بيست و نهمين اجلاس سه روزه روساي آموزش و پرورش سراسر كشور از روز دوشنبه 26 تيرماه، در سالن همايش‌هاي رازي واقع در بزرگراه همت جنب برج ميلاد آغاز شد. مركز همايش‌هاي رازي يك سالن اصلي با گنجايش 1060 نفر است و چندين سالن فرعي دارد. سال پيش همايش سالانه روساي آموزش و پرورش در مركز همايش‌هاي بين‌المللي كنفرانس سران برگزار شد. همان زمان در رسانه‌ها اين پرسش مطرح شد كه چرا وزارتخانه فقيري مانند آموزش و پرورش، مبلغ كلاني خرج برگزاري يك همايش تشريفاتي مي‌كند؟ به نظر مي‌رسد با توجه به افزايش قيمت‌ها، هزينه برگزاري همايش امسال، كمتر از سال پيش نباشد.
وزير آموزش و پرورش گويي در پاسخ به منتقداني كه اين گونه ريخت و پاش‌ها را غيرضروري مي‌دانند، گفت: «آموزش و پرورش سالني مناسب براي برگزاري اجلاس روساي اين وزارتخانه ندارد، اما در حال ساخت سالني مناسب در اردوگاه باهنر هستيم تا آموزش و پرورش بتواند اجلاس‌هاي خود را در آنجا برگزار كند.» بحث هزينه‌ها، به اين دليل برجسته مي‌شود كه عمده وقت اين گونه همايش‌ها صرف سخنراني‌هاي تشريفاتي مقامات رسمي مي‌شود و معمولا دستاوردي براي آموزش و پرورش ندارد.
وزير آموزش و پرورش در سخنان خود، امسال را مهم‌ترين سال در تحول بنيادين آموزش و پرورش ناميد. سالي كه قرار است نظام آموزشي 6-3-3 اجرا شود. هر چند وزير از طراحي 290 اقدام ملي براي زيرساخت‌هاي تحول بنيادين سخن گفت. اقدامات مهم و شناخته شده وزير در اين 30 ماه حضور در آموزش و پرورش، طرح تعطيلي پنجشنبه مدارس، تغيير ساختار آموزشي يا 6-3-3 و طرح شناي دانش‌آموزان، تغيير كتاب‌هاي درسي بعضي پايه‌هاي تحصيلي و هوشمندسازي برخي مدارس و تصويب سندملي آموزش و پرورش است كه مي‌توان بيش از 10 اقدام ملي در آموزش و پرورش را فهرست كرد. اما براي رفع اين ابهام لازم است كه دفتر وزير يا روابط عمومي فهرست اين 290 اقدام ملي را منتشر كند.
بيمه طلايي معلمان كه تا چند ماه پيش به عنوان مهم‌ترين طرح رفاهي وزارتخانه معرفي مي‌شد، مدتي است كه از تبليغات رسمي وزارتخانه حذف شده است. بيمه طلايي فرهنگيان بازنشسته هم بعد از چند بار ثبت‌نام از بازنشستگان به صورت آنلاين و حضوري، در فروردين ماه امسال به دليل اختلاف بين سازمان بازنشستگي و آموزش و پرورش و شركت بيمه ايران كاملا به محاق رفت.
وزير آموزش و پرورش در مراسم افتتاحيه با بيان اينكه درباره مسائل مالي صحبت نمي‌كند، گفت: «بايد زندگي معلم با حقوق، اداره شود نه با اضافه‌كارهايش. سخن وزير كاملا صحيح است، اما وزير توضيح نداد كه يك معلم چگونه مي‌تواند هزينه‌هاي زندگي خود و خانواده‌اش را با حقوق‌هاي 600 تا 800 هزار توماني، پوشش دهد؟ در محافل داخلي وزارت گفته مي‌شود كه وزير ترجيح مي‌دهد بحث رفاهيات معلمان را با چراغ خاموش پيش ببرد، چرا كه ممكن است اطلاع‌رساني در مورد افزايش رفاه معلمان، اعتراض كاركنان ساير وزارتخانه‌ها را برانگيزد! با وجود اين‌گونه تبليغات آشكار و پنهان، در فيش‌هاي حقوقي معلمان، نشاني از رفاه ديده نمي‌شود و كمك‌هاي غيرنقدي هم مدت‌هاست كه قطع شده است.
