به احترام ايستادگي و شجاعت

زني را مي‌شناختم كه در زمستان‌هاي سخت كودكي‌ام، يخ حوض را مي‌شكاند تا لباس‌هاي ما را بشورد. مي‌ايستادم پشت پنجره و نگاهش مي‌كردم كه چطور در آن سرما، كار مي‌كند و با كارگري از خانه‌اش، از بچه‌هايش، از زندگي‌اش محافظت مي‌كند. دلم مي‌خواست بروم و بپرسم چه احساسي دارد يا حتي جايي در اعماق وجودش را ببينم و حسش را درك كنم. زن ديگري را مي‌شناختم كه با 70 سال سن، كارگري مي‌كرد. زندگي‌اش سخت بود اما، هيچ‌وقت نديدم گله كند يا ناراحت باشد؛ هميشه مي‌خنديد و روي‌خوش داشت. زن ديگري هم بود، زني كه دوران كوپن و صف، كارگري مي‌كرد و بعد باهمه خستگي، از اين سر شهر به آن سر شهر مي‌رفت تا در صف بايستد و با اجناس كوپني، زندگي خودش و خانواده‌اش را بچرخاند. خانم ديگري هم مي‌شناختم كه با كارگري در خانه مردم، با كارهاي سختي كه شايد براي خيلي از ما خوشايند نباشد، مانند يك عقاب بالاي سر خانواده‌اش ايستاده بود و جز جنگيدن براي خانواده، هيچ چيز ديگر در جهانش مهم نبود. اين زن‌ها، زن‌هايي بودند كه از كودكي با آنها آشنا شدم تا امروز نمونه‌هاي زيادي از آنها را ديدم و مي‌بينيم. زن‌هايي شجاع، زن‌هايي زحمتكش و زن‌هايي عاشق. زن‌هايي كه مي‌خواهند يكتنه بار مشكلات را به دوش بكشند و خم به ابرو نياورند. درست مثل طوبي «زيرپوست شهر»، زني كه شجاع بود و مي‌جنگيد؛ نه فقط براي خانواده كه حتي براي گرفتن حقوق كارگري در كارخانه. طوبي كه مي‌گوييد، بهترين تصوير زن كارگر در سينماي ايران است و ما را با زندگي زنان و مردماني آشنا كرده كه زير پوست شهر زندگي مي‌كنند. من، طوبي را با فيلمنامه و آنچه رخشان بني‌اعتماد نوشته بود، به تصوير كشيدم. چندين و چند سكانس از اعتراضات او در كارخانه بود كه بعدتر حذف شد و اگر بود، احتمالا اين تصوير بهتر و بيشتر خودش را نشان مي‌داد. اما نقشي كه بازي كردم، نقشي كه حالا خيلي‌ها به يادش مي‌آورند، در زندگي اطراف من و مطمئنم همه ما بسيار بسيار زياد است. ما اين زن‌ها را مي‌بينيم؛ زن‌هايي كه زندگي را با چنگ و دندان حفظ مي‌كنند و شجاعانه مي‌ايستند. اين زن‌ها شايسته ديدن هستند، شايسته توجه و شايسته رفتاري محترمانه و در نهايت شايسته رسيدن به حق و حقوقي كه زندگي با سختي در دست آنها قرار مي‌دهد.
پي‌نوشت: در آستانه روز كارگر با گلاب آدينه تماس گرفتيم. بازيگري كه با بازي در نقش طوبي در فيلم «زيرپوست شهر»، يكي از بهترين و واقعي‌ترين تصاوير زنان كارگر ايراني را براي ما ساخت. از آدينه درباره نقش طوبي پرسيديم؛ اينكه از كجا آمده و چطور تبديل به يكي از تصاوير واقعي از زندگي زنان كارگر شده است.