همزمان با روز بلومزدي
كشف ارتباط افراد حقيقي با شخصيتهاي «اوليس»
بهار سرلك
طرفداران جيمز جويس، نويسنده ايرلندي در سراسر جهان 16 ژوئن، روزي را كه داستان «اوليس» در آن رخ ميدهد جشن ميگيرند. اين در حالي است كه مطالعه و بررسي شخصيتهاي اين داستان و تطبيق آنها با افراد حقيقي نشاندهنده آن است كه «مورني كنون» از خويشاوندان «پيگت»، اسبسوار حرفهاي بوده است. جيمز جويس با الهام از عموي بزرگ «لستر پيگت»، شخصيتي را در رمان «اوليس» آفريده است. داستان «اوليس» در يك روز، 16 ژوئن 1904 روي ميدهد و طبق جديدترين مطالعه و بررسي از 600 شخصيت كتاب، ارتباط داستان با خانواده قهرمان سواركاري مشخص شده است. ويون ايگو در كتاب «افراد حقيقي داستان اوليسِ جويس» اجداد عموي پيگت، يعني هربرت «مورني» كنونِ اسبسوار را كشف كرده است. در داستان «اوليس»، لئوپولد بلوم، يكي از شخصيتهاي اصلي داستان به سواركار و اسب او كه در مسابقه «جام طلاي اپسامِ» كه همان روز روي ميدهد، فكر ميكند. ايگو معتقد است پس از اينكه كنون از سواركاري بازنشسته شد، سالهاي سال در برايتون زندگي كرد و در 89 سالگي از دنيا رفت. كنون، همانند پيگت، پديده سواركاري بود و نخستين بار در 13 سالگي جايزه سواركارياش را به دست آورد. جويس به شرطبندي بر روي كنون و اسبش اشاره نميكند؛ در اين مسابقه كه 16 ژوئن 1904 روي داده، اسبي به نام «دورانداختني» (Throwaway)، كه احتمال بردش 20 به 1 بوده، جام طلا را ميبرد.
ايگو در بررسياش از شخصيتهاي اصلي كه در داستان 265222 كلمهاي سردرآوردند، شخصيتهاي ديگري نيز كشف كرده است. بلوم در جايي از داستان به «كاپيتان بلوم» فكر ميكند كه ضربه او به توپ آنقدر محكم بوده كه شيشه كلوبي در خيابان كيلدر را شكسته است. چارلز بولر براي تيم ميدلسكس و همچنين اي زينگاري بازي ميكرد. تيم اي زينگاري كه سال 1845 تاسيس شد معمولا در پارك فينيكس دابلين بازي ميكردند؛ دقيقا همان مكاني كه چارلز استوارت پارنل، رهبر مليگراي ايرلند در آن بازي ميكرد. بولر با 60 سال سن در شهر دورست درگذشت. در اعلاميه درگذشت او نوشته شد: «او يكي از جذابترين بازيكنهاي ضربهزن بود و شايد خوشقيافهترين مردي كه زمين بازي كريكت به خود ديده است.» لئوپولد بلوم در داستان «اوليس» يك روز را در شهر دابلين ميگذراند و در همين پيادهروي و گردش به ويليام هامبل وارد، لرد نايباسلطنه ايرلند، برميخورد. هامبل وارد از سال 1908 تا 1911 فرماندار كل استراليا ميشود.
طرفداران جويس هر ساله گراميداشتي براي روزي كه داستان «اوليس» در آن رخ ميدهد، برگزار ميكنند و در اين مراسم حتي صحنههايي را از مشهورترين كتاب قرن بيستم احيا ميكنند. اين روز كه با نام «بلومزدي» شناخته ميشود، روزي تاريخي در تقويم فرهنگي ايرلند به شمار ميرود. اهالي دابلين در اين روز به خيابان ميروند و صحنههايي از داستان «اوليس» را بازسازي
ميكنند.