مردم جاي نشستن پاي ماهواره به سينما مي‌روند

الهام نداف

 روز ملي سينما هر سال بهانه‌اي مي‌شود تا سينماگران گرد هم جمع شوند و اهميت اين حوزه فرهنگي را مرور كنند. اتفاقي كه هر سال تكرار مي‌شود اما باز هم طي سال شاهد ناملايماتي هستيم كه بيشتر از هر بخش هنري، به سينما وارد مي‌شود.
حرف‌هاي علي جنتي، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در دسته‌بندي مهم‌ترين اظهارات و اتفاقات روز ملي سينما قرار مي‌گيرد. او كه در مهماني سازمان سينمايي با حضور سينماگران در موزه سينما حضور داشت تلاش كرد تا جاي ممكن قاطعانه حرف بزند و وزارت ارشاد را به عنوان تنها متولي حوزه سينما و تصميم‌گيرنده، معرفي كند. اما گاهي زمان عمل كردن به اين حرف‌ها، اختيار عمل از دست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي خارج مي‌شود و از همين رو بي‌قانوني در حوزه فرهنگ بيش از هر بخشي گريبان اهالي سينما را گرفته است.
جنتي در صحبت‌هاي خود ترجيح داد اشاره‌اي به برخي حواشي سينما و سنگ‌اندازي‌هاي صورت گرفته در اين حوزه داشته باشد: «به تمام كساني كه نگران هستند از جمله امامان جمعه، قضات دادگستري و دادستان‌ها تاكيد مي‌كنم سينماي ايران با افتخار پرچم مقابله با نفوذ و تهاجم فرهنگي را در دست گرفته است. اگر آنها نبودند تمام پرده‌هاي سينما و خانه‌ها را هاليوود فتح كرده بود و جوانان ما مصرف‌كننده توليدات امريكايي بودند.»
او همچنين با افتخار به اين مساله اشاره كرد كه اين روزها مردم ماهواره‌ها را خاموش مي‌كنند و براي ديدن فيلم‌هاي ايران به سينما مي‌روند. به گفته وزير ارشاد، دستگاه‌هاي عريض و طويل فرهنگي سال‌ها نتوانستند چنين تاثيري را ميان مردم بگذارند و اين كار را سينما انجام داد و امروز تيراژ فيلم‌هاي خارجي حتي در شبكه نمايش خانگي به‌شدت كاهش پيدا كرده است.
به هيچ فرد و نهادي اجازه دخالت نمي‌دهيم
جنتي اما در ادامه صحبت‌هاي خود، اهميت قدرت شوراي پروانه ساخت و نمايش را يادآور شد. قدرتي كه گاهي ناديده گرفته مي‌شود و برخي فيلم‌هاي سينمايي از جمله «رستاخيز» احمدرضا درويش با وجود داشتن پروانه نمايش، از پرده سينماها پايين آمد. با اين همه وزير ارشاد بار ديگر تاكيد كرد اين وزارتخانه به هيچ نهاد يا فردي اجازه دخالت در كار اين شوراها را نمي‌دهد و تركيب جديد اين شوراها ۱۰۰ درصد مورد قبول وزارتخانه است و از كار آنها حمايت مي‌كنيم. او در ادامه حساب فيلم‌هايي كه از خط قرمزهاي واقعي و نه توهمي عبور كرده باشند را از باقي فيلم‌ها جدا كرد.  جنتي در بخشي از صحبت‌هاي خود نتوانست از كنار كارشكني‌هايي كه در عرصه فرهنگ و هنر اتفاق افتاده، بگذرد. او عنوان كرد با همه اين كارشكني‌ها در سه سال مديريت دولت يازدهم زمان زيادي صرف شد تا ديوار بلند بي‌اعتمادي ميان دولت و هنرمندان و سياست‌هاي تفرقه‌افكنانه برداشته شود و همدلي ميان اهالي هنر دوباره برقرار شد. او در ادامه خطاب به سينماگران حاضر در اين جشن گفت: «امروز احساس مي‌كنيم شكافي بين دولت و هنرمندان وجود ندارد و مديران از خود شما و در كنار شما هستند. در سينما هم اتفاقات خوبي افتاده كه دوست و دشمن به آن اعتراف مي‌كنند.»
