تقويم تاريخ
21فروردين
ترور نافرجام «محمدرضا پهلوي» در كاخ مرمر (1344 ش)
صبح 21 فروردين 1344، هنگامي كه محمدرضا پهلوي عازم دفتر كار خود در كاخ مرمر بود، سرباز وظيفه رضا شمسآبادي او را به مسلسل بست، ولي گلوله‌ها به شاه اصابت نكرد و دو نفر از محافظين محمدرضا كشته و دو نفر نيز زخمي شدند. پس از اين تيراندازي بلافاصله شمسآبادي توسط گارد محافظ به شهادت رسيد.
درگذشت «فرانسيس بيكن»، فيلسوف شهير انگليسي (1626م)
فرانسيس بيكن فيلسوف معروف انگليسي در 22 ژانويه 1561م در لندن به دنيا آمد و از جواني به تحصيل علم و دانش پرداخت. وي به عضويت مجلس ملي انتخاب شد و با اخذ عنوان لرد، به رياست قضات كشور و رياست دادگستري انگلستان دست يافت. با اين وصف طولي نكشيد كه پارلمان انگليس كه نظر خوبي نسبت به بيكن نداشت، او را به جرم اختلاس از تمام مزايايي كه به دست آورده بود محروم كرد و بيكُن پس از محاكمه به حبس ابد محكوم شد. اما پادشاه انگلستان وي را عفو كرد و بيكن از آن پس تا پايان عمر در املاك خود در خارج از لندن، روزگار گذراند. بيكن با وجود از دست دادن مقام، از مطالعه و اشتغال به علم رويگردان نشد و در همين هنگام كتابهاي معروف خود درباره ارزش و پيشرفت علم وديگري به نام ارغنون جديد را منتشر كرد كه فوق‌العاده مورد توجه قرار گرفت. فرانسيس بيكن سرانجام در نهم آوريل 1626م در 65 سالگي بر اثر ابتلا به مرض ذات‌الريه درگذشت.
وقوع قحطي مخوف پاريس در جريان انقلاب كبير فرانسه (1793م)
در جريان انقلاب كبير فرانسه، به دليل تعطيلي بيش از هزار مغازه خواربار و سبزي و نانوايي در دهم آوريل 1793م قحطي وحشتناكي در فرانسه آغاز شد. يكي از دلايل كمبود و سپس ناياب شدن مواد خوراكي، رو آوردن كشاورزان و مزرعهداران به امور سياسي و رها كردن كشت و كار بود. در جريان اين قحطي، ده‌ها هزار نفر از گرسنگي جان باختند.
23 فروردين
تولد «راجر بيكن» فيلسوف و نظريهپرداز انگليسي (1214م)
راجر بيكُن، فيلسوف و مدرس معروف انگليسي در 11 آوريل سال 1214م در انگلستان به دنيا آمد. او سپس در دانشگاه‌هاي آكْسْفورد انگلستان و پاريس به تحصيل و سپس تدريس پرداخت. وي در زمينه علم كيميا مطالعاتي كرد و دريافت كه چگونه مي‌توان باروت ساخت. موفقيت بيكن در كارهاي علمي حسادت همكارانش را برانگيخت. از اين رو او را به جادوگري متهم كردند و به ده سال زندان محكوم شد. در زندان، يك تقويم اصلاح شده و صحيح تهيه كرد و پس از اتمام دوران زندان، بار ديگر به كارهاي علمي روي آورد. وي در اين زمان داير＼المعارف تصنيف عظيم را كه شامل علوم طبيعي، منطق، فيزيك، رياضيات، فلسفه و زبانشناسي بود نوشت و بار ديگر به اتهام نگارش كتب ضاله به مدت دوازده سال به زندان افتاد. بيكن پس از آزادي از زندان، مطالعات خود را از سر گرفت و كتب متعددي نگاشت. راجر بيكن سرانجام در 25 سپتامبر 1294م در هشتاد سالگي درگذشت.
24 فروردين
آغاز دومين دوره مشروطه يا تجديد حيات مشروطيت (1288 ش)
دومين دوره مشروطه با افتتاح دومين مجلس شوراي ملي در تاريخ 24 فروردين 1288 ش برابر با دوم ذي‌قعده 1327 ق آغاز شد. قيام شيخ محمد خياباني در تبريز، آغاز نهضت جنگل در گيلان و قيام تنگستانيها در بوشهر از جمله وقايع مهم و مردمي اين دوره به شمار ميروند. دوره دوم مشروطه با قدرتگيري رضاخان و آغاز ديكتاتوري او رو به افول نهاد و دوره سوم مشروطه از 22 بهمن 1302 آغاز شد.
