خودكشي دختر دبيرستاني در سرويس بهداشتي مدرسه
ديگرانگيزه‌اي براي ادامه زندگي ندارم...
هديه كيميايي
ديروز صبح يك دانش‌آموزان دختر كلاس دوم دبيرستان در منطقه شهرك غرب تهران در سرويس بهداشتي مدرسه خود را به دار آويخت. او لحظاتي قبل از تمام شدن آخرين امتحانش با معلم‌ها و همكلاسي‌هايش عكس يادگاري گرفت و بعد از امتحان زودتر از همه برگه‌اش را داد و به سرويس بهداشتي مدرسه رفت. ديگر كسي او را نديد تا اينكه لحظاتي بعد از وقت امتحان صداي جيغ و فريادهاي دخترهاي دبيرستاني، مدير و ناظم را جلو سرويس بهداشتي كشاند. آنها دختر 16 ساله‌اي را ديدند كه با تكه‌اي طناب خودش را از در سرويس بهداشتي حلق آويز كرده است. همه تصوير روبه‌روي‌شان را مي‌ديدند اما هيچ كس نمي‌توانست باور كند اين همان دختري است كه ساعتي پيش همراه با بقيه بچه‌ها مي‌گفت و مي‌خنديد و همه را دعوت به گرفتن عكس سلفي و دسته‌جمعي مي‌كرد. مدير مدرسه به سعيد احمدبيگي، بازپرس ويژه قتل گفته او بعد از امتحان ادبيات فارسي اقدام به خودكشي كرده است. يكي از مسوولان آموزش‌وپرورش استان تهران كه نمي‌خواهد نامي از او برده شود به اعتماد مي‌گويد پليس در بازرسي از كيف و كتاب‌هاي او نامه‌اي را پيدا كرد كه در آن از تمام شدن انگيزه‌اش براي ادامه زندگي نوشته بود. اينكه ديگر نمي‌تواند به زندگي ادامه بدهد و اميدي براي بهتر شدن شرايط زندگي‌اش ندارد. اين مقام مسوول مي‌گويد دختر دانش‌آموز در آن نامه هيچ نام و نشاني از كسي نبرده و حتي به‌طور مستقيم به خانواده، مدرسه يا دوستانش اشاره نكرده است. او مي‌گويد: «اين دختر دانش‌آموز دوم دبيرستاني پوچي زندگي را علت اصلي خودكشي‌اش عنوان كرده است.»
عكس دسته‌جمعي قبل از خودكشي
حالا دانش‌آموزان مدرسه شهرك غرب همگي در شوك خودكشي هم‌كلاسي و هم‌مدرسه‌اي‌شان هستند. باور نمي‌كنند تصويري دختري كه در دستشويي و روي طناب‌دار ديدند همان دختري كه لحظاتي قبل در كنار آنها مي‌گفت و مي‌خنديد بي‌آنكه كلامي از مرگ و رفتن بگويد. مدير اين دبيرستان دخترانه ضمن تاييد خودكشي اين دانش‌آموز گفت‌وگو و اعلام جزييات بيشتر به اعتماد را منوط به مصاحبه حضوري كرد. اما در اين بين سوال اين است كه چرا شاهد خودكشي اين دختر دانش‌آموز و دانش‌آموزاني ديگر در ماه‌هاي گذشته بوده‌ايم؟
مشاور بايد دغدغه انساني داشته باشد
كاظم اكرمي وزير اسبق آموزش و پرورش و مشاور كنوني وزير در اين‌باره به اعتماد مي‌گويد: «حضور مشاور راهنما در دبيرستان‌ها به خصوص دبيرستان‌هاي دخترانه در كم‌شدن آسيب‌هاي اجتماعي از اهميت بسيار زيادي برخوردار است. متاسفانه بعضي از مدارس حضور مشاور راهنما را چندان جدي نمي‌گيرند. من نمي‌دانم كه اين مدرسه مشاور راهنما داشته يا نه؟ البته بعضي از مشاورها آن‌طور كه بايد و شايد دغدغه كمك به دانش‌آموزان را ندارند يا اينكه مهارت‌هاي كافي براي حل مشكلات دانش‌آموزان را بلد نيستند. اينكه كسي را به صرف گرفتن حقوق مجبور كنيم كه يك كار دلي انجام دهد شايد چندان منطقي نباشد. مشاورهايي كه در مدارس و دبيرستان‌ها مشغول به خدمت مي‌شوند بايد دغدغه كمك‌رساني را داشته باشند. همچنين بايد تعداد مشاورهايي كه در يك مدرسه گذاشته مي‌شود بيشتر باشد به هر حال يك نفر مشاور نمي‌تواند به 200 يا 300 نفر دانش‌آموز نزديك شود، داستان زندگي‌شان را بپرسد و از نظر روحي كمك‌شان كند.»
البته او مي‌گويد: «مشاوراني هم هستند كه براي حل مشكلات روحي دانش‌آموزان خودشان به جلسات مشاوره مي‌روند و با تعدادي از استادان صحبت مي‌كنند و بعد از رايزني‌هاي فراوان سراغ دانش‌آموزان مي‌روند تا مشكلات‌شان را حل كنند. حتي در بعضي مواقع پدر و مادر از مشكلات بچه‌هاي‌شان خبر ندارند اما مشاوران مدرسه با مهارت‌هاي تخصصي از مشكلات دانش‌آموزان با‌خبر مي‌شوند و به خانواده‌هاي آنها اطلاع مي‌دهند.»
وزير اسبق آموزش و پرورش همچنين به فصل امتحانات و حساسيت‌هاي اين دوره هم اشاره مي‌كند و مي‌گويد: «هميشه نزديك امتحان‌ها كه مي‌رسد بحران‌هاي روحي دانش‌آموزان هم بيشتر مي‌شود. از طرفي نااميد شدن از درس خواندن در مدارج بالا و نرسيدن به جايگاه برتر اجتماعي در كنار تلاش بي‌وقفه‌شان براي كسب نمره خلا بزرگي را براي‌شان به وجود مي‌آورد. اين روزها شرايط زندگي مانند گذشته نيست. پدرومادرها بايد با خواندن كتاب‌هاي رفتارشناسي نوجوان روحيات آنها را بشناسند. تلگرام و رسانه‌هاي مجازي هر روز در حال دادن اطلاعات جديدي به دانش‌آموزان هستند. به همين نسبت هم بايد مادر و پدر‌ها اطلاعات‌شان را براي كم‌كردن تبعات منفي اين اطلاعات به‌روز كنند. به اعتقاد من آمار خودكشي دانش‌آموزان بالا رفته و خوب است كه وزارت آموزش و پرورش كميته‌اي به نام كميته بحران تشكيل دهد تا خيلي زود اين ماجراها را پيگيري كند.»
اخبار خودكشي دانش‌آموزان در حالي منتشر مي‌شود كه كارشناسان اجتماعي و روانشناسان معتقدند با راه‌اندازي كمپين‌هاي اجتماعي و استفاده از فضاي مجاري و شبكه‌هاي اجتماعي و آگاهي‌رساني تا حدودي زيادي مي‌توان جلو افزايش خودكشي در جامعه را گرفت.