معاون قاليباف از لابي شهرداري در مورد طرح كاهش اختيارات شهردار مي‌گويد
لابي كرديم، اما لابي كارشناسي نه سياسي
حميد رضا خالدي
حدود يك ماه قبل بود كه احمد حكيمي‌پور نامه‌اي را در اختيار رسانه‌ها قرار داد كه براساس آن 22 عضو شورا با امضاي توماري خواستار تصويب لايحه كاهش اختيارات مالي شهردار تهران شده بودند. ولي تنها يك هفته بعد از انتشار اين خبر جنجالي و درجريان تصويب يك فوريت آن، به يكباره 50 درصد اعضا نه تنها از طرح حمايت نكردند بلكه در نقد آن سخن گفتند. همين مساله باعث شد تا بسياري از منتقدين شهردار تهران مدعي شوند كه لابي‌هاي شهرداري باعث شده تا برخي از اعضايي كه اين تومار را امضا كرده بودند منصرف شوند. برخلاف هميشه اما، ناصر اماني، معاون شوراهاي شهردار تهران در گفت‌وگو با «اعتماد» اين نظريه را تاييد مي‌كند ولي مدعي است كه اين لابي كارشناسي بوده نه سياسي و آن را امري بديهي در سيستم‌هاي مديريتي جهان مي‌داند. اين گفت‌وگو نگاهي است به ديدگاه‌هاي شهرداري در مورد مسائل مالي و به خصوص بحث ياد شده از زبان معاون كهنه كار شهردار تهران.
بسياري از منتقدين براين مدعي هستند كه قاليباف براي تحت‌الشعاع قرار دادن طرح كاهش اختيارات شهرداربوده كه بعد از بارها تذكر اعضا و گذشت حدود يك سال حاضر شده گزارش مالي شهرداري را به صحن شورا ارايه دهد. اين تحليل تا چه حد صحت دارد؟
اصلا اينچنين نيست. همان طور كه گفتيد، الان حدود يك سال است كه اعضاي شوراي شهر از شهردار مي‌خواهند كه گزارش مالي شهرداري را ارايه دهد. در همين زمينه حتي بارها آمار و ارقام وحشتناكي را عنوان مي‌كردند و مي‌گفتند: اين شهردار، شهر را فروخت، شهردار، شهر را ورشكست كرد، شهرداري شهر را فروخت، آقاي قاليباف براي شهردار بعدي هم چيزي بگذار و... اما ما مي‌دانستيم كه اينها اصلا واقعيت ندارد. از طرفي اعضاي شورا هم حق داشتند كه از وضعيت مالي شهرداري خبردار شوند. اينها باعث شد تا بالاخره شهردار تهران تصميم بگيرد گزارش مالي شهرداري را ارايه دهد. حتي ابتدا قرار بود اين گزارش به دليل حساسيت و اهميتي كه داشت، در صحن غير علني و بدون حضور خبرنگاران ارايه شود. ولي خود قاليباف اصرار كرد كه گزارش را در روز سه‌شنبه و با حضور خبرنگاران ارايه دهد تا بعد از يك سال جو‌سازي عليه شهرداري، براي همه شفاف‌سازي شود. بنابراين اين گزارش ربطي به طرح كاهش اختيارات شهردار ندارد.
گزارش شهردار بيشتر به بدهي‌هاي شهرداري برمي‌گشت. يكي از انتقادهاي اعضاي شورا و برخي از منتقدين به بالا بودن رقم همين بدهي‌ها بود. فكر نمي‌كنيد بدهي چند هزار ميليارد توماني شهرداري به سيستم بانكي كشور، نشان از ورشكستگي شهرداري داشته باشد ؟
نه. به هيچ‌وجه. برعكس ما معتقديم كه اين بدهي به سيستم بانكي يكي از افتخارات شهرداري است. چرا؟ چون سيستم بانكي به هيچ مجموعه‌اي - چه دولتي و چه خصوصي - به اين راحتي‌ها وام نمي‌دهد. دولت اگربخواهد وام بگيرد بايد از مجلس مصوبه بگيرد و شهرداري اگر بخواهد وام بگيرد بايد از شورا مصوبه بگيرد. اينها هم كار ساده‌اي نيست.