مرگ «فرانكلين روزولت» سي و دومين رييس‌جمهور امريكا (1945م)
فرانكلين دلانو روزولت، برادرزاده تئودور روزولت رييس‌جمهور پيشين امريكا، در 30 ژانويه 1882م در ايالت نيويورك امريكا به دنيا آمد. او پس از اتمام تحصيلات خود در رشته حقوق وارد فعاليتهاي سياسي شد و به معاونت نيروي دريايي و نيز فرمانداري ايالت نيويورك منصوب شد. روزولت در سال 1933م در 51 سالگي به رياست‌جمهوري امريكا دست يافت. در پاييز 1936م براي دومين بار و در سال 1940 و 1944م براي بار سوم و چهارم به رياست‌جمهوري امريكا انتخاب شد، اما چندماه پس از آغاز دوره چهارم زمامدارياش، در 12 آوريل 1945م، در 63 سالگي درگذشت.
25 فروردين
مرگ «اميراسدالله علم» نخستوزير و وزير دربار پهلوي (1357 ش)
اميراسد الله علم در سال 1298 ش در بيرجند متولد شد. وي بعدها در كودتاي 28 مرداد 32 نقشي جدي ايفا كرد و طراح و مجري اصلي انقلاب سفيد در سال‌هاي 1342 - 1341 به درخواست امريكا و از آغاز دهه 1340، بزرگ‌ترين بازيگر دربار پهلوي بود. او از 1333 تا پايان عمر به مدت حدود 24 سال وزير دربار شاه و تصميم‌گيرنده اصلي در نظام حكومتي كشور پس از شاه بود. علم سرانجام، در 59سالگي به بيماري سرطان در نيويورك درگذشت.
تولد «توماس جفرسون» سياستمدار و نظريهپرداز معروف امريكايي (1743م)
توماس جفرسون، سومين رييس‌جمهور امريكا، در 13 آوريل 1743م در ايالت ويرجينيا به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود، ابتدا به عنوان وكيل به خدمت پرداخت و با به دست آوردن موفقيتهاي پي در پي، به عضويت كانون وكلا درآمد تا اينكه به كنگره ملي امريكا راه يافت. جفرسون از آن پس مدارج ترقي را طي كرد و به مناصبي همچون وزارت كشور و معاونت رييس‌جمهور دست يافت و در نهايت در سال 1800م به رياست‌جمهوري امريكا انتخاب شد. وي 18 سال آخر عمر را در ملك شخصي خود به نويسندگي، كشاورزي و نواختن موسيقي پرداخت تا اينكه در چهارم ژوئيه 1826م در 83 سالگي درگذشت.
26 فروردين
ترور «آبراهام لينكلن» شانزدهمين رييس‌جمهور امريكا در واشنگتن (1865م)
آبراهام لينكلن شانزدهمين رييس‌جمهور امريكا در 12 فوريه سال 1809م در ايالت ايلينويز در خانوادهاي فقير به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات مقدماتي، در رشته حقوق به تحصيل پرداخت و از آن پس به وكالت روي آورد. مدت زمان زيادي طول نكشيد كه لينكلن به يكي از بزرگ‌ترين وكلاي ايالت خود تبديل شد و از آن به بعد وارد فعاليتهاي سياسي شد. او در سال 1847م به نمايندگي كنگره امريكا انتخاب شد و طي ده سال بعد به دليل صراحت لهجه و خطابه‌هاي سياسي مهم، در سراسر امريكا به شهرت رسيد. وي در نهايت در مبارزات انتخابات رياست‌جمهوري امريكا شركت كرد و در سال 1861م به اين مقام دست يافت. لينكُلن به محض روي كار آمدن، مبارزات شديد خود را عليه تبعيضات نژادي آغاز كرده و از آرمان خود عقب‌نشيني نكرد. آبراهام لينكلن سرانجام تنها چند روز پس از پايان جنگهاي انفصال، در 14 آوريل 1865م و در حالي كه دور دوم از دوران رياست‌جمهوري خود را ميگذراند در 56 سالگي به قتل رسيد.
درگذشت «چارلز پيرس» فيلسوف امريكايي و موسس مكتب اصالت عمل (1914م)
چارلز ساندرز پيرس، فيلسوف و متفكر امريكايي در نيمه سپتامبر 1839م در ايالت ماساچوست امريكا به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود، در فلسفه صاحب نظر شد، ولي چون مردي گمنام بود، او را براي تدريس فلسفه در دانشگاه‌ها شايسته نميدانستند. پيرس پس از چندي مكتب فلسفي اصالت عمل را ايجاد كرد كه بر اساس آن جنبه ما بعد طبيعي فكر، از اعتبار ميافتد. چارلز ساندرز پيرس سرانجام در 14 آوريل 1914م در 75 سالگي درگذشت.