 سينماگران خطر بزرگي براي دشمنان ما هستند
حجت‌الله ايوبي، رييس سازمان سينمايي، ديگر سخنران حاضر در مراسم روز ملي سينما بود. او با خوشامدگويي به سينماگراني چون عزت‌الله انتظامي كه بعد از مدت‌ها در يك مراسم هنري حاضر مي‌شد، به اهالي سينما نويد روزهاي بهتري را داد. او همچنين با اشاره به موفقيت‌هاي سينماي ايران در جشنواره فيلم كن و نخل طلاي شهاب حسيني از اين جشنواره، عنوان كرد اين اتفاق نام ايران را در سينماي جهان بلندآوازه كرد و دشمنان در رسانه‌ها گفتند كه شهاب حسيني و «شهاب حسيني‌ها» خطرهاي بزرگي براي شما هستند و راست هم مي‌گفتند. او خطاب به سينماگران حاضر در اين مراسم گفت: «شما خطرهاي بزرگي براي آنان هستيد. پرچم هويت ملي و اسلامي در دست كساني است كه دور اين ميزها نشسته‌اند.»
اما رييس سازمان سينمايي از همه اين قدرداني‌ها سهمي نيز براي سينماداران كه در سال 95 چراغ سينماهاي كشور را بيش از هر سالي روشن نگه داشته‌اند، در نظر گرفت و از آنها تشكر كرد.
تحسين معتمدآريا به خاطر انسانيت
اما خانه سينما در گراميداشت روز ملي سينما پيشقدم شد و از چهار چهره سينمايي، پيش از برگزاري هجدهمين جشن خانه سينما، فاطمه معتمدآريا، منوچهر محمدي، عليرضا رضاداد (مدير سينمايي) و سيدمحمد خادم حقيقت (مالك سينما البرز لاله‌زار) تجليل كرد. معتمدآريا نخستين سينماگري بود كه براي دريافت تنديس خانه سينما و جايزه سيف‌الله داد روي سن حاضر شد. براي تجليل از اين بازيگر، علي نصيريان، همايون اسعديان، آتيلا پسياني، رخشان بني‌اعتماد حجت‌الاسلام محمود دعايي در كنار هم قرار گرفتند و از معتمدآريا سخن گفتند.
نصيريان با تحسين معتمدآريا، خلاقيت را يكي از امتيازات بازيگري او دانست كه تمام متدها و فوت‌وفن‌ها در بازيگري هم براي طي كردن اين مسير خلاقه و رسيدن به سادگي و باورپذيري است: «معتمدآريا با كارهايي كه از خود به‌جا گذاشته، بازيگري ممتاز است كه شايسته هرگونه تجليلي است و مهم‌تر از آن اينكه شخصيت انساني برجسته‌اي دارد و همه اين كارهاي هنري هم براي رسيدن به آن «انسانيت» است.»
در بخش ديگري از اين مراسم پسياني براي سه چيز فاطمه معتمدآريا را تحسين كرد: «تو را به خاطر سه چيز تحسين مي‌كنم؛ به خاطر خلاقيت و جست‌وجوگري‌ات، براي پايداري و مقاومتت در برابر تمام بي‌عدالتي‌ها و ناملايمت‌ها و همين‌طور به خاطر حضور اجتماعي و بين‌المللي درخشانت.»« رخشان‌ بني‌اعتماد نيز از اين بازيگر زن پر افتخار سينماي ايران به دليل مقاومت و حضور محترمانه و ستايش‌انگيزش در سينما و قلب مردم، تشكر كرد. اما محمود دعايي، مدير مسوول روزنامه اطلاعات از ديگر كساني بود كه پشت تريبون حاضر شد و صحبت‌هاي خود را با اين جمله كه «نمي‌شود در جمهوري اسلامي مراسمي برگزار شود كه يك آخوند در آن صحبت نكند» آغاز كرد. او براي دومين بار از فاطمه معتمدآريا به خاطر وقايعي كه در كاشان و به بهانه نمايش فيلم «يحيي سكوت نكرد» گذشت عذرخواهي كرد: «برخورد ايشان در اين واقعه به قدري دقيق و آموزنده بود كه ما از او درس گرفتيم. او شرايط را درك كرد و گلايه‌اي نكرد. دوست داشتم شخصا از ايشان عذرخواهي كنم كه يك هم‌لباس ما به ايشان بي‌حرمتي كرده است گرچه اين فرصت براي من فراهم نشد اما يك روحاني ديگر در كاشان اين كار را كرد و به نوعي اشتباه قبلي را جبران كرد.»
