اي نطنز در مركز ايران بوده است. تپه‌هاي حفاري در اين سايت نشان مي‌دهد كه بنا به گفته كارشناسان و تحليل آسوشيتدپرس، اين مركز مي‌تواند بين ۸۰ متر (۲۶۰ فوت) تا ۱۰۰ متر (۳۲۸ فوت) زير زمين باشد. اين خبرگزاري در ادامه به نقل از كارشناسان ادعا مي‌كند كه ابعاد پروژه ساخت‌وساز نشان مي‌دهد كه جمهوري اسلامي احتمالا مي‌تواند از تاسيسات زيرزميني، نه تنها براي ساخت سانتريفيوژها، بلكه براي غني‌سازي اورانيوم نيز استفاده كند. اين گزارش مي‌افزايد تاسيسات در دست احداث در ۲۲۵ كيلومتري جنوب تهران، از هم‌اكنون با سامانه پدافند هوايي حفاظت مي‌شود. انتشار اين گزارش همانطور كه پيش‌بيني مي‌شد مجموعه‌اي از واكنش‌ها به خصوص از جانب مقام‌هاي اسراييلي را به دنبال داشت. به عنوان نمونه، تساخي هانِگبي، مشاور امنيت ملي اسراييل روز سه‌شنبه دوم خرداد (۲۳ مه) در يك كنفرانس بين‌المللي امنيتي ادعا كرد كه از اين گزارش تعجب نكرده و البته ايران امكانات زيرزميني ديگري نيز دارد. اين مقام اسراييلي همزمان كه اذعان داشت كه اين مكان هرگونه حمله نظامي احتمالي به تاسيسات را پيچيده مي‌كند، گفت هنوز راه‌حل‌هايي براي اين چالش وجود دارد. ژنرال هرتسي هالِوي، رييس ستاد ارتش رژيم اسراييل نيز در همان كنفرانس گفت كه اسراييل از نزديك برنامه هسته‌اي جمهوري اسلامي را زير نظر دارد و بار ديگر تاكيد كرد كه ارتش اسراييل «آماده اقدام» است. هالِوي گفت: «بدون اينكه بخواهيم به جزييات بپردازيم، تحولات منفي در افق برنامه هسته‌اي ايران وجود دارد كه مي‌تواند منجر به اقدام عليه آن شود.»
ساخت سالن جديد در دل كوه جديد نيست
اين خبرسازي به پرسشي از محمد اسلامي رييس سازمان انرژي اتمي نيز تبديل شد. خبرگزاري ايسنا در اين باره مي‌نويسد: در پي انتشار اخباري مبني بر ساخت تاسيسات غني‌سازي در كوه‌هاي نطنز، محمد اسلامي رييس سازمان انرژي اتمي جمهوري اسلامي اين موضوع را تكذيب و تاكيد كرد كه فعاليت‌هاي هسته‌اي جمهوري اسلامي «مطابق با موازين آژانس بين‌المللي انرژي اتمي» است و «هر فعاليت جديد به اطلاع اين نهاد مي‌رسد». رييس سازمان انرژي اتمي در پاسخ به پرسش خبرنگاري كه مشخصا درباره خبر ساخت تاسيسات زيرزميني در نطنز سوال كرد، اين اخبار را «اراجيف» اسراييل به منظور «جوسازي» دانست و گفت: «هر زمان شرايط آنان در منطقه و در محيط خودشان تنگ و سخت مي‌شود، اين عمليات رواني و ادعاها را تشديد مي‌كنند.»به گزارش «اعتماد»، اشاره محمد اسلامي به اينكه هر فعاليت جديد در برنامه هسته‌اي ايران به اطلاع آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مي‌رسد گوياي نكته مهمي است. خبرگزاري آسوشيتدپرس درباره ساخت تونل‌هاي جديد در تاسيسات هسته‌اي نطنز به نكته‌اي اشاره كرده كه براي اهل فن جديد نيست. به عنوان نمونه، علي‌اكبر صالحي شامگاه 22 فروردين 1400 همزمان با روز ملي انرژي هسته‌اي با حضور در برنامه نگاه يك سيما در اين باره گفته بود: «دشمن به سالن‌هاي ما (در جريان خرابكاري‌هاي صورت‌گرفته در تاسيسات نطنز) آسيب رساند و پس از آن، سالن جبران‌كننده آن سالن را به‌طور موقت برپا كرديم و نزديك نطنز در حال كار هستيم و سالن‌هاي حساس خود را به دل كوه مي‌بريم. امروز ما طراح سانتريفيوژ هستيم و دو تا سه هزار سند فني براي هر سانتريفيوژ داريم و مشكلي براي غني‌سازي نداريم.»
علي‌اكبر صالحي در ادامه اين اظهارات يادآور شده بود كه بخش قابل توجهي از سالن مدرن مونتاز سانتريفيوژ كه در انفجار تير ۹۹ از بين رفت، راه‌اندازي شده و در دل كوه هم «سالن‌هاي بسيار پيشرفته» به بهره‌برداري رسيده‌اند.
به گزارش «اعتماد»، نگاهي به اين سابقه نشان مي‌دهد كه سازمان انرژي اتمي ساخت اين تونل‌ها يا سالن‌هاي بسيار پيشرفته را در پاسخ به خرابكاري تابستان 1399 كه بسياري اسراييل را مسوول آن مي‌دانند از مدت‌ها قبل آغاز و آن را به اطلاع آژانس بين‌المللي انرژي اتمي هم رسانده بود. نكته انحرافي در خبر خبرگزاري آسوشيتدپرس ادعاي استفاده از اين سالن‌ها يا به اصطلاح تونل‌ها براي غني‌سازي است كه صحت ندارد و برنامه جمهوري اسلامي ايران استفاده از اين سالن‌ها براي توليد قطعات و سانتريفيوژ است و نه غني‌سازي.