مديركل آژانس براي «حل و فصل» مي‌آيد
ميهمان برجام
در تهران
سارا معصومي/ تابستان اتمي ايران و 1+5 رو به پايان است. اگر وين ماه توافق هسته‌اي ايران با شش قدرت جهاني بود و آگوست ماه انتظار مذاكره‌كنندگان و بررسي برجام در كنگره امريكا، سپتامبر به ماه سفرها و رايزني‌هاي رودرروي هسته‌اي تبديل شده است. علي‌اكبر صالحي، رييس سازمان انرژي اتمي هفته گذشته براي شركت در پنجاهمين نشست سالانه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي راهي وين شد و پس از ديدار وي با يوكيا آمانو، مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي اعلام شد كه آقاي مديركل به ايران مي‌آيد. اين دومين سفر آمانو به ايران در تابستان جاري است. آمانو پيش از اين در روز 11 تير در حالي كه تيم‌هاي مذاكره‌كننده ايران و 1+5 در حال رايزني هسته‌اي در وين بودند راهي تهران شد و در ديدار با مقام‌هاي عاليرتبه امنيتي و سياسي در تهران به نقشه راه ميان ايران و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در خصوص حل و فصل پرونده مورد ادعاي غرب در خصوص ابعاد احتمالي نظامي برنامه هسته‌اي ايران دست يافت.
خبر حضور آمانو در تهران بازار شايعات و گمانه‌زني‌هاي خبري را افزايش داده است. برخي رسانه‌هاي غربي از حضور آمانو در پارچين خبر مي‌دهند و برخي، از رايزني‌هاي وي با مقام‌هاي ايران در خصوص نحوه بازديد از پارچين و احتمال درخواست گفت‌وگو با برخي دانشمندان يا مقام‌هاي هسته‌اي ايران. در حالي كه سايت‌هاي خبري بهانه‌هاي متفاوتي براي حضور آمانو در ايران مي‌آورند، سايت آژانس بين‌المللي انرژي اتمي تنها به اين نكته اشاره كرده است كه آمانو روز 20 سپتامبر برابر با 29 شهريور را در تهران مي‌گذراند. در خبر كوتاه آژانس در اين مورد آمده است: سفر آمانو متمركز بر همكاري‌هاي جاري ميان ايران و آژانس بين‌المللي در قالب نقشه راه براي شفاف‌سازي در خصوص فعاليت‌هاي حال و گذشته هسته‌اي ايران خواهد بود.
بر اساس توافقي كه به شكل موازي با مذاكرات هسته‌اي ايران و 1+5 ميان تهران و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي شكل گرفت دو طرف تا تاريخ 15 اكتبر فرصت دارند كه نتيجه همكاري‌هاي خود را در قالب نقشه راه اعلام كنند. يكي از مقدمات اجراي برنامه جامع اقدام مشترك ميان ايران و 1+5 اين است كه ايران و آژانس بايد در خصوص فعاليت‌هاي هسته‌اي حال و گذشته تهران تا تاريخ 15 اكتبر به توافق رسيده باشند. به بيان ديگر اين پرونده قطور ميان دو طرف بايد بسته شود تا پرونده اجراي برجام وارد فاز اجرايي بعدي شود.
خبرگزاري آسوشيتدپرس همزمان با انتشار سفر آمانو به ايران ادعا كرد كه مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در سفرش به تهران قصد دارد با دانشمندان هسته‌اي گفت‌وگو كند. آسوشيتدپرس به نقل از دو منبع ديپلماتيك همچنين اعلام كرد كه آمانو درباره بازرسي از سايت پارچين نيز با مقامات ايران گفت‌وگو خواهد كرد. مساله بازديد از پارچين و همچنين گفت‌وگو با دانشمندان هسته‌اي ايران از اصلي‌ترين گره‌هاي موجود در فاز همكاري‌هاي جدي ميان ايران و آژانس بين‌المللي انررژي اتمي به خصوص در دو سال گذشته بوده اما نه ايران و نه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي اعلام نمي‌كنند كه در نقشه راه كه آمانو در سفر پيشين خود به تهران با مقام‌هاي كشور ميزبان در خصوص آن به توافق رسيد، چه نسخه‌اي براي اين دو مساله پيچيده شده است. روز گذشته بهروز كمالوندي در مصاحبه اختصاصي با خبرگزاري صدا و سيما درباره ادعاي برخي رسانه‌ها در مورد دستور خاص سفر آمانو به تهران تصريح كرد: برخي رسانه‌هاي بين‌المللي با اهداف خاص، خبرهاي جهت داري را منتشر مي‌كنند كه اين روش، تازگي ندارد.
خبرگزاري فرانسه در گزارشي از سفر آمانو به تهران مي‌نويسد: آژانس بين‌المللي انرژي اتمي روز 9 سپتامبر اعلام كرد كه ايران ابتدا بايد به برخي ابهام‌ها در خصوص برنامه هسته‌اي خود در گذشته پايان دهد و سپس 1+5 وارد مرحله برداشتن تحريم‌هاي ايران خواهد شد. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ادعا مي‌كند كه ايران بايد مداركي را ارايه دهد كه نشان دهد برخلاف برخي مدارك ادعايي اين آژانس تا سال 2003 برنامه هسته‌اي اين كشور ابعاد نظامي نداشته است. مقام‌هاي كشورمان در 13 سال گذشته كه پرونده هسته‌اي ايران گرفتار بازي‌هاي سياسي در آژانس شده همواره تاكيد كرده‌اند كه اطلاعات مورد ادعاي آژانس در اين خصوص برپايه داده‌هاي نادرست و غرض ورزانه است.
آمانو در كميسيون ويژه برجام
آيا يوكيا آمانو به كميسيون ويژه بررسي برجام در مجلس شوراي اسلامي مي‌رود؟ اين پرسشي است كه در صدر سوال‌هاي خبرنگاران از ميزبان‌هاي امانو در تهران قرار داشت. در شرايطي كه كنگره امريكا با توسل دموكرات‌هاي در اقليت به ترفند فيلي باستر به عبور برجام از سيستم قانونگذاري امريكا راي داده است، روند بررسي برجام در مجلس شوراي اسلامي كشورمان همچنان ادامه دارد. آمانو پس از ارجاع برجام از كاخ سفيد به كنگره در اين نهاد قانونگذاري امريكا حاضر و به پرسش‌ها در خصوص برجام پاسخ داد. به نظر مي‌رسد كه همين رويه در انتظار مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در ايران هم باشد. در همين رابطه سيد حسين نقوي حسيني، سخنگوي كميسيون ويژه رسيدگي به برجام در اين خصوص گفت: مسوولان سازمان انرژي اتمي در پي دعوت انجام شده از آمانو به كميسيون برجام گزارش دادند كه تلاش مي‌كنند مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي يكشنبه در كميسيون يادشده حضور پيدا كند.
در حالي كه بهروز كمالوندي، سخنگوي سازمان انرژي اتمي هم اعلام كرد كه حضور آمانو در كميسيون ويژه برجام در حال بررسي است و احتمال آن وجود دارد، يك منبع آگاه به «اعتماد» گفت كه پس از حضور يوكيا آمانو در تهران، حضور وي در كميسيون ويژه بررسي برجام در مجلس شوراي اسلامي قطعي خواهد بود. ايسنا نيز اعلام كرده است كه آمانو ساعت 14 امروز ميهمان ويژه اين كميسيون خواهد بود.