ما هيچ‌وقت ايمان‌مان را نفروختيم
فاطمه معتمدآريا نيز خطاب به دعايي حرف‌هاي خود را با يك بيت شعر آغاز كرد كه «دل و دين بردي و اكنون پي جان آمده‌اي/ بنشين تا بسپارم به تو آن هم، بنشين.» اين شعر را تقديم مي‌كنم به آقاي دعايي كه همه‌جا همه‌جور هواي ما را داشته است. اين اهالي سينما و اين آدم‌هاي شريف را جاي امني گوشه عباي خودتان نگاه داريد. بين اهالي سينما فقط عشق حكمفرماست. عشق به زندگي و انسانيت؛ و هيچ‌چيز جز اين نيست و جز اين باقي نمي‌ماند. ما هيچ‌وقت ايمان‌مان را نفروختيم. اگر روزي ايمان‌ها را بسنجند مطمئنم سينما اول مي‌شود، چراكه در سينما آفرينش وجود دارد و ما خدايگان روي زمينيم و تلاش مي‌كنيم بخشي از عشق خدايي را با ديگران تقسيم كنيم. هيچ‌چيز ديگر از ما برنمي‌آيد؛ پس دنبال چيز ديگري نگرديد! بخش ديگر اين مراسم به قدرداني از فعاليت‌هاي عليرضا رضاداد از مديران سينمايي و دبيران جشنواره فيلم فجر، اختصاص داشت. او پس از دريافت جايزه خود روي سن به فعاليت‌هاي نيكوكارانه رخشان بني‌اعتماد اشاره كرد: «پس از ديدن مستند
«آي آدم ها» به حال خانم بني‌اعتماد غبطه خوردم كه در ۱۰ سال اخير خود را وقف خير جامعه و اقشار محروم كرده است. فيلم «آي آدم‌ها» مرا درگير كرد و فكر كردم چه كاري مي‌توانم انجام دهم. اينجا از اعضاي خانه سينما دعوت مي‌كنم به زنجيره اميدي كه در اين فيلم به آن اشاره مي‌شود، بپيوندند. فكر مي‌كنم همه ما مي‌توانيم يكي از اكران‌هاي اين فيلم را به عهده بگيريم.»تجليل از منوچهر محمدي، تهيه‌كننده سينماي ايران  از ديگر بخش‌هاي مراسم تجليل جشن خانه سينما بود. پس از صحبت‌هاي محمد مهدي عسگرپور و جهانگير كوثري، محمدي پشت تريبون قرار گرفت و به كليپي كه پيش از دريافت جايزه خود از او پخش شد، اشاره كرد. او در اين كليپ در دنياي ديگر در حال گفت‌وگو با يكي از فرشتگان الهي بود. محمدي با گلايه از سانسور شدن اين كليپ طنز گفت: « بچه‌هاي خانه سينما اين كليپ را هم سانسور كردند و آنجا كه از من مي‌پرسند «وقتي فلان فيلم را ساختي چه كسي رييس‌جمهور بود؟»، من مي‌گويم «احمدي‌نژاد» و آن فرشته‌ مي‌گويد «خب بگذريم!» اما اين بخش را از كليپ حذف كردند!»سيدمحمد خادم حقيقت، مالك سينما البرز لاله‌زار و رييس اسبق انجمن سينماداران سينماگر ديگري بود كه در اين مراسم از فعاليت‌هاي چنددهه‌اي او در سينما قدرداني شد. احسان كرمي تصنيف «تا بهار دلنشين» را اجرا و به اين سينمادار با سابقه تقديم كرد.