اعتماد، رمز ماندگاري اعتدال

براي كساني كه از جريان‌هاي سياسي مختلف براي بحث منافع ملي نگراني‌هاي ويژه‌اي دارند، تجربه سال 84 و چرخش 180درجه‌اي رخ داده همواره زنده و هشدارآميز خواهد بود. چرخشي كه يك بار تجربه كردن آن به معناي عدم تكرارش نمي‌تواند باشد. هرگونه كج‌كاركردي نيروهاي معتدل و نگران منافع ملي امكان دارد بار ديگري، دير يا زود زمينه‌ساز چنين چرخشي باشد. اين اتفاق اگر يك‌بار ديگر در كشور ما تكرار شود ما را به سمت شرايطي به مراتب بدتر از امروز سوق خواهد داد. دولت‌ نهم و دهم در حالي كه ميراث‌دار يك اقتصاد رو به رشد، حاصل از نزديك به سه دهه عمر انقلاب اسلامي بودند كار را به جايي رساندند كه اكنون به گواه خيلي‌ها براي بازگشت به شرايط سال 84 نياز به سال‌ها زمان است. حال فكر كنيد در همين شرايط بار ديگر آن چرخش مخرب شكل بگيرد. شرايط حاصل از چنين موقعيتي خارج از تصور امروز ما خواهد بود. سوال اين است كه براي جلوگيري از وقوع چنان رويدادي چه بايد كرد و اينكه نيروهاي معتدل و در راس آنها دولت بايد چه مجموعه اقداماتي در پيش بگيرند؟ به نظر نگارنده آنچه در راس اين مجموعه اقدامات لازم است، اصرار بر ترميم حس اعتماد عمومي ميان مردم و نهادهاي حاكميتي است. چرخش سال 84 ناشي از دو نوع عدم اعتماد بود؛ اول اينكه در حوزه‌هاي بالادست قدرت برخي اعتمادها به جريان اصلاحات تحت‌تاثير برخي رفتارها سلب شده بود و به موازات اين وضعيت اعتماد عمومي هم به دليل فشارهاي اقتصادي تضعيف شده بود. اينكه بعدا همين جامعه با سياست‌هاي دولت‌هاي نهم و دهم فشارهاي به مراتب بيشتري را متحمل شد يا در بالادست قدرت كم و بيش نسبت به اتفاق سال 84 پشيماني‌هايي شكل گرفت، نمي‌تواند متضمن عدم تكرار اين موقعيت باشد. چرا كه از يك سو در شرايط انتخاب كه زير سايه زدوخوردهاي سياسي شكل مي‌گيرد، امكان دارد حافظه تاريخي نقش موثري ايفا نكند. كما اينكه قسمت زيادي از نتايج اين فضا را شعارها و تبليغات سياسي شكل مي‌دهند. بر اساس آن تجربه، نيروهاي معتدل و دولت نيازمند اين هستند كه براي استمرار مسير اصلاح فعلي هم اعتماد نيروهاي موثر سياسي را نسبت به خود حفظ كنند و هم طوري با جامعه ارتباط بگيرند كه حرف و عمل و وعده دولت بتواند اقناع‌كننده افكار عمومي باشد. به عبارتي جامعه نيز نسبت به طيف معتدل آنقدر كسب اعتماد كند كه اميدش را براي فرداي بهتر به سمت شعارهاي پوپوليستي متوجه نگرداند. اين بي‌شك مي‌تواند بزرگ‌ترين پروژه دولت و معتدلين باشد كه در محتواي خود اموراتي چون اصلاح وضعيت سياست داخلي، بهبود اوضاع معيشتي و اقتصادي، مبارزه با مفاسد و تخلفات موجود و انواع و نظاير متعددي از اين دست مطالبات را شامل شود.