وزير آموزش و پرورش در حاشيه همايش از افزايش 15 درصدي حقوق فرهنگيان در سال جاري خبرداد. اين افزايش كه براي همه كاركنان دولت يكسان است، هنوز در احكام حقوقي اعمال نشده است و البته تناسبي با نرخ تورم ندارد. بانك مركزي ميزان تورم رسمي در سال گذشته را بيش از 20 درصد اعلام كرده است و ميزان تورم در چهار ماه اول سال 91 نيز بسيار فراتر از 20 درصد است. همه محاسبات حاكي از آن است كه قدرت خريد معلمان سال به سال كاهش يافته و سفره معلمان كوچك‌تر مي‌شود.
مهم‌ترين دغدغه كنوني وزير، اجراي طرح 6- 3-3 است. در حالي كه هنوز مرحله اول اين طرح اجرا نشده است، وزير آموزش و پرورش از اجراي مرحله دوم طرح خبر داد و گفت: «در مرحله دوم كه «3ـ3ـ3ـ3» است، دوره ابتدايي به دو سه سال تقسيم مي‌شود كه اول تا سوم ابتدايي با چهارم تا ششم ابتدايي از هم جدا مي‌شوند كه هنوز شرايط براي اجراي بخش دوم آماده نشده است، اما برخي مدارس كار را شروع كردند.»
وزير فاش كرد كه در سال‌هاي گذشته نوبت صبح مدارس و بهترين ساختمان‌هاي آموزش و پرورش به دانشگاه آزاد و پيام نور اجاره داده شده بود و اكنون با اين موضوع برخورد شده است. وي البته آماري از ساختمان‌هاي اجاره داده شده و مدت و مبلغ اجاره ارايه نداد و به نوع برخورد وزارتخانه با اين مساله و تعداد ساختمان‌هاي اجاره‌اي پس گرفته شده هم اشاره نكرد. هنگامي كه عليرضا علي احمدي در سال 86 از دانشگاه پيام نور به آموزش و پرورش منتقل شد و بر صندلي وزارت نشست، اين موضوع در رسانه‌ها مطرح شد كه تعدادي از ساختمان‌هاي آموزش و پرورش در اختيار دانشگاه پيام نور قرار گرفته است. وزير آموزش و پرورش وقت اين خبرها را تكذيب كرد. اجاره دادن ساختمان‌هاي آموزش و پرورش از اين نظر شگفت‌انگيز است كه آموزش و پرورش خود هميشه با كمبود شديد فضاهاي آموزشي مواجه بوده است.
وزير آموزش و پرورش گفت: «پيش‌دبستاني غيردولتي است و اصلا درست نيست كه بخواهيم مدارس دولتي را در نوبت صبح به پيش‌دبستاني اختصاص دهيم و دانش‌آموزان مجبور باشند در نوبت عصر درس بخوانند». كمبود فضاي آموزشي استدلال درستي براي واگذاري پيش‌دبستاني به مدارس غيرانتفاعي نيست. در ميان 131 حكم الزام‌آور سند تحولي آموزش و پرورش كه به گفته وزير قانون اساسي اين وزارتخانه است، دو حكم درباره گسترش پيش‌دبستاني‌ها توسط وزارتخانه ديده مي‌شود و هيچ جاي سند گفته نشده كه دوره پيش دبستاني «غيردولتي» است. علاوه بر اين در بسياري از كشورهاي جهان، برگزاري دوره پيش‌دبستاني براي كودكان چهار و پنج ساله از وظايف آموزش و پرورش است. برخورد سليقه‌اي و گزينشي با احكام سند تحول بنيادين، اعتبار سند را خدشه‌دار مي‌كند.
حاجي بابايي در بخشي از سخنان خود، مخالفان را متهم به كارشكني كرد و گفت: «برخي مي‌گويند چرا وزير آنقدر عجله مي‌كند، من مي‌گويم چرا آنها عجله دارند كه من عجله نكنم...». تا زمان اجراي طرح 6-3-3 در مهرماه، دو ماه فرصت باقي مانده است. با اين حال دانش‌آموزان، معلمان، مديران مدارس ابتدايي و راهنمايي و مهم‌تر از همه اولياي دانش‌آموزان اطلاع چنداني از جزييات طرح 6-3-3 ندارند و ظاهرا ابراز اطمينان مديران در خصوص اينكه همه‌چيز روبه‌راه است و براي همه‌چيز پيش‌بيني‌هاي دقيقي شده است، نتوانسته گروه‌هاي ذينفع را قانع كند. چگونگي تامين فضاي آموزشي براي تشكيل كلاس‌هاي ششم، چگونگي تامين معلم آموزش ديده براي جبران كسري آموزگار در مقطع ابتدايي، سرنوشت مردودي‌هاي كلاس اول راهنمايي، سرنوشت معلمان مازاد دوره راهنمايي پرسش‌هايي است كه جواب روشني براي آنها ارايه نشده است.
٭كارشناس مسائل آموزشي