تشريح سياست خارجي امريكا
از زبان نامزد جمهوريخواهان
او شبيه
هيچ‌كس نيست
ميثم سليماني
با مروري بر تاريخ ايالات متحده و دكترين سياسي روساي پيشين جمهوريخواه امريكا، هركدام سياستي مدون را طرح‌ريزي كردند كه پيامدهاي تاريخ‌سازي را بر آينده سياسي جهان گذاشت. حال تصور كنيد دونالد ترامپ در سال 2017 رييس‌جمهور ايالات متحده شود، چه تصوري مي‌توان از ميراث دونالد ترامپ براي آينده جهان داشت؟دونالد ترامپ دوشنبه‌شب به وقت اوهايو ايالات متحده امريكا، در جمع تعدادي از هواداران خود حاضر شد تا از ميراثي كه مي‌خواهد براي جهان برجاي بگذارد صحبت كند. ترامپ سياست خارجي را براي دوره رياست‌جمهوري خود ترسيم كرد كه نشان داد چگونه مي‌خواهد با چالش‌هاي مهم جهان روبه‌رو شود. دونالد ترامپ در سخنان خود دوران حاضر را با دوران جنگ سرد مقايسه كرد و گفت كه اكنون ما با يك ايدئولوژي روبه‌رو هستيم كه بايد به سمت شكست داعش پيش برويم. او گفت كه به طور موقت پذيرش مهاجر از مناطق خطرناك و بي‌ثبات جهان متوقف مي‌شود و متحدان امريكا در ماموريت‌هاي ريشه‌كن كردن داعش مشاركت خواهند داشت.
اين سخنراني در دانشگاه ايالتي يونگستاون اوهايو در حالي برگزار شد كه ترامپ در اكثر نظرسنجي‌هاي اخير با اختلاف در برابر هيلاري كلينتون شكست خورده و در شرايط مناسبي به سر نمي‌برد و سعي كرد تا با ترسيم سياست خارجي خود شرايط را به نفع خود تغيير دهد.
او در سخنان خود با اشاره به موج مهاجرتي كه از سال 2015 به سمت اروپا آغاز شده است اعلام كرد كه شهروندان متحدان قديمي ما كه نيازي نيست نامي از آنها ببرم وارد كشورهاي اروپايي شدند و عمليات‌هاي تروريستي در آلمان، فرانسه و بلژيك انجام دادند.
دونالد ترامپ كه متعهد شده است يك ديوار در مرز با مكزيك بكشد گفت: مهاجراني كه قصد دارند وارد امريكا شوند بايد به پرسشنامه‌هايي پاسخ دهند كه آزمون ايدئولوژيك نام دارد. او به آزمون اعتقادي از كمونيست‌ها در دوران جنگ سرد اشاره كرد كه مي‌تواند نمونه‌اي براي ورود مسلمانان به امريكا باشد. به زعم ترامپ وقت آن است كه براي تهديدهايي كه امروز با آنها مواجه هستيم، آزموني مقتضي طراحي شود. پيش‌بيني‌ها حاكي از آن است كه ترامپ قصد دارد تا سياست خارجي تروريسم‌محور را به مانند جرج بوش ادامه دهد. از طرفي ديگر سخنراني روز دوشنبه را مي‌توان يكي ديگر از تلاش‌هاي ترامپ دانست كه سعي دارد به انتقادها عليه بي‌برنامه بودن در مسائل سياسي پاسخ دهد. او اوباما و كلينتون را براي ظهور داعش مقصر دانست. او گفت كه آنها يك اشتباه فاجعه‌بار انجام دادند و راه را براي به وجود آمدن اين گروه تروريستي در عراق باز گذاشتند. او همچنين كلينتون را به دليل اشتباه در ليبي براي ساخت يك دموكراسي سرزنش كرد. او استدلال كرد كه خانم كلينتون طرفدار صريح مداخله امريكا در ليبي در سال 2011 بود كه باراك اوباما بارها اذعان كرده است كه بدترين اقدام او در سياست خارجي هشت‌ساله خود است. او همچنين هيلاري كلينتون را آنگلا مركل در امريكا دانست، كه قصد دارد ده‌ها هزار نفر از پناهندگان فراري از جنگ داخلي سوريه را در داخل امريكا بپذيرد. گفتني است آنگلا مركل صدراعظم آلمان از آغاز بحران مهاجرت بيشترين ميزان مهاجر را در داخل مرزهاي آلمان پذيرفته كه خود موجب يك چالش درون خاك آلمان شده است. ترامپ در سخنان خود هيچ انتقادي به بشار اسد نكرد بلكه دولت اوباما را در دفاع از پروژه حذف رهبر سوريه و حسني مبارك در بهار عربي به‌شدت مورد انتقاد قرار داد. چرا كه ترامپ معتقد است كه سياست سرنگون كردن اين افراد موجب