خب وام گرفتن از بانك چه سود و فايده ويژه‌اي براي شهرداري دارد؟
فايده‌هاي زيادي دارد. اول اينكه قيمت تمام شده پروژه‌هاي ما را كاهش مي‌دهد. مثلا دوپروژه تونل رسالت و برج ميلاد پروژ‌ه‌هايي بودند كه از دولت قبل به ما به ارث رسيده بودند. ما با كدام بودجه مي‌خواستيم آنها را تكميل كنيم؟ اما با وام گرفتن از بانك، اولا استهلاك پروژه‌ها را كم كرديم، دوم اينكه زمان تكميل پروژ‌ها را كاهش داديم و زمان را خريديم. پس اين نوع بدهي هيچ اشكالي ندارد. بخشي از اين بدهي هم به شهردار قبلي برمي‌گردد ولي به هر حال ما موظف هستيم كه همه را بپردازيم.
يكي ديگر از بدهي‌هاي شهرداري كه همواره شهردار را در معرض انتقادهاي تند اعضاي شورا قرار داده، بدهي شهرداري به پيمانكاران است. چرا هيچ‌وقت كسي به اين سوال پاسخ نمي‌دهد كه چرا بعد از گذشت چند سال از اتمام پروژه‌ها هنوز بدهي بسياري از پيمانكاران پرداخته نمي‌شود ؟
درست است. فكر كنم بيش از 93 درصد طلبكاران شهرداري، پيمانكاراني هستند كه كمتر از 500 ميليون از شهرداري طلب دارند. اين را ما قبول داريم كه بايد سيستم مالي ما به گونه‌اي برنامه‌ريزي مي‌كرد كه پول اين شركت‌ها به موقع پرداخت شود. ولي در هر صورت در حال حاضر به جد دنبال پرداخت بدهي‌هاي شهرداري هستيم. گرچه اگر بخواهيم كمي منصف باشيم بايد قبول كنيم كه اين 8 درصد بدهي فعلي شهرداري در مقابل حجم كل بدهي 106 هزار ميلياردي شهرداري در 10 ساله گذشته اصلا رقمي نيست. دركميسيون فرعي كشور كه من و آقاي دنيا مالي عضو آن هستيم، پيشنهاد شده كه در كلانشهرهايي مانند تهران شهرداري‌ها بتوانند تا 30 درصد بودجه خود را استقراض كنند. اين درحالي است كه بدهي كنوني ما كمتر از 10 درصد بودجه است.
در طرح پيشنهادي كاهش اختيارات مالي شهردار تهران 22 نفر به اين طرح راي دادند. اما هفته بعد و درجريان تصويب يك‌فوريت آن، به يكباره 50 درصد اعضا نه تنها از طرح حمايت نكردند بلكه در نقد آن داد سخن دادند. همين مساله باعث شد تا اين شايعه شدن بگيرد كه اين اعضا به خاطر «لابي»هاي سنگين شهرداري از نظر و ديدگاه‌شان برگشتند و مخالف اين طرح شدند. واقعا همين طور است و شهرداري با اعضا در مورد اين طرح لابي كرده است؟
برخلاف تصور عموم جامعه، در سيستم‌هاي دمكراتيك و پارلماني، لابي كردن چيز بدي نيست. منتها لابي ما لابي كارشناسي وتخصصي بود نه لابي سياسي.
يعني شما قبول داريد كه رايزني كرديد؟
بله. من به عنوان نماينده شهرداري قاطعانه اعلام مي‌كنم كه در اين مورد لابي كرديم. اما به اين معنا كه پيش تك تك اعضايي كه اين لايحه را امضا كردند رفتيم و با بحث‌هاي كارشناسي خطر كاهش اختيارات مالي شهردار را مطرح كرديم. گفتيم كه درست است كه اين مساله جزو اختيارات شورا بوده ولي اختياري نبوده كه نشود آن را تفويض كرد.