گسترش خشونت در اين مناطق شده است. با اين وجود او قول داد كه يك همكاري جديد را با اسراييل، مصر و اردن در راستاي تلاش براي جلوگيري از گسترش فعاليت‌هاي حزب‌الله و حماس در منطقه‌آغاز خواهد كرد. او همچنين پيشنهاد كرد كه ايالات متحده به نيروهاي روسيه عليه داعش خواهد پيوست. او همچنين در خصوص ايران نيز گفت نمي‌توان با كشوري مثل ايران كه از تروريسم حمايت مي‌كند بر سر پرونده هسته‌اي آن توافق كرد. وي افزود: پول‌هايي كه ايران از باراك اوباما دريافت كرده است براي عمليات تروريستي سرمايه‌گذاري شده است. ايران كشوري است كه براي ناامني خاورميانه از تروريسم حمايت مالي مي‌كند. ترامپ گفت: ايران كه بزرگ‌ترين كشور حامي تروريسم است، اكنون به 150 ميليارد دلار پول نقد كه امريكا آن را آزاد كرده، به علاوه 400 ميليون دلار باج دست پيدا كرده است. بدتر از همه، توافق هسته‌اي، ايران را كه كشور پيشرو در حمايت از تروريسم راديكال اسلامي است را در مسير دستيابي به سلاح اتمي قرار داده است. وي همچنين دولت اوباما را متهم كرد كه ايران را در موضع قدرت در جهان و در خاورميانه قرار داده است. با اين وجود ترامپ هيچ اشاره‌اي به صورت دقيق و روشن به افزايش نيروهاي امريكايي در منطقه نكرد و مفهوم آن نيز چندان روشن نبود. آنگونه كه ترامپ عنوان كرده است موج حملات شديد عليه داعش را نگه خواهد داشت و از حملات هواپيماهاي بدون سرنشين امريكا نيز حمايت خواهد كرد.
پيتر فيور يك مقام سابق دولت بوش كه استراتژي امريكا در عراق را طرح‌ريزي كرده و از جمله مقاماتي است كه نامه مخالفت با نامزدي دونالد ترامپ را نيز امضا كرده بود در اقدامي شگفت‌آور سخنان دونالد ترامپ را ستود. با اين وجود او گفت شيوه دونالد ترامپ در انتقاد به تيم امنيت ملي بوش را محكوم مي‌كند و اين سخنراني كاملا ايده‌هاي توسعه يافته ضد تروريسم دولت بوش است. با اين وجود ترامپ اگرچه در بخشي از سخنان خود عنوان كرده بود كه من اگر جاي دولت بوش بودم، بر مخازن نفتي عراق مسلط مي‌شدم، اما پيتر فيور معتقد است كه ما هيچگاه به دنبال تصرف مخازن نفت عراق نبوديم و سياست‌هاي ترامپ يك كپي كامل از سياست‌هاي بوش نيست زيرا ما در تلاش بوديم تا مسلمانان ميانه رو را در خاورميانه تقويت كنيم.
ترامپ هرچند به‌شدت سخنان ضد اسلام‌گرايانه ايراد كرد اما اعلام كرد كه دولت او يك دوست براي اصلاح‌طلبان مسلمان و ميانه رو در خاورميانه است. ترامپ در بخش ديگري از سخنان خود اعلام كرد كه عصر ملت‌سازي به پايان خواهد رسيد و به طور ضمني نسبت به حمله و تلاش‌ها براي بازگرداندن ثبات به عراق و افغانستان انتقاد كرد. او گفت كه توجه داشته باشيد كه بيشتر ملت‌سازي‌ها در دولت بوش آغاز شد و بسياري توسط اوباما متوقف شد. با اين وجود ترامپ مسائل مهمي را در مبارزه با تروريسم مطرح كرد. اما در سخنراني 48 دقيقه خود هيچ اشاره‌اي به تروريسمي كه در ساير مناطق جهان از جمله پاكستان وجود دارد، نكرد. ترامپ در سخنراني خود هيچ اشاره‌اي به پاكستان نكرد و اشاره‌اي به چگونگي مبارزه با طالبان در افغانستان و پاكستان نكرد. پاكستان به عنوان يكي از چالش‌برانگيزترين كشورهاي منطقه شناخته مي‌شود كه در سياست خارجي سنتي امريكا از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است. با اين وجود اين سخنراني را مي‌توان در راستاي سياست‌هاي ضد تروريسم ترامپ دانست و نمي‌توان آن را به مسائل ديگر تعميم داد اما سياستي كه ترامپ ترسيم كرده شبيه هيچ كس نيست و بايد ديد كه سياست پر از ابهام ترامپ در آينده روشن‌تر خواهد شد